Theo điều tra của một tờ báo tài chính tại Hà Lan, nhân viên người Trung Quốc của công ty cung cấp thiết bị sản xuất chip lớn nhất thế giới ASML Hà Lan đã đánh cắp bí mật công nghệ của công ty này, sau đó tiết lộ cho một doanh nghiệp vốn đầu tư của Trung Quốc có bối cảnh liên quan đến chính phủ Trung Quốc, vụ việc này đã khiến cho ASML tổn thất lên đến hàng trăm triệu Đô la Mỹ.

ASML
Ảnh từ Shutterstock

Hôm 11/4, Thời báo Tài chính Hà Lan (Het Financieele Dagblad, FD) trích dẫn điều tra của mình và nói, nhân viên người Trung Quốc của công ty con của ASML (ASML Holding N.V.) tại Mỹ đã đánh cắp bí mật công nghệ của công ty này, và tiết lộ bí mật cho công ty Trung Quốc có bối cảnh liên quan đến chính phủ Trung Quốc.

Công ty ASML có trụ sở chính tại Veldhoven, Hà Lan, là công ty cung cấp hệ thống khắc bán dẫn lớn nhất thế giới, 10 công ty sản xuất sản phẩm bán dẫn lớn trên thế giới đều là khách hàng của ASML. Công ty ASML cũng đã có mặt trên thị trường chứng khoán châu Âu và NASDAQ của Mỹ, hiện có khoảng hơn 20 nghìn nhân viên.

Một phần điều tra của FD vào thông tin của công ty ASML, một phần dựa vào phán quyết của tòa án tại California hồi tháng 11/2018 về vụ tố tụng giữa công ty con tại Mỹ của ASML và công XTAL Inc. của Trung Quốc.

FD cho biết, tài liệu của tòa án Tòa án tối cao California, hạt Santa Clara (Santa Clara, California Superior Court) cho thấy, 6 cựu nhân viên quốc tịch Trung Quốc của ASML đã vi phạm quy định trong hợp đồng lao động, tiết lộ thông tin về phần mềm của ASML cho công ty XTAL.

“Qua điều tra, FD phát hiện, công ty mẹ của XTAL là công ty Đông Phương Tinh Nguyên (Dong Fang Jingyuan Microelectronics Technology) có mối quan hệ với Bộ Khoa học Công nghệ Trung Quốc”, báo cáo nói.

Theo một báo cáo cơ mật liên quan đến tập đoàn Đông Phương mà tờ báo này có được, công ty này đã chính phủ Trung Quốc hỗ trợ và trợ cấp cho một dự án. Dự án này có mục đích nâng cao địa vị ngành sản xuất vi mạch của Trung Quốc trên thị trường quốc tế, còn ASML đang là một trong những công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này.

Báo chí tại Hà Lan cho biết, vụ việc đánh cắp bí mật xảy ra tại công ty con của ASML ở San Jose (Mỹ) là do công ty đối thủ cạnh tranh XTAL đưa ra kế hoạch chi tiết. XTAL được thành lập năm 2014 bởi một số cựu nhân viên của ASML.

Kết quả, sau một năm, XTAL đã lôi kéo thành công khách hàng lớn của ASML, trong đó có cả công ty sản xuất thiết bị điện tử hàng đầu thế giới của Hàn Quốc là Samsung,

Tòa án tuyên bố phải bồi thường cho ASML 223 triệu USD, sau đó một tháng, XTAL nộp đơn xin phá sản.

Năm ngoái, trong báo cáo thường niên về đánh giá các mối đe dọa, cơ quan tình báo Hà Lan tiếp tục cảnh báo, Trung Quốc đang nhắm vào công ty công nghệ Hà Lan, giống như ở nhiều nước khác, họ muốn đánh cắp quyền sở hữu trí tuệ của Hà Lan.

Năm 2015, ASML tiết lộ, hệ thống máy tính của công ty bị phá hoại, nhưng công ty này lại không tiết lộ chi tiết về vụ việc.

Đài NOS tại Hà Lan đưa tin, trong báo cáo thường niên mới nhất được Tổng cục Tình báo và An ninh Hà Lan công bố đã chỉ ra, Trung Quốc tiến hành các cuộc tấn công mạng dày đặc nhắm vào Hà Lan, “tích cực triển khai hoạt động gián điệp kinh tế. Ví dụ như, gián điệp Trung Quốc xâm nhập vào hệ thống mạng của ASML”.

Bản tin của NOS cho biết, mua chuộc nhân viên trong công ty công nghệ nước ngoài, nhất là nhân viên Trung Quốc làm việc tại các công ty phương Tây để đánh cắp bí mật công nghệ là một trong những thủ đoạn chính để Trung Quốc đánh cắp quyền sở hữu trí tuệ.

Do đó, không ít người Trung Quốc hoặc người gốc Hoa đã phải ngồi tù vì đánh cắp quyền sở hữu trí tuệ của các nước phương Tây. Ví dụ như kỹ sư Đặng Tiểu Thanh (Deng Xiaoqing) của tập đoàn General Electric (Mỹ), được chọn vào “Kế hoạch ngàn nhân tài” của Trung Quốc, ngày 1/8/2018, Đặng bị Cục Điều tra Liên Bang FBI bắt giữ vì bị cáo buộc liên quan đến đánh cắp tài liệu số cơ mật và cung cấp cho công ty Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh của General Electric.

Để đề phòng Trung Quốc lấy được công nghệ sản xuất vi mạch cao cấp, có tin nói ASML đã cấm tuyển dụng nhân viên quốc tịch Trung Quốc. Về vế đề này, ASML phủ nhận, nhưng lại thừa nhận người Trung Quốc sẽ gặp khó khăn khi tham gia vào một số công việc trong công ty.

Huệ Anh

Xem thêm: