Ảnh tư lệnh bất tuân lệnh điều quân vào Thiên An Môn năm 1989 được công bố

Ninh Phong
•
Thứ Ba, 18/11/2025

Trong sự kiện Lục Tứ (Thảm sát Thiên An Môn) năm 1989, Đặng Tiểu Bình điều Quân đoàn 38 tiến vào Bắc Kinh để trấn áp sinh viên. Khi đó, Tư lệnh Quân đoàn 38, Thiếu tướng Từ Cần Tiên đã từ chối ký vào lệnh điều động và sau đó bị chính quyền bí mật kết án. Hôm 16/11, người từng trải và nhà nghiên cứu phong trào Lục Tứ, ông Ngô Nhân Hoa, lần đầu công khai ảnh chụp ông Từ Cần Tiên bị xét xử tại tòa án quân sự.

Vào ngày 4/6/1989, quân đội trên xe tăng của Quân đội ĐCSTQ đã nổ súng vào các sinh viên ở Quảng trường Thiên An Môn. (Ảnh: 64memo.com)

Ngày 16/11, ông Ngô Nhân Hoa, nguyên giảng viên Đại học Chính pháp Trung Quốc và là người trực tiếp tham gia phong trào Lục Tứ, đã đăng lên nền tảng X ở hải ngoại hình ảnh Từ Cần Tiên bị xét xử tại tòa năm đó, đồng thời ghi rõ thời gian là ngày 17/3/1990, địa điểm tại phòng xử án của tòa án quân sự ở Bắc Kinh. Ông cho biết đây là “hình ảnh quý giá, lần đầu công bố”.

Ảnh chụp phiên tòa cho thấy, ông Từ Cần Tiên ngồi ngay ngắn, mắt nhìn thẳng phía trước, mặc áo khoác màu xám. Trên bàn trước mặt ông đặt vài tờ giấy cùng một chiếc tách trà.

珍贵图像，首次发布。人物：第38集团军军长徐勤先少将。时间：1990年3月17日。地点：北京，军事法院审判庭。… pic.twitter.com/K7ZhCwg0lb
— 吴仁华 (@wurenhua) November 16, 2025

Ông Ngô Nhân Hoa đã tóm lược bối cảnh lịch sử của khung hình:

Trong phong trào dân chủ Thiên An Môn năm 1989, Tư lệnh Quân đoàn 38 Từ Cần Tiên đang điều trị tại Bệnh viện Tổng quân khu Bắc Kinh. Ông tận mắt chứng kiến phong trào dân chủ, hiểu được các yêu cầu của phong trào cũng như lòng dân. Ngày 17/5/1989, Quân khu Bắc Kinh tổ chức cuộc họp tác chiến, tuyên bố mệnh lệnh do Chủ tịch Quân ủy Trung ương Đặng Tiểu Bình và Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Dương Thượng Côn ký, điều quân vào Bắc Kinh thực hiện nhiệm vụ thiết quân luật. (Phó chủ tịch thứ nhất Quân ủy Trung ương Triệu Tử Dương phản đối điều quân vào Bắc Kinh để trấn áp và không ký vào lệnh này.) Từ Cần Tiên đã tuyên bố ngay tại chỗ rằng ông từ chối dẫn quân tiến vào Bắc Kinh thực hiện nhiệm vụ thiết quân luật.

Quân đoàn 38 là chủ lực số một của quân đội Trung Quốc, vốn được gọi là “Cấm vệ quân” và “Vạn tuế quân”, do đó hành động từ chối dẫn quân vào Bắc Kinh để trấn áp của Từ Cần Tiên đã gây chấn động đối với Đặng Tiểu Bình và Dương Thượng Côn. Ngay sau đó, họ cách chức Tư lệnh của ông, chỉ thị Cục Bảo vệ thuộc Tổng cục Chính trị bắt giữ ông, giao cho tòa án quân sự xét xử và kết án 5 năm tù.

Từ Cần Tiên thụ án tại nhà tù Tần Thành, sau khi mãn hạn được bố trí về thành phố Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc. Ông qua đời ngày 8/1/2021, thọ 86 tuổi.

Nhà báo kỳ cựu Bắc Kinh Cao Vu bình luận: “Sau khi ra tù, ông bị giáng xuống cấp phó quân, tiếp tục phục vụ trong quân đội, không bị khai trừ quân tịch, điều đó cho thấy Đặng Tiểu Bình cảm thấy chột dạ. Nhưng Tướng Từ đến chết vẫn bị giám sát”.

Cũng có cư dân mạng bình luận:

“Người không thẹn với lòng, nên dù bị bắt ngồi tù, bị kẻ xấu hành hạ, nhưng vẫn giữ được tâm hồn rộng mở, sức khỏe hồi phục tốt, vì vậy mới sống thọ đến 86 tuổi. Hãy so sánh với những quan lớn của ĐCSTQ từng ngồi tù: đừng nói ngồi tù, ngay cả chưa vào tù mà chỉ mới ở tòa thôi, họ đã héo hon kiệt quệ rồi! Có ai sống nổi đến hơn 80 tuổi?”

“Trong bối cảnh như thế, với địa vị của Tư lệnh Từ mà dám đưa ra quyết định như vậy, mức độ khó khăn mà dân thường chúng ta cả đời cũng không thể tưởng tượng được. Đúng là một quân tử chân chính.”

“Một quân nhân có lương tri!”