Báo cáo: Ngân hàng trung ương Trung Quốc bí mật tích trữ hơn 5.300 tấn vàng

Trí Đạt
•
Thứ Sáu, 29/03/2024

Một báo cáo gần đây của ông Jan Nieuwenhuijs, nhà phân tích vàng tại The Gold Observer, cho thấy lượng vàng tích trữ bí mật của Bắc Kinh đã vượt quá 5.300 tấn, gấp 2,4 lần con số công bố chính thức.

Bắc Kinh đã tích cực mua vàng trong 15 tháng liên tiếp. Dựa trên số liệu do Hiệp hội Vàng Thế giới (World Gold Council) báo cáo trừ đi số lượng mua được báo cáo chính thức, ông Nieuwenhuijs tính toán rằng Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC), tức ngân hàng trung ương Trung Quốc, thực sự nắm giữ trữ lượng vàng là 5.358 tấn, cao hơn nhiều so với con số 2.250 tấn được công bố.

Ông Nieuwenhuijs đăng một bài viết trên trang web “Gainesville Coins” ngày 21/3 rằng Trung Quốc có thể là động lực thúc đẩy giá vàng thế giới tăng gần đây, khi Bắc Kinh bắt đầu tích trữ vàng để bảo vệ nền kinh tế khỏi tác động của sự mất giá của đồng đô la Mỹ.

Theo ước tính của ông, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã mua kỷ lục 735 tấn vàng vào năm 2023, cao hơn 23% so với kỷ lục 597 tấn được thiết lập vào năm 2022.

Ông Nieuwenhuijs cho biết ông đã tham khảo ý kiến của những người trong ngành và được biết rằng hầu hết các giao dịch mua vàng không được báo cáo của Trung Quốc đều được Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc nhận mua.

Số vàng Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sở hữu là một bí mật

Trong số các ngân hàng trung ương, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc là ngân hàng mua vàng lớn nhất vào năm 2023, nhưng không ai biết nó sở hữu bao nhiêu vàng và đó là một trong những bí mật được giữ kín nhất trong giới tài chính.

Trước đây, ông Nieuwenhuijs đã viết chi tiết giải thích quy trình ước tính lượng vàng mà Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc nắm giữ. Sự tăng trưởng của trữ lượng vàng không thể được nắm bắt bằng cách theo dõi số lượng vàng khai thác hoặc nhập khẩu ròng của Trung Quốc, vì tất cả số vàng này thực sự được bán cho khu vực tư nhân thông qua Sàn giao dịch vàng Thượng Hải.

“Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sử dụng đô la Mỹ để mua vàng ở nước ngoài, và sau đó vận chuyển vàng đến Bắc Kinh mà không để lại bất kỳ dấu vết nào trên báo cáo hải quan. Chỉ có một cách để biết Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc mua bao nhiêu, đó là nói chuyện với Trung Quốc. Những người có liên hệ chặt chẽ với các ngân hàng và nhà máy lọc dầu mà Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc giao dịch,” ông Nieuwenhuijs nói.

Vào năm 2015, một người trong ngành từng làm việc cho một công ty tư vấn kim loại quý lớn đã chia sẻ một quy tắc bất thành văn với ông Nieuwenhuijs. Nguồn tin cho biết Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc nắm giữ khoảng 3.300 tấn vàng vào thời điểm đó. Theo hai nguồn tin quen thuộc với vấn đề này nhưng được yêu cầu giấu tên, quy mô mua hàng không được báo cáo của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc có thể được sử dụng để đánh giá mức tăng hàng quý của nó. Hầu hết các giao dịch mua không được báo cáo đều được ngân hàng trung ương Trung Quốc đồng ý.

Hiệp hội Vàng Thế giới công bố tổng số hàng quý cho thấy tất cả các ngân hàng trung ương và tổ chức tài chính quốc tế ước tính họ đã mua bao nhiêu vàng. Ước tính này dựa trên dữ liệu công khai và tin tức trong ngành, bao gồm các giao dịch mua được báo cáo và không được báo cáo.

Ông Nieuwenhuijs giải thích rằng dự báo hàng quý của Hiệp hội Vàng Thế giới thường cao hơn số lượng mua được báo cáo của ngân hàng trung ương, với sự khác biệt phản ánh số lượng mua không được báo cáo.

Ông nói: “Trong trường hợp không có mức cắt giảm chính xác, tôi đoán là 80% số giao dịch mua không được báo cáo này có liên quan đến các giao dịch mua bí mật của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, và bằng chứng mang tính giai thoại (Anecdotal evidence) thuyết phục tôi rằng đây là một tỷ lệ thích hợp”.

Việc tích trữ vàng khổng lồ của Bắc Kinh có thể gây ra một “cơn bão hoàn hảo”

Ông Nieuwenhuijs cho rằng việc Bắc Kinh mua vàng ồ ạt trong hai năm qua đã thay đổi căn bản thị trường vàng thế giới, Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc, ĐCSTQ) đã giành quyền kiểm soát giá vàng từ phương Tây và tạo ra giá vàng.

Nhu cầu tích trữ của Bắc Kinh, cùng với nhu cầu tư nhân từ các nhà đầu tư Trung Quốc từ bỏ các lĩnh vực đầu tư truyền thống như bất động sản và chứng khoán, đã trở thành động lực thúc đẩy giá vàng.

Trong quá khứ, giá vàng thế giới phản ứng với thị trường và ít nhiều bị ảnh hưởng bởi xu hướng lãi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm.

Giá vàng có xu hướng có mối quan hệ nghịch đảo với lãi suất. Khi lãi suất giảm, lợi nhuận trái phiếu giảm, khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn so với các tài sản có thu nhập cố định như trái phiếu. Ngược lại, lãi suất cao hơn có xu hướng làm cho vàng kém hấp dẫn hơn vì nó không thể trả bất kỳ khoản lãi nào so với trái phiếu, trong khi đồng đô la mạnh hơn cũng khiến vàng kém hấp dẫn hơn.

Nhưng bây giờ xu hướng này đã không còn nữa.

Ông cho rằng khi ngành bất động sản Trung Quốc bắt đầu sụp đổ vào cuối năm 2021, người dân Trung Quốc bắt đầu tăng cường mua vàng, có thể do các biện pháp kiểm soát vốn khiến nhà đầu tư Trung Quốc không có nhiều nơi để đầu tư ngoài thị trường chứng khoán, bất động sản trong nước và vàng. Vì vậy khi thị trường chứng khoán và thị trường nhà ở suy thoái, vàng càng trở nên hấp dẫn hơn.

Một lý do khác là Bắc Kinh lo lắng về tác động của việc đồng đô la Mỹ đối với nền kinh tế Trung Quốc và đang cố gắng dần dần phi đô la hóa đồng tiền này.

Ông nói: “Việc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc bí mật mạnh tay mua vàng phản ánh quá trình phi đô la hóa ngầm. Mặc dù đồng đô la Mỹ vẫn là đồng tiền dự trữ thống trị nhất thế giới, nhưng Trung Quốc và các quốc gia khác đang cố gắng thoát ra khỏi đồng đô la Mỹ”.

Nhưng bất kể lý do nào ở trên, nó có thể mang lại thảm họa cho thị trường. Ông Nieuwenhuijs dự đoán khi giá vàng tăng, các nhà đầu tư phương Tây sẽ đầu tư vào vàng vì những lo ngại tương tự, điều này sẽ tạo ra một “cơn bão hoàn hảo” cho kim loại quý.

Bốn sàn giao dịch vàng ở Trung Quốc đã đóng cửa

Vào ngày 25/3, các cơ quan quản lý tài chính địa phương ở Hồ Nam, Liêu Ninh, Tây An và Trùng Khánh đều đưa ra thông báo rằng họ sẽ hủy bỏ tiêu chuẩn kinh doanh của các sàn giao dịch tài chính trong phạm vi quyền hạn tương ứng của họ và sẽ không còn địa điểm giao dịch tài sản tài chính ở 4 nơi này nữa.

Bốn sàn giao dịch tài chính là Công ty TNHH Trung tâm Giao dịch Tài sản Tài chính Hồ Nam, Công ty TNHH Trung tâm Giao dịch Tài sản Tài chính Liêu Ninh, Công ty TNHH Trung tâm Giao dịch Tài sản Tài chính Tây An Bách Kim và Công ty TNHH Giao dịch Tài sản Tài chính Trùng Khánh.

Trang tin Caixin tại Đại Lục đưa tin, những người thân cận với cơ quan giám sát tiết lộ rằng việc đóng cửa 4 sàn giao dịch tài chính này mới là bước khởi đầu và các sàn giao dịch tài chính hiện có ở nhiều nơi sẽ dần bị đóng cửa. Trong tương lai, sẽ không còn các tổ chức như sàn giao dịch tài sản tài chính hay trung tâm giao dịch nữa.

Shanghai Securities News cho biết trong những năm gần đây, Sở giao dịch tài chính đã đóng cửa và rút lui một cách có trật tự. Theo thống kê chưa đầy đủ, kể từ tháng 12/2021, các nơi như Quý Châu, Ninh Ba, Liêu Ninh, Hải Nam, Giang Tô, Hà Bắc, v.v, đã công bố lệnh cấm các địa điểm giao dịch tài sản tài chính trong phạm vi quyền hạn quản lý của họ.

Đài Châu Á Tự do đưa tin, học giả tài chính Tư Lệnh (Si Ling) cho rằng nguyên nhân chính khiến sàn giao dịch vàng đóng cửa là do khối lượng giao dịch không đủ, về cơ bản là do tổng kinh tế của Trung Quốc không còn đủ để hỗ trợ hoạt động giao dịch.

Học giả Tư Lệnh cho rằng hoạt động giao dịch tài chính giống như tấm gương phản chiếu hoạt động của nền kinh tế thực, khi hoạt động của nền kinh tế thực giảm thì nhu cầu tài chính cũng giảm, “Đây là sự phản ánh chân thực về sự suy giảm kinh tế nghiêm trọng của Trung Quốc trong những năm gần đây”.

Thông tin công khai cho thấy sàn giao dịch tài chính đầu tiên ở Trung Quốc Đại Lục là Sàn giao dịch tài sản tài chính Thiên Tân, được thành lập vào tháng 5/2010. Sau đó, các sàn giao dịch vàng được triển khai khắp Trung Quốc, nhiều nhất lên đến 80 sàn. Kể từ đó, có thông tin cho rằng nhiều công ty và công ty quản lý tài sản của bên thứ ba đã tham gia vào các sản phẩm tài trợ bất hợp pháp.

Gửi vàng bị mất do của hàng đóng cửa

Theo báo chí Trung Quốc Đại Lục đưa tin ngày 27/3, trong vài ngày qua, tổng cộng hơn 10 nạn nhân đã tiết lộ với giới truyền thông rằng China Gold Gainian Shop ở Shuangjingfu Plaza ở Bắc Kinh và Shandong Gold ở tòa nhà Guiyou đã đóng cửa và “chạy trốn“. Số vàng gửi trong cửa hàng không thể lấy lại được, tổn thất thống kê vượt quá 400 triệu nhân dân tệ (RMB).

Thông tin công khai cho thấy, China National Gold Group là một công ty khai thác tổng hợp quy mô lớn được thành lập vào năm 2003. Các hoạt động kinh doanh chính là thăm dò địa chất, khai thác mỏ, chế biến và luyện kim khoáng sản, tinh chế, chế biến và bán sản phẩm, nghiên cứu và phát triển khoa học, thiết kế kỹ thuật và xây dựng. Tiền thân là Tổng công ty Vàng Quốc gia Trung Quốc (Cục Quản lý Vàng Nhà nước, thực hiện chế độ quản lý một cơ quan hai biển hiệu) được thành lập vào năm 1979. China Gold kiểm soát hơn 1.200 tấn tài nguyên vàng, đứng đầu về sản xuất và kinh doanh trong nước và có tổng công suất chế biến quặng hàng ngày là 120.000 tấn. Nó có 57 công ty con, trong đó có hai công ty niêm yết (China National Gold và China Gold International Resources Corporation).

Bà Quách (Guo), một nạn nhân, cho biết, China Gold Gainian Shop ở Bắc Kinh đã mở hơn 10 năm và là một cửa hàng hàng đầu rất lớn. Bà mua lần đầu tiên vào năm 2013, sau đó mua thêm vào năm 2015 và 2019, đã mua tổng cộng khoảng 350 gram vàng và chưa từng lấy ra khỏi đó, vẫn luôn gửi cất giữ ở đó.

Bà cho biết: “Trước khi mua, tôi không biết đó là cửa hàng nhượng quyền và người tiêu dùng bình thường sẽ không phân biệt giữa cửa hàng bán hàng trực tiếp và cửa hàng nhượng quyền. Mọi người đều đến đó vì thương hiệu này và cửa hàng này đã mở hơn mười năm, bây giờ cửa hàng nhượng quyền vỡ nợ, việc China Gold thoái thác trách nhiệm vào lúc này chắc chắn là hợp lý.”

Trong quá trình trao đổi, bà Quách luôn nhấn mạnh China Gold cũng phải chịu trách nhiệm tương ứng trong việc giám sát và đánh giá việc tuân thủ của các cửa hàng nhượng quyền. Khi mọi người mua vàng và gửi vàng, họ tin tưởng China Gold, một thương hiệu doanh nghiệp trung ương, China Gold không nên phá hủy niềm tin này trong lòng người dân.

Trong nhóm WeChat bảo vệ quyền lợi tại China Gold, một số nạn nhân khác đã cung cấp manh mối cho giới truyền thông. Đánh giá từ hợp đồng đăng ký của họ, dịch vụ lưu ký này được gọi là “Đặt chỗ không lo lắng về đầu tư vàng thỏi của China Gold” và số vàng gửi của nạn nhân có trọng lượng dao động từ 100 gam đến 400 gam, có một số gửi được một năm, có một số người gửi được 3 – 4 năm, nhưng hiện tại tất cả đều không thể lấy ra được, không có ngoại lệ, không thể lấy ra được.

Cơ quan truyền thông chính thức của Trung Quốc China News Service trước đó đưa tin hôm 16/3 rằng nhiều người tiêu dùng cho biết các sản phẩm vàng mà họ mua và ủy thác đều được mua tại các cửa hàng của China Gold. Do vàng là kim loại quý nên nhiều người tiêu dùng đã tiêu dùng và tích trữ theo nhãn hiệu “China Gold” vì cho rằng đó là một loại đảm bảo.

Không ai ngờ rằng một ngày nào đó bỗng nhiên có một số cửa hàng đóng cửa, một số cửa hàng đổi chủ và không chịu thừa nhận khoản nợ của mình. Và số vàng mà khách hàng gửi ở cửa hàng đã mất.

Vì các cửa hàng này là cửa hàng nhượng quyền của China Gold nên liên quan đến tình trạng trên, người phụ trách liên quan của China Gold cho biết China Gold không thể trực tiếp chịu khoản bồi thường và không ủy quyền cho các cửa hàng liên quan thực hiện kinh doanh bảo quản vàng.

Không chỉ China Gold mà cả người tiêu dùng Shandong Gold cũng gặp phải vấn đề tương tự.

Trang web chính thức của Shandong Gold Group tuyên bố rằng họ là “là một doanh nghiệp nhà nước lớn của tỉnh, sản lượng vàng, trữ lượng tài nguyên, lợi ích kinh tế, sức mạnh kỹ thuật, trình độ thông minh và lợi thế nhân tài của tập đoàn đều đứng đầu ngành công nghiệp vàng quốc gia. Kể từ năm 2017, tập đoàn này đã vững vàng là doanh nghiệp sản xuất vàng đầu tiên của Trung Quốc…”

So với trường hợp Cửa hàng nhượng quyền China Gold nêu trên, trường hợp cửa hàng nhượng quyền Shandong Gold liên quan đến nhiều cửa hàng hơn và số tiền lớn hơn.

Được biết, tất cả sáu cửa hàng của Shandong Gold ở Bắc Kinh đã đóng cửa. Cửa hàng tại tòa nhà Guiyou ban đầu hiện đã được thay thế bằng cửa hàng China Gold. Quầy Shandong Gold ban đầu ở Trung tâm mua sắm Chengxiang Huamao cũng đã được đổi thành thương hiệu khác.