Báo cáo nghiên cứu đăng hôm 14/2 cho thấy sự suy giảm dần dần qua thời gian dài về kỹ năng xử lý số liệu trong học sinh từ lớp 4 đến lớp 8 ở Hoa Kỳ, Đại học Chicago đăng trên trang phys.org (toàn văn PDF).

shutterstock 284502272
(Ảnh minh họa: Shutterstock)

Một nhóm nghiên cứu của liên minh khoa học Data Science 4 Everyone (DS4E) nhìn nhận rằng kỹ năng xử lý số liệu (data science) —các khả năng phân tích, thống kê, đánh giá xác suất— vẫn là những kỹ năng quan trọng cho xã hội hiện tại và tương lai.

Nhóm đã căn cứ theo các số liệu đánh giá kết quả học tập ở các trường từ lớp 4 đến lớp 8 ở Hoa Kỳ, trong quãng hơn một thập kỷ (2011–2022), đã ra kết luận rằng kỹ năng phân tích số liệu của học sinh đã giảm dần trong suốt cả quãng thời gian đó.

Báo cáo cũng ghi rõ rằng các đánh giá về tri thức số liệu (data literacy) —lượng thông tin mà học sinh hiểu biết— cũng được tính đến, và nó còn giảm nhanh hơn, mặc dù tri thức số liệu được coi là không quan trọng bằng kỹ năng xử lý số liệu, theo nhìn nhận của nhóm.

Dưới đây là một số kết luận chính.

(1) Suy giảm này là xu thế dài hạn, tuy nhiên đại dịch đã góp phần là một nguyên nhân không nhỏ. Quãng 2019–2022, điểm số trong phần phân tích, thống kê và đánh giá xác suất số liệu của kỳ thi toán NAEP đã giảm 10 điểm đối với học sinh lớp 8 và 4 điểm đối với học sinh lớp 4. Điểm số giảm là một phần của xu hướng dài hạn, với điểm số giảm 17 điểm đối với học sinh lớp 8 và giảm 10 điểm đối với học sinh lớp 4 trong thập kỷ qua. Điều đó có nghĩa là học sinh lớp 8 ngày nay có kỹ năng xử lý số liệu bằng học sinh lớp 6 từ một thập kỷ trước, và học sinh lớp 4 ngày nay có kỹ năng xử lý số liệu của học sinh lớp 3 từ một thập kỷ trước.

racial
Chủng tộc châu Á và Thái Bình Dương đạt điểm cao nhất, trong khi đó chủng tộc da đen đạt điểm thấp nhất, với độ chênh lệch rất rõ. (Ảnh chụp màn hình báo cáo PDF) cáo PDF)

(2) Có khoảng cách chủng tộc lớn trong điểm số. Những khoảng cách này tồn tại ở tất cả các cấp lớp. Chẳng hạn, học sinh da đen lớp 4 đạt điểm thấp hơn 28 điểm —tức là chỉ tương đương với lớp 3— so với các học sinh da trắng về phân tích, thống kê, và đánh giá xác suất số liệu.

(3) Giáo dục liên quan đến kỹ năng xử lý số liệu đang suy giảm. Mọi tiểu bang ngoại trừ Alabama đều báo cáo xu hướng giảm hoặc trì trệ trong công tác giáo dục liên quan đến số liệu, với một số tiểu bang —như Maryland và Iowa— có mức giảm tận hai con số phần trăm. Tỷ lệ giáo viên toán lớp 4 trên toàn quốc cho rằng cần nhấn mạnh “vừa phải” hoặc “nặng” vào kỹ năng phân tích số liệu đã giảm 5 điểm phần trăm trong khoảng thời gian từ năm 2019 đến năm 2022.

“Khả năng diễn giải, hiểu và làm việc với số liệu là trọng tâm của rất nhiều khía cạnh trong cuộc sống và sự nghiệp của chúng ta ngày nay. Kiến thức về số liệu là điều bắt buộc phải có đối với mọi nhân viên, mọi chủ doanh nghiệp và mọi người tham gia vào nền dân chủ của chúng ta,” theo Zarek Drozda, giám đốc DS4E, và cũng là tác giả của báo cáo.

“Các trường học ưu tiên giảng dạy những kỹ năng này đang giúp học sinh của họ thành công trong nền kinh tế hiện đại, mở ra nhiều cơ hội lựa chọn hơn sau khi tốt nghiệp, cũng như xây dựng tự tin cho học sinh nào muốn theo đuổi cấp độ giáo dục cao hơn, bao gồm cả STEM.”

Nhật Tân (t/h)