Sáng 15/7, người dân ở Quảng Ngãi và Đà Nẵng ghi lại vệt sáng lạ trên bầu trời, được xác định do Trung Quốc phóng tàu vũ trụ Thiên Châu-9 từ tỉnh Hải Nam.

vet sang tren bau troi mien trung viet nam do ten lua trung quoc
Vệt sáng chuyển động trên bầu trời sáng sớm nay được người dân ở Quảng Ngãi chụp lại. (Ảnh: Huy Nguyễn/Facebook)

Ngày 15/7, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết vệt sáng xuất hiện trên bầu trời miền Trung sáng cùng ngày là do Trung Quốc phóng tàu chở hàng vũ trụ Thiên Châu-9 từ bãi phóng Văn Xương, tỉnh Hải Nam, bằng tên lửa đẩy Trường Chinh-7.

Thời điểm phóng diễn ra lúc 4h34 giờ Hà Nội (5h34 giờ Bắc Kinh).

Vào khoảng 4h40, nhiều người dân tại Quảng Ngãi, Đà Nẵng, và một số khu vực lân cận như Quảng Nam ghi lại hình ảnh vệt sáng dài di chuyển trên bầu trời.

Tại huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi, ông Nguyễn Viết Hiệp (SN 1985) phát hiện hiện tượng này khi đang đi bộ thể dục. Ông ban đầu nghĩ đó là máy bay hướng về sân bay Chu Lai, nhưng nhận thấy vệt sáng kéo dài và phát sáng mạnh, khác với máy bay thông thường.

Ông Hiệp đã dùng điện thoại ghi lại và đăng lên mạng xã hội, sau đó xác định đây là hiện tượng “rocket plume” (chùm khí tên lửa) – luồng khí thải từ động cơ tên lửa.

Tương tự, tại Đà Nẵng, nhiếp ảnh gia tự do Hoàng Minh Đức cũng ghi lại khoảnh khắc vệt sáng di chuyển trên bầu trời khi đang đi làm. Ông Đức cho biết từng biết đến hiện tượng “rocket plume” từ năm trước, nhưng lần này hình ảnh rõ nét và ấn tượng hơn.

Cùng ở Quảng Ngãi, ông Nguyễn Quốc Việt (trú tại xã Nghĩa Hành) mô tả vệt sáng rất lớn, di chuyển theo hướng Bắc – Nam, kéo dài khoảng 20 phút trước khi biến mất.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia khí tượng thủy văn, vệt sáng màu trắng là do tên lửa đẩy Trường Chinh-7, một loại tên lửa siêu vượt âm với tốc độ trên 8.575 km/h.

Khi di chuyển, tên lửa tạo ra sóng xung kích, làm giảm áp suất và nhiệt độ không khí phía sau, khiến hơi nước ngưng tụ thành các giọt nhỏ, hình thành đám mây trắng gọi là đám mây ngưng tụ hoặc vệt ngưng tụ. Đám mây này thường có hình nón, gọi là nón Mach, xuất phát từ mũi tên lửa.

Hiện tượng này dễ quan sát hơn trong điều kiện không khí ẩm, khi hơi nước dồi dào. Vệt sáng không phải khói hay nhiên liệu cháy mà là hơi nước ngưng tụ, phản chiếu ánh sáng mặt trời khi tên lửa bay qua tầng cao khí quyển vào lúc hừng đông. Tùy góc nhìn và điều kiện môi trường, hình ảnh ghi lại có độ rõ nét và màu sắc khác nhau.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia giải thích thêm rằng khi tên lửa được phóng lên tầng bình lưu hoặc cao hơn, luồng khí thải từ động cơ (gồm hơi nước, khí đẩy, và các chất hóa học) bị ánh sáng mặt trời chiếu từ phía dưới đường chân trời, tạo thành vệt sáng trắng hoặc màu sắc rực rỡ, lan tỏa trên bầu trời.

Minh Long