Phần Lan phản ứng về việc ông Lương Chấn Anh đe dọa Pháp Luân Công
- Dương Thiên Tư
- •
Một sự kiện liên quan đến quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) có hành vi đe dọa bằng lời đối với thành viên của một nhóm tín ngưỡng tôn giáo ở hải ngoại gần đây đã gây chú ý quốc tế. Ông Lương Chấn Anh, Phó Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc kiêm cựu Đặc khu trưởng Hồng Kông, cùng vợ là Đường Thanh Nghi, đã có những lời đe dọa và khủng bố công khai đối với người tập Pháp Luân Công đang luyện công và thu thập chữ ký thỉnh nguyện tại Công viên Sibelius ở thủ đô Helsinki, Phần Lan. Sự kiện này không chỉ liên quan đến vấn đề tự do tôn giáo và bảo vệ nhân quyền, mà còn khơi dậy cuộc thảo luận quan trọng về đàn áp xuyên quốc gia và pháp trị quốc tế.
Ông Lương Chấn Anh (trái, giữa) và bà Đường Thanh Nghi (phải, giữa) cùng hai người đàn ông mặc áo đen, nghi là vệ sĩ, xuất hiện tại công viên ở Helsinki, Phần Lan và có hành vi đe dọa người tập Pháp Luân Công. (Nguồn ảnh: Faluninfo)
Diễn biến chi tiết
Theo đoạn video do Trung tâm Thông tin Pháp Luân Đại Pháp công bố ngày 16/8, ông Lương Chấn Anh (71 tuổi) và vợ là bà Đường Thanh Nghi (68 tuổi) đã yêu cầu những người tập Pháp Luân Công đang tọa thiền trong công viên phải cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm, bao gồm họ tên, quê quán, tình hình kinh tế và tổ chức mà họ trực thuộc. Trong đoạn video, lời đe dọa trực tiếp của ông Lương Chấn Anh gây chú ý nhất: “Có tên của các anh, về nước là có thể tra ngay. Tra từng người một.” Ông còn tuyên bố: “Pháp Luân Công ở Hồng Kông, qua nhiều năm sau, chúng tôi đã điều tra mọi thứ rõ ràng”, và đe dọa rằng: “Mọi việc của các anh ở Hồng Kông đều đã bị phơi bày.”
Tình huống tại hiện trường cho thấy vợ chồng ông Lương Chấn Anh đều giơ điện thoại di động quay video những người tập Pháp Luân Công, đồng thời có hai người đàn ông mặc áo đen đi theo suốt quá trình, được cho là vệ sĩ của ông. Những người tập Pháp Luân Công đội mũ vàng nhạt đã lập tức báo cảnh sát sau khi đoàn của ông Lương Chấn Anh rời đi. Cảnh sát Phần Lan sau đó có mặt, ghi nhận lời khai và cam kết sẽ tăng cường giám sát khu vực này để ngăn chặn các hành vi quấy nhiễu tiếp theo.
Lập trường và phản ứng các bên
Bộ Ngoại giao Phần Lan trả lời BBC tiếng Trung một cách rõ ràng và kiên quyết, gọi đây là một “sự cố đáng tiếc”, đồng thời nhấn mạnh: “Phần Lan là một xã hội cởi mở, quyền tự do hội họp và ngôn luận là những quyền cơ bản được hiến pháp bảo vệ. Việc đe dọa hay khủng bố xã hội dân sự là không thể chấp nhận được.” Phát biểu này cho thấy lập trường không khoan nhượng của Chính phủ Phần Lan đối với hành vi như vậy.
Trung tâm Thông tin Pháp Luân Đại Pháp định tính sự kiện này là “một minh chứng mới nhất của đàn áp xuyên quốc gia do ĐCSTQ thực hiện.” Giám đốc điều hành của tổ chức, ông Levi Browde, chỉ ra rằng điều này phản ánh xu hướng rộng lớn hơn khi các quan chức và tổ chức trực thuộc ĐCSTQ tìm cách khủng bố, giám sát và đàn áp người tập Pháp Luân Công ở bên ngoài Trung Quốc. Đáng chú ý là tổ chức này cho biết đây đã là lần thứ ba xảy ra sự việc tương tự tại cùng địa điểm ở Helsinki, đồng thời kêu gọi chính quyền Phần Lan công khai lên án hành vi của ông Lương Chấn Anh và tiến hành điều tra chính thức về hoạt động giám sát, quấy nhiễu của Chính phủ ĐCSTQ tại Phần Lan.
Ngược lại, phía ông Lương Chấn Anh lại giữ im lặng. BBC tiếng Trung liên hệ với Văn phòng Cựu Đặc khu trưởng Hồng Kông để xin bình luận nhưng không nhận được phản hồi. Tính đến thời điểm đưa tin, ông Lương cũng chưa đề cập đến sự việc trên trang Facebook cá nhân. Đáng lưu ý, ngày 11/8 ông từng đăng bài về chuyến thăm “một thị trấn nhỏ ở miền Bắc Phần Lan”, và đến ngày 18/8 lại đăng bài nói vừa kết thúc kỳ nghỉ ở Bắc Âu và Đông Âu — thời điểm này trùng khớp với ngày xảy ra sự kiện.
Phân tích bối cảnh chính trị và pháp lý
Sự kiện này cần được hiểu trong một bối cảnh chính trị phức tạp hơn. Ông Lương Chấn Anh từng là Đặc khu trưởng Hồng Kông giai đoạn 2012–2017, nổi tiếng với lập trường cứng rắn đối với phe dân chủ, đặc biệt là khi bác bỏ toàn bộ yêu cầu của người biểu tình trong phong trào “Ô dù” năm 2014. Sau khi rời chức năm 2017, ông được bầu làm Phó Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc, trở thành một quan chức cấp “phó quốc gia” trong hàng ngũ “lãnh đạo Đảng và Nhà nước”. Thân phận này khiến hành vi của ông tại Phần Lan mang ý nghĩa chính trị và ngoại giao quan trọng hơn.
Quan hệ giữa Pháp Luân Công và chính quyền ĐCSTQ có thể truy ngược về ngày 22/7/1999, khi Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Dân chính và Bộ Công an ĐCSTQ đồng loạt ban hành thông cáo định danh Pháp Luân Công là “tà giáo” và tuyên bố cấm hoạt động. Kể từ đó, nhiều người tập Pháp Luân Công buộc phải ra nước ngoài, thường xuyên chỉ trích các hành vi vi phạm nhân quyền của ĐCSTQ tại các diễn đàn quốc tế. Hồng Kông từng là địa điểm hoạt động quan trọng của Pháp Luân Công, nhưng từ sau khi Luật An ninh Quốc gia được ban hành vào tháng 6/2020, các hoạt động tại Hồng Kông đã giảm đi đáng kể.
Ảnh hưởng trong quan hệ quốc tế
Sự kiện này làm nổi bật một số vấn đề pháp lý và ngoại giao quốc tế quan trọng. Trước hết là ranh giới pháp luật đối với hành vi của quan chức cấp cao của ĐCSTQ ở hải ngoại, đặc biệt khi hành vi đó liên quan đến đe dọa công dân hoặc cư dân nước sở tại. Kế đó là vấn đề cơ chế bảo vệ tự do tín ngưỡng trong cộng đồng quốc tế, cũng như cách các chính phủ đối phó với thách thức từ hoạt động đàn áp xuyên quốc gia.
Lập trường rõ ràng của Chính phủ Phần Lan mang ý nghĩa biểu tượng quan trọng, thể hiện thái độ kiên quyết phản đối hành vi này của các nước châu Âu. Điều đó có thể ảnh hưởng đến quan hệ song phương Trung Quốc – Phần Lan, đồng thời tác động đến quan hệ chung Trung Quốc – Liên minh châu Âu. Đáng chú ý, sau khi Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông có hiệu lực, Phần Lan đã cùng Anh, Mỹ và nhiều nước khác đình chỉ hiệp định dẫn độ với Hồng Kông, cho thấy sự đồng thuận về vấn đề nhân quyền và pháp trị.
Ý nghĩa sâu xa của sự kiện
Đây không chỉ là một cuộc xung đột tình cờ, mà phản ánh động thái chính trị quốc tế sâu sắc hơn. Nó cho thấy chính sách đàn áp Pháp Luân Công của chính quyền ĐCSTQ đã lan rộng ra hải ngoại, đồng thời nhấn mạnh những thách thức mà hoạt động đàn áp xuyên quốc gia đặt ra cho cộng đồng quốc tế. Đối với các quốc gia châu Âu, bài toán phức tạp là vừa bảo vệ giá trị và nhân quyền trên lãnh thổ mình, vừa duy trì quan hệ với một đối tác kinh tế quan trọng như Trung Quốc.
Ngoài ra, sự kiện này còn làm nổi bật vai trò của mạng xã hội và ghi hình công dân trong việc bảo vệ nhân quyền hiện đại. Việc người tập Pháp Luân Công kịp thời ghi hình và công bố đoạn phim đã giúp sự kiện nhanh chóng được dư luận quốc tế chú ý, thể hiện giá trị của minh bạch và công khai trong việc bảo vệ quyền công dân.
Diễn biến tiếp theo của sự kiện này đáng được tiếp tục theo dõi, đặc biệt là việc chính quyền Phần Lan có tiến hành điều tra chính thức như yêu cầu của tổ chức Pháp Luân Công hay không, và liệu điều này có ảnh hưởng lâu dài đến quan hệ ngoại giao Trung Quốc – Phần Lan. Đồng thời, sự kiện cũng có thể trở thành trường hợp tham chiếu quan trọng cho các quốc gia châu Âu khác trong việc xử lý tình huống tương tự, góp phần xây dựng cơ chế quốc tế bảo vệ tự do tôn giáo và phòng ngừa đàn áp xuyên quốc gia.
Từ khóa Phần Lan Lương Chấn Anh Pháp Luân Công
