Ông Putin có thể buộc lãnh đạo Belarus tham chiến vì sợ thua Ukraine

Xuân Lan
•
Thứ Bảy, 15/10/2022

Tổng thống Nga Vladimir Putin cuối cùng có thể buộc người đồng cấp Belarus là Alexander Lukashenko tham gia cuộc chiến chống Ukraine, theo một chuyên gia Nga.

Putin with Alexander Lukashenko 2015 — Ảnh: Пресс-служба Президента России/wikimedia (Creative Commons Attribution 4.0)

Vài ngày sau khi ông Lukashenko tuyên bố sẽ tiến hành các cuộc triển khai chung với các lực lượng Nga, nhà lãnh đạo độc tài của Belarus hôm thứ Sáu thông báo rằng ông đã áp dụng “các biện pháp chống khủng bố” ở nước này “liên quan đến leo thang dọc theo chu vi biên giới.”

Ông Lukashenko, một đồng minh thân cận của ông Putin, cho biết Ukraine đang lên kế hoạch tấn công Belarus mà không nêu bằng chứng. Ông nói các biện pháp chống khủng bố đang được thực hiện “phù hợp với giao thức hiện có của liên minh Belarus và Nga. Điều này đã được viết cách đây khá lâu. Mọi thứ đang diễn ra theo đúng kế hoạch.”

Trong những ngày gần đây, đã có nhiều thông điệp trái chiều từ các quan chức Belarus về một “hoạt động chống khủng bố” (CTO) đang được triển khai tại nước này. Các biện pháp mới công bố được đưa ra trong bối cảnh hai ông Lukashenko và Putin thường xuyên gặp gỡ, đã làm dấy lên lo ngại rằng Belarus sẽ tham gia cuộc chiến của Nga. Trong khi Nga sử dụng lãnh thổ Belarus để tấn công Ukraine, lực lượng của ông Lukashenko không tham gia vào cuộc xung đột.

Natia Seskuria, một chuyên gia về Nga và cộng sự tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia có trụ sở tại London, nói với tờ Newsweek rằng mặc dù ông Lukashenko cho đến nay đã cố gắng đi giữa lằn ranh mỏng manh để tránh tham gia trực tiếp vào cuộc chiến, nhưng ông ta có thể bị lôi kéo vào cuộc xung đột dưới áp lực của ông Putin.

Bà Seskuria cho biết: “Những diễn biến gần đây, như tuyên bố có thể có của CTO ở Belarus và việc thành lập các nhóm quân trong khu vực cho thấy sự bất an gia tăng và lo ngại thất bại trong chiến tranh của Putin”.

Kể từ đầu tháng 9, Ukraine đã chiếm lại các vùng lãnh thổ của mình ở phía nam và đông bắc vốn đã bị lực lượng của Putin chiếm giữ trong suốt cuộc chiến. Chúng bao gồm cả các khu vực mà ông Putin nói gần đây đã chính thức bị Nga sáp nhập sau các cuộc trưng cầu dân ý được coi là bất hợp pháp.

“Quân đội Nga ngày càng gặp khó khăn trên chiến trường, và ông Putin có thể buộc ông Lukashenko chính thức tham chiến”, bà Seskuria nói.

Nga và Belarus là một phần của Nhà nước Liên minh, một cơ quan siêu quốc gia, và có sự hợp tác quốc phòng giữa các bên, bà Seskuria cho biết.

Bà nói thêm rằng vụ nổ ngày 8 tháng 10 trên Cầu eo biển Kerch quan trọng về mặt chiến lược, nối đất liền của Nga với bán đảo Crimea, đã bị Nga coi là một hành động khủng bố của Ukraine. Vụ nổ có thể là cái cớ để Belarus tham chiến và bảo vệ đồng minh của mình trước các cuộc tấn công của Ukraine.

“Đây là một lựa chọn kém thuận lợi nhất cho Lukashenko, nhưng kể từ cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và cuộc đàn áp bạo lực của những người biểu tình ở Belarus, sự tồn tại chính trị của ông ấy phần lớn phụ thuộc vào sự ủng hộ của Moscow, vì vậy ông Putin đang thực hiện một đòn bẩy rất nghiêm trọng đối với ông ấy”, bà Seskuria nói .

Alex Kokcharov, một nhà phân tích rủi ro tập trung vào Ukraine, bày tỏ nghi ngờ rằng Belarus sẽ tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột. Ông cho rằng ông Lukashenko có khả năng đang cố gắng làm hài lòng Nga bằng cách chứng tỏ rằng ông “ít nhất đang làm điều gì đó” trong lĩnh vực an ninh.

Ông nói: “Tôi cực kỳ nghi ngờ rằng Belarus đặt ra một mối đe dọa quân sự thực sự đối với Ukraine hoặc các nước láng giềng NATO – Latvia, Lithuania và Ba Lan”. “Các lực lượng vũ trang Belarus nhỏ, được huấn luyện và trang bị kém và có khả năng tấn công rất hạn chế.”

Ông Kokcharov cho rằng những tuyên bố của Belarus về việc triển khai lực lượng chung với Nga có thể là một hành động đánh lạc hướng nhằm buộc Ukraine phải bố trí lại lực lượng của mình tới biên giới Belarus – Ukraine. Điều này sẽ làm suy yếu các hoạt động triển khai của Ukraine ở những nơi khác, đặc biệt là ở phía nam và phía đông của đất nước.

Xuân Lan (theo Newsweek)