Mạng lưới cung cấp thông tin của ĐCSTQ có thể lên tới 15 triệu người
- Theo Bùi Mẫn Hân
- •
Nhà khoa học chính trị người Mỹ Bùi Mẫn Hân (Minxin Pei) chỉ ra rằng chỉ riêng trong năm 2022, chi tiêu cho an ninh nội địa Trung Quốc, bao gồm cả “Luật An ninh công cộng”, vào khoảng 1.440 tỷ nhân dân tệ (tương đương 202 tỷ USD). Trong đó, mạng lưới cung cấp thông tin của Trung Quốc (ĐCSTQ) có thể lên tới 15 triệu người.
1. Hệ thống giám sát của Trung Quốc luôn dựa vào một tổ chức con người khổng lồ
Kể từ khi thiết lập Tường lửa Internet, chính quyền Trung Quốc chưa bao giờ ngừng xây dựng một hệ thống toàn trị kỹ thuật số. Để đạt được mục tiêu này, Trung Quốc đã phát triển toàn bộ hệ thống công nghệ giám sát, thậm chí còn xuất khẩu chúng sang các nước độc tài khác. Điều này đã gây lo ngại cho các nền dân chủ trên toàn thế giới.
Ông Bùi Mẫn Hân đã đăng một bài viết trên tạp chí Ngoại giao, chỉ ra rằng điều đáng sợ về hệ thống giám sát của Trung Quốc không phải là công nghệ tiên tiến và công nghệ không phải là toàn năng. Hệ thống giám sát của Trung Quốc không thể hoạt động nếu không có “hàng triệu người cung cấp thông tin hoặc gián điệp”.
Ông cũng nói rằng sự tăng trưởng nhanh chóng về năng lực giám sát của Trung Quốc thực chất là do sự tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong những năm gần đây. Điều này đã giúp chính phủ có đủ nguồn tài chính để hỗ trợ mạng lưới giám sát này.
Ông chỉ ra rằng chỉ riêng trong năm 2022, chi tiêu cho an ninh nội địa, bao gồm cả “Luật An ninh công cộng” đã vào khoảng 1.440 tỷ nhân dân tệ (khoảng 202 tỷ USD).
Năm 2016, Trung Quốc ra mắt hệ thống giám sát “Sharp Eye”, bao gồm camera giám sát và công nghệ nhận dạng khuôn mặt. Không tính chi phí nhân công, chi phí vận hành và bảo trì, chỉ riêng phần cứng và lắp đặt, hệ thống này đã tiêu tốn 300 tỷ nhân dân tệ (khoảng 42 tỷ USD).
Đây là điều không thể tưởng tượng được trước sự trỗi dậy kinh tế của Trung Quốc. Trước đây, việc thiếu tiền của chính quyền Trung Quốc đã hạn chế nghiêm trọng “khả năng duy trì một lực lượng an ninh nội địa lớn của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ)”. Hiện nay, việc duy trì một mạng lưới giám sát mạnh mẽ như vậy là điều hoàn toàn không thể.
Ngoài ra, ông cũng chỉ ra rằng ngoại trừ nhân viên an ninh quốc gia bí mật, theo thông tin công khai, số nhân viên công an ở Trung Quốc đã xấp xỉ hơn 2 triệu người. Trong đó số lượng nhân viên an ninh chính trị chịu trách nhiệm giám sát trong nước ước tính khoảng 60.000 – 100.000 người.
Con số này không đáng kể so với 1% dân số của lực lượng cảnh sát mật Đông Đức Stasi. Tuy nhiên, không giống như Đông Đức, Trung Quốc có một nhóm “người tố cáo” được trả lương và không được trả tiền. Theo thông tin công khai, con số này có thể lên tới 15 triệu người, chiếm 1% dân số Trung Quốc.
“Những công dân này có thể theo dõi đồng nghiệp hoặc hàng xóm của họ. Vì sự tham gia của họ được đảm bảo thông qua ép buộc hoặc xúi giục, nên việc duy trì không tốn kém”.
Giáo sư Bùi chỉ ra rằng mạng lưới giám sát rộng lớn đã tồn tại trước khi Trung Quốc thiết lập công nghệ giám sát tiên tiến và vẫn đang hoạt động.
Có hai phương pháp cụ thể. Thứ nhất là tiến hành giám sát tại sân bay, nhà ga, khách sạn và những nơi khác (giới chức gọi là “kiểm soát vị trí”). Thứ hai là lập danh sách đen những người bất đồng chính kiến và theo dõi họ trong thời gian dài. Ước tính số lượng người bất đồng chính kiến khoảng “3,9 triệu – 7,7 triệu người.”
Ông tin rằng những tiến bộ trong công nghệ giám sát đã cải thiện đáng kể hiệu quả của các phương pháp giám sát truyền thống. Tuy nhiên, dù công nghệ có tiên tiến đến đâu, thì điều quan trọng nhất vẫn là năng lực tổ chức của chính quyền, tức mạng lưới giám sát con người.
Ông nhận định công nghệ giám sát của chính quyền Trung Quốc hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Nguyên nhân chính là do suy thoái kinh tế của Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của toàn bộ hệ thống.
Một mặt, suy thoái kinh tế sẽ khiến ngày càng nhiều người dân bất mãn với sự cai trị của ĐCSTQ và làm tăng gánh nặng cho hệ thống an ninh. Mặt khác suy thoái kinh tế cũng sẽ dẫn đến việc không đủ nguồn lực tài chính để hỗ trợ các hoạt động phát triển kinh tế.
Về vấn đề này, Giáo sư Bùi đã đưa ra một dự đoán tương đối bi quan. Ông tin rằng một khi việc trấn áp mềm hệ thống giám sát này thất bại, ĐCSTQ có thể sẽ áp dụng biện pháp “đàn áp cứng rắn” nghiêm ngặt hơn.
2. Hàng trăm trang web của Trung Quốc giả danh là kênh truyền thông tại các nước
Ngày 7/2, sau khi điều tra, tổ chức giám sát kỹ thuật số Citizen Lab tại Đại học Toronto ở Canada, báo cáo cho biết, kể từ giữa năm 2020, hơn 123 trang web của Trung Quốc đã giả danh là những kênh truyền thông tin tức địa phương tại hơn 30 quốc gia ở Châu Âu, Châu Á và Châu Mỹ Latinh.
Các trang web này lan truyền một lượng lớn “thông tin sai lệch” ủng hộ Bắc Kinh và thực hiện “tấn công cá nhân” nhằm vào những người chỉ trích chính quyền ĐCSTQ, như cáo buộc các nhà khoa học Mỹ làm rò rỉ virus viêm phổi Vũ Hán (COVID-19).
3. Vũ khí hóa dữ liệu lớn: Giám sát kỹ thuật số ở Tây Tạng
Ngày 7/2, Turquoise Roof, một tổ chức nghiên cứu tập trung vào quyền và lợi ích của người Tây Tạng, đã công bố một báo cáo, tiết lộ rằng Chính phủ Trung Quốc đã tăng cường giám sát kỹ thuật số ở Tây Tạng thông qua việc bắt buộc cài đặt ứng dụng điện thoại di động “Trung tâm chống lừa đảo quốc gia”. Ứng dụng này đã trở thành một phần của mạng lưới giám sát mạnh mẽ.
Báo cáo cho biết phạm vi dữ liệu mà ứng dụng này thu thập vượt xa mục tiêu “chống lừa đảo”, mà còn bao gồm nhiều cơ chế kiểm soát hơn và được kết hợp với cơ sở dữ liệu tích hợp do cảnh sát hình sự quản lý để theo dõi.
Báo cáo cũng điều tra “Nền tảng ứng dụng tình báo toàn diện tội phạm thế giới ngầm Tây Tạng”, một nền tảng cảnh sát big data (dữ liệu) lớn tiên tiến.
Cuối cùng, báo cáo tuyên bố rằng: “Các hệ thống giám sát trí tuệ nhân tạo dân sự được triển khai ở Tây Tạng và Tân Cương có nguồn gốc từ hệ thống chỉ huy và kiểm soát quân sự (C4ISR) và Điều lệnh tích hợp hoạt động chung của Quân đội Giải phóng Nhân dân”.
Vì vậy, báo cáo cũng nêu rõ, điều này có nghĩa là trong mắt các quan chức, Tây Tạng và Tân Cương đã trở thành một chiến trường mới.
Xem thêm
Từ khóa Chính trị Trung Quốc gián điệp Trung Quốc
