Tại phiên thảo luận Quốc hội, các đại biểu cảnh báo 70% vụ ly hôn ở Việt Nam xảy ra ở độ tuổi 18-30 và đề xuất bổ sung nhiều chính sách hỗ trợ gia đình trẻ, trẻ em sau ly hôn cùng cặp vợ chồng hiếm muộn vào Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026-2035.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy (Đoàn Gia Lai). (Ảnh: quochoi.vn)

Ngày 2/12, tại hội trường Quốc hội, các đại biểu thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy, đoàn Gia Lai, cho biết mỗi năm Việt Nam ghi nhận trên 60.000 vụ ly hôn, chiếm khoảng 30% tổng số cặp đôi kết hôn theo thống kê của Viện Nghiên cứu gia đình và giới năm 2023 (công bố năm 2024).

Tỷ lệ ly hôn chung là khoảng 2,6%, nhưng đáng lưu ý là 70% vụ việc xảy ra ở độ tuổi từ 18 đến 30, trong đó 60% chỉ kéo dài từ 1 đến 5 năm chung sống, thậm chí có trường hợp chỉ vài tháng hoặc vài tuần sau kết hôn.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ mâu thuẫn lối sống và khó khăn kinh tế (trên 13%). Hậu quả ảnh hưởng sâu sắc đến tâm sinh lý của trẻ em, đồng thời có thể tạo thêm gánh nặng xã hội nếu trẻ thiếu sự chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục đầy đủ.

Từ đó, đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy đề xuất bổ sung ba nhóm chính sách vào chương trình.

Nhóm thứ nhất là hỗ trợ gia đình trẻ và lao động trẻ, bao gồm hỗ trợ việc làm, tư vấn tâm lý tại doanh nghiệp, ưu tiên mua nhà ở xã hội, tăng thời gian nghỉ thai sản, hỗ trợ phụ nữ sinh con trước 35 tuổi, dịch vụ trông giữ trẻ linh hoạt theo ca làm việc, cùng mức hưởng chế độ thai sản cao hơn và chăm sóc tâm sinh lý sau sinh.

Nhóm thứ hai hướng đến trẻ em sau ly hôn và trẻ em yếu thế, với chính sách tư vấn tâm lý định kỳ, chăm sóc sức khỏe thể chất cho trẻ trong gia đình hậu ly hôn, trẻ mồ côi do COVID-19, thiên tai, bão lũ… cho đến khi trưởng thành.

Nhóm thứ ba là chính sách hỗ trợ sinh sản. Đại biểu đề nghị bổ sung hỗ trợ các cặp vợ chồng trong chăm sóc sức khỏe sinh sản, đầu tư nghiên cứu và phát triển kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tại bệnh viện công, đồng thời coi hiếm muộn là bệnh thông thường để hưởng chế độ bảo hiểm y tế phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng và số lượng dân số.

Cùng ngày, đại biểu Lý Thị Lan, đoàn Tuyên Quang, nhận xét tỷ trọng vốn dành cho nội dung dân số và phát triển còn chưa tương xứng. Trong bối cảnh già hóa dân số diễn ra nhanh, mức sinh giảm ở nhiều nơi, mất cân bằng giới tính khi sinh và chất lượng dân số vùng khó khăn còn thấp, đại biểu đề nghị rà soát và tăng tỷ trọng vốn, quy định mức phân bổ tối thiểu phù hợp với yêu cầu tái cấu trúc dân số.

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam, đoàn TP. Cần Thơ, cũng cho rằng mức đầu tư hiện chỉ chiếm 15,5% (toàn bộ là vốn thường xuyên, không có vốn đầu tư) là chưa cân đối.

Đại biểu đề nghị bổ sung nguồn lực đầu tư công và cơ sở vật chất, đặc biệt cho sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh để nâng cao chất lượng dân số.

Minh Long