Nhật Bản bác tin Tổng thống Trump khuyên Thủ tướng không khiêu khích Bắc Kinh

Nhật Bản đã bác bỏ báo cáo cho biết Thủ tướng Sanae Takaichi đã nhận được lời khuyên từ Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc kiềm chế khiêu khích chính quyền Trung Quốc liên quan đến Đài Loan.

Ông Trump và bà Takaichi đã có cuộc điện đàm vào tối ngày 24/11, cuộc trò chuyện đầu tiên của họ kể từ khi chính quyền cộng sản Trung Quốc tăng cường chiến dịch gây sức ép lên Nhật Bản sau những phát biểu của bà Takaichi cho rằng một cuộc khủng hoảng ở Đài Loan có thể gây ra mối đe dọa cho Nhật Bản.

Tờ Wall Street Journal (WSJ), trích dẫn các nguồn tin ẩn danh, đưa tin vào ngày 27/11 rằng trong cuộc điện đàm ông Trump đã khuyên thủ tướng Nhật Bản “không nên khiêu khích Bắc Kinh về vấn đề chủ quyền của Đài Loan”. Bài báo mô tả lời khuyên của ông Trump là tinh tế, cho biết ông không gây áp lực buộc bà Takaichi phải rút lại bình luận của mình.

Khi được hỏi về bài báo của WSJ tại cuộc họp báo sáng ngày 27/11, ông Minoru Kihara, phát ngôn viên hàng đầu của Chính phủ Nhật Bản, đã từ chối bình luận về cuộc trao đổi giữa bà Takaichi và ông Trump, cho đó là vấn đề trao đổi ngoại giao.

Tuy nhiên, tại một cuộc họp báo thường kỳ vài giờ sau đó, ông Kihara cho biết ông thấy cần phải làm rõ vấn đề này.

“Trong bài báo mà các vị đề cập, có đoạn mô tả rằng Tổng thống Trump khuyên không nên khiêu khích Chính phủ Trung Quốc về vấn đề chủ quyền của Đài Loan, nhưng tôi muốn làm rõ rằng không có sự thật nào như vậy,” ông Kihara nói với các phóng viên khi được hỏi về bài báo của WSJ.

Ông xác nhận Tokyo đã liên hệ với cơ quan truyền thông Hoa Kỳ về bài viết này.

Tại các cuộc họp báo ngày 27/11, ông Kihara không được hỏi về các báo cáo khác có nội dung tương tự. Trong số đó có một bài báo của hãng thông tấn Reuters cho biết ông Trump đã khuyên bà Takaichi không làm leo thang căng thẳng với Bắc Kinh, trích dẫn hai nguồn tin ẩn danh từ Chính phủ Nhật Bản. Bài báo cho biết thêm rằng ông Trump không đưa ra bất kỳ yêu cầu cụ thể nào đối với bà Takaichi.

Hãng truyền thông Nhật Bản Kyodo News cũng đưa tin rằng trong cuộc điện đàm với bà Takaichi, ông Trump đã khuyên bà nên kiềm chế leo thang căng thẳng với Bắc Kinh, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý mối quan hệ giữa hai nước láng giềng châu Á, trích dẫn một nguồn tin chính phủ ẩn danh.

Nhà Trắng đã không phúc đáp yêu cầu bình luận về 3 báo cáo này cho đến thời điểm xuất bản.

Bà Takaichi, phát biểu với các phóng viên ngay sau cuộc gọi với Tổng thống Hoa Kỳ, cho biết họ đã trao đổi quan điểm về nhiều chủ đề, bao gồm việc củng cố liên minh Nhật Bản-Hoa Kỳ và giải quyết những thách thức mà khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang phải đối mặt.

“Trong cuộc đối thoại, Tổng thống Trump đã cập nhật cho tôi về tình hình mới nhất trong quan hệ Mỹ – Trung, bao gồm cả cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ – Trung diễn ra tối qua,” bà nói với các phóng viên tại Tokyo. “Tôi cũng trả lời câu hỏi của ông ấy về hội nghị thượng đỉnh G20 gần đây mà tôi đã tham dự.”

Bà Takaichi cho biết họ đã khẳng định tầm quan trọng của việc tiếp tục hợp tác giữa Tokyo và Washington trong bối cảnh tình hình quốc tế hiện nay.

“Tổng thống Trump nói rằng ông ấy sẵn sàng nhận cuộc gọi từ tôi bất cứ lúc nào với tư cách là một người bạn thân thiết của ông ấy.”

Ông Trump cũng cho biết cuộc trò chuyện với bà Takaichi rất “tuyệt vời”.

“Bà ấy rất thông minh, rất mạnh mẽ, và bà ấy sẽ là một nhà lãnh đạo vĩ đại,” ông nói về nhà lãnh đạo Nhật Bản trên chuyên cơ Không lực Một vào ngày 25/11, mà không tiết lộ chi tiết cuộc trao đổi.

Mâu thuẫn leo thang nhanh chóng giữa Tokyo và Bắc Kinh bắt đầu vào ngày 7/11 sau khi bà Takaichi, trả lời câu hỏi của một ủy ban quốc hội, nói rằng một cuộc phong tỏa hải quân chống lại Đài Loan có thể tạo thành “tình huống đe dọa sự sống còn” đối với Nhật Bản. Bà đã sử dụng một thuật ngữ pháp lý cho phép Nhật Bản huy động quân đội của mình.

Những bình luận về một khả năng lý thuyết đã vấp phải phản ứng dữ dội và những lời đe dọa bạo lực từ Đảng Cộng sản Trung Quốc, vốn coi Đài Loan tự trị là một tỉnh ly khai có thể bị đánh chiếm bằng vũ lực nếu cần thiết.

Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản, đã chuyển sang các biện pháp kinh tế để gây áp lực buộc Nhật Bản rút lại những bình luận của thủ tướng.

Bộ Ngoại giao của chính quyền này đã khuyến cáo du khách không nên đến Nhật Bản, và Bộ Giáo dục đã yêu cầu sinh viên lên kế hoạch học tập tại Nhật Bản một cách thận trọng. Cùng với việc hoãn phát hành phim Nhật Bản tại Trung Quốc, Bắc Kinh đã tuyên bố rằng “không có thị trường” cho hải sản Nhật Bản tại Trung Quốc.

Trong bối cảnh mối quan hệ với Trung Quốc đang xấu đi, ngày 26/11 bà Takaichi cho biết chính phủ vẫn sẵn sàng đối thoại với phía Trung Quốc.

Về vấn đề Đài Loan, bà cho biết lập trường của chính phủ là sẽ đánh giá tình hình một cách toàn diện, dựa trên các tình huống cụ thể đã thực sự xảy ra. Bà cho biết lập trường này đã được nêu ra nhiều lần.

Bà giải thích rằng những bình luận ban đầu của bà đơn giản là để trả lời câu hỏi chỉ giới hạn trong vấn đề Đài Loan và cũng đề cập đến việc phong tỏa các tuyến đường biển.

“Vì câu hỏi được đặt ra kèm theo các ví dụ cụ thể, nên tôi đã trả lời một cách chân thành trong phạm vi đó,” bà nói.

Xem thêm

Vì sao Nhật Bản sẵn sàng khai chiến vì Đài Loan?

Nhiều người nghĩ rằng lý do Nhật Bản coi an ninh Đài Loan là “giới tuyến sống còn quốc gia” là xuất phát từ tính đúng đắn về chính trị, ý thức hệ hay áp…