“Nữ chiến lang” Hoa Xuân Oánh của Trung Quốc mất liền 2 chức vụ
- Lý Tịnh Dao
- •
“Nữ chiến lang” Hoa Xuân Oánh đã không còn giữ chức phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), trong khi vị trí Vụ trưởng Vụ Thông tin cũng bàn giao lại cho bà Mao Ninh – nhân vật được tin dùng trong vài năm qua. Có phân tích cho rằng bà Hoa Xuân Oánh được Tập Cận Bình trọng dụng, nhưng do quyền lực của ông hiện suy yếu khiến quan lộ chính trị của bà Hoa cũng không tốt.
Không còn là phát ngôn viên Bộ Ngoại giao
Bà Hoa Xuân Oánh đã không còn giữ chức phát ngôn viên Bộ Ngoại giao ĐCSTQ. Theo phần “Cơ cấu tổ chức” trên trang web chính của Bộ Ngoại giao cho thấy, bà Mao Ninh đã nhậm chức Vụ trưởng Vụ Thông tin thay bà Hoa, trong khi các cấp phó là Tưởng Tiểu Yến, Lâm Kiếm, Quách Gia Côn; người phát ngôn lần lượt là Mao Ninh, Lâm Kiếm, Quách Gia Côn.
Thông tin công khai cho thấy bà Hoa Xuân Oánh đã làm việc tại Bộ Ngoại giao sau khi tốt nghiệp Đại học; tháng 8/2012 được bổ nhiệm Phó Vụ trưởng Vụ Thông tin; đến tháng 11 cùng năm được bổ nhiệm người phát ngôn của Bộ Ngoại giao và trở thành nữ phát ngôn viên thứ 5 trong lịch sử Bộ Ngoại giao; đến tháng 5/2024 vẫn là người phát ngôn của Bộ Ngoại giao và là người phát ngôn lâu nhất của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ với kỷ lục 11 năm.
Hiện nay bà Hoa Xuân Oánh vẫn giữ chức Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, phụ trách công tác báo chí, lễ nghi, và dịch thuật.
Nữ chiến lang “đạp nhầm phải mìn”?
Bà Hoa Xuân Oánh được dư luận quốc tế xem là hình ảnh tiêu biểu trong “ngoại giao chiến lang” của ĐCSTQ. Nhưng quá trình phát ngôn cũng không ít lần thành tâm điểm bị cộng đồng mạng chế giễu “đạp nhầm phải mìn”:
Trong một cuộc họp báo vào tháng 2/2021, bà Hoa tuyên bố “Tại sao người nước ngoài có thể sử dụng nền tảng truyền thông xã hội của Trung Quốc, trong khi người Trung Quốc không thể sử dụng Twitter (hiện là X) và Facebook?” Câu nói này đã thu hút cư dân mạng Trung Quốc chú ý và họ chế giễu: “Hoa Xuân Oánh đặt ra câu hỏi thay mặt cho đa số cư dân mạng Trung Quốc không dám hỏi”.
Trong cuộc họp báo khác vào ngày 25/3/2021, bà Hoa Xuân Oánh tuyên bố rằng không có lao động cưỡng bức ở Tân Cương, đồng thời so sánh hình ảnh đen trắng của “nô lệ da đen” Mỹ thu hoạch bông, với hình ảnh màu của Trung Quốc thu hoạch bông bằng máy móc. Nhưng sau đó một số phương tiện truyền thông Mỹ chỉ ra rằng hình ảnh “nô lệ da đen” mà bà Hoa sử dụng thực sự là hình ảnh lao động của các tù nhân trong các nhà tù Mỹ vào những năm 1960.
Gần đây bà Hoa Xuân Oánh đã chế nhạo Mỹ: “Nếu ngay cả công dân đất nước họ mà họ còn làm ngơ và không cố gắng bảo vệ, vậy thì làm sao có thể tin việc họ quan tâm và bảo vệ nhân quyền của các nước khác?” Phát biểu này vài ngày trước đã bị gỡ khỏi Weibo, có phân tích cho rằng do phát ngôn đã gây tác dụng ngược khi không khác gì nói về chính thực trạng của Trung Quốc dưới quyền cai trị của ĐCSTQ.
Được vợ chồng Tập Cận Bình trọng dụng
Nhà bình luận Lý Đại Vũ cho biết trên chương trình tự truyền thông, mặc dù phát ngôn trên của bà Hoa Xuân Oánh làm dấy lên tranh luận, nhưng thực tế người phụ nữ này lâu nay luôn trung thành với ĐCSTQ nên con đường quan lộ rất thuận lợi, cho thấy được coi trọng: “Bà Hoa được thăng chức Thứ trưởng Bộ Ngoại giao vào tháng 5/2024, đồng thời tiếp tục phụ trách công việc tin tức, lễ tân và dịch thuật, đồng thời là Vụ trưởng Vụ Thông tin”.
Thực tế dự kiến sau khi lên chức Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, bà Hoa sẽ tiếp tục được thăng chức kế nhiệm ông Vương Nghị làm Bộ trưởng Ngoại giao. Thứ nhất, vị trí Vụ trưởng Vụ Thông tin Bộ Ngoại giao ĐCSTQ được coi là bước đệm để lên chức – như trước đây ông Tần Cương đã tiếp quản vị trí này; thứ hai, con đường thăng tiến của bà Hoa rất giống với ông Tần Cương; thứ ba, bà Hoa hẳn là đã được tín nhiệm của vợ chồng ông Tập Cận Bình.
Trong chương trình trò chuyện buổi tối Trung Nam Hải trên Đài RFA, nhà bình luận thời sự Cao Tân từng cho biết, vào tháng 5/2024 bà Hoa Xuân Oánh đã đi cùng ông Tập Cận Bình và bà Bành Lệ Viện trong chuyến thăm Pháp và 2 nước châu Âu khác, sau chuyến đi đó bà Hoa đã được thăng chức Thứ trưởng Ngoại giao.
Còn nhà bình luận Lý Đại Vũ cho biết, việc ông Tập Cận Bình thăng chức cho bà Hoa Xuân Oánh làm Thứ trưởng Ngoại giao là bước đệm cho vị trí ứng viên ngoại trưởng, có 2 lý do: thứ nhất là tiếp tục thúc đẩy xu hướng ngoại giao chiến lang; thứ hai là bối cảnh đơn giản của bà Hoa giúp dễ kiểm soát.
Một cựu quan chức Nội Mông là ông Đỗ Văn cho hay, một người quen thuộc với bà Hoa Xuân Oánh chia sẻ với ông rằng bà Hoa vốn là người có tính cách khả ái, nhưng quá trình làm quan chức ĐCSTQ khiến tâm tính bà có nhiều thay đổi lớn.
Một cư dân mạng có nick “Bình luận Chính trị và Kinh tế Trung-Nhật” từng đăng bài cho biết, quá trình thăng tiến quan trường của bà Hoa Xuân Oánh là điển hình của thực trạng suy thoái trong quan trường ĐCSTQ, mỗi bước thăng tiến trong cỗ máy quan trường toàn trị là mỗi bước hao tổn lương tâm để hòa nhập tốt hơn vào bộ máy, để dần trở thành ‘con ốc vít’ lớn hơn và ngày càng tự kiêu.
Triển vọng không lạc quan của Hoa Xuân Oánh
Ông Lý Đại Vũ nói rằng dù bà Hoa Xuân Oánh được ông Tập Cận Bình tín nhiệm nhưng do quyền lực của ông Tập hiện đang có vấn đề, khiến thăng tiến quan trường tiếp theo của bà Hoa hiện không rõ ràng. Nhưng có một số dấu hiệu để tham khảo:
Thứ nhất, ngày 6/1 năm nay Bộ Ngoại giao ĐCSTQ có thêm phát ngôn viên mới là Quách Gia Côn (thế hệ 8X), kiểu ngôn luận của người này được cho là thiếu một chút “giọng chiến lang”. Ông Lý cho rằng dấu hiệu này cho thấy hiện nay cấp cao ĐCSTQ đã là lãnh đạo tập thể, không còn một mình ông Tập tự tung tự tác. Ông nói: “Bây giờ các quan chức cấp cao của ĐCSTQ đang âm thầm xoay chuyển, thay đổi đường lối chiến lang ban đầu của Tập Cận Bình”.
Thứ hai, trang web ngoại giao của ĐCSTQ kể từ tháng 9 năm ngoái đã không có báo cáo công khai nào của bà Hoa Xuân Oánh, tình hình này rất giống với biểu hiện trước đó khi phe quân đội của ông Tập Cận Bình bị thanh trừng.
Một thân tín khác của ông Tập là Bí thư Đảng ủy Bộ Ngoại giao Tề Ngọc cũng vậy, từ tháng 9 năm ngoái đến nay không thấy hoạt động tin tức gì công khai của ông này.
Ông Lý Đại Vũ nhìn từ 2 dấu hiệu trên cho rằng triển vọng của bà Hoa Xuân Oánh không mấy lạc quan. Dù vậy, do tính phức tạp trong đấu đá nội bộ của ĐCSTQ nên không thể khẳng định điều gì, ông cho rằng cần tiếp tục quan sát.
Lý Tịnh Dao, Vision Times
Xem thêm
Từ khóa Hoa Xuân Oánh Ngoại giao chiến lang
