11 câu nói nổi tiếng của bậc thầy kinh doanh Nhật Bản

Thứ Ba, 07/10/2025

Thánh nhân kinh doanh Nhật Bản Inamori Kazuo là một nhân vật huyền thoại đã sáng lập hai công ty thuộc top 500 toàn cầu là Kyocera và KDDI. Triết lý nhân sinh sâu sắc của ông cũng đã giúp hậu thế giải đáp nhiều điều khó khăn trong cuộc sống. 11 câu danh ngôn sau đây, mỗi câu đều ẩn chứa triết lý sống sâu sắc, đáng để chúng ta nghiền ngẫm và suy ngẫm nhiều lần.

shutterstock 2430599591 scaled — Phong cảnh núi Phú Sĩ, Nhật Bản. (Ảnh: Shutterstock)

1. Dũng khí bắt đầu lại từ con số 0

“Tiền không còn, có thể kiếm lại; công việc mất rồi, có thể tìm lại; tình yêu không còn, có thể gặp lại; bạn bè mất đi, có thể kết giao lại. Mỗi người khi sinh ra đều không có gì trong tay, vậy thì cớ gì phải sợ bắt đầu lại từ đầu?”

Sự giàu có, địa vị, tình cảm trong cuộc đời, thật ra đều không phải là những thứ bất biến, chúng sẽ thay đổi theo thời gian. Khi chúng ta gặp thất bại, thường bị khó khăn trước mắt đè nặng tâm trạng, thậm chí quên mất rằng bản thân còn có một sức mạnh quý giá nhất. Inamori Kazuo nhắc nhở chúng ta: bản chất của cuộc sống là không ngừng sáng tạo và tái thiết. Mỗi lần “bắt đầu lại”, thật ra đều là một lần trưởng thành, là cơ hội để khám phá lại tiềm năng của bản thân.
Giữ vững tâm thế này, chúng ta có thể có thêm sự kiên cường và yên tâm khi đối mặt với thất bại.
Sự giàu có thật sự không nằm ở những gì bên ngoài, mà là ở dũng khí và năng lực bắt đầu lại từ bên trong.

2. Tu dưỡng bản thân quyết định mối quan hệ: Nhân cách nội tại là phản chiếu của ngoại cảnh

“Người bắt nạt bạn, là vì bạn yếu đuối; người ngưỡng mộ bạn, là vì bạn tự tin; người không quan tâm bạn, là vì bạn thấp kém; người yêu bạn, là vì bạn biết yêu bản thân”.

Quan hệ giữa người với người có một quy luật cơ bản, đó là các mối quan hệ bên ngoài là sự phản ánh trạng thái bên trong. Inamori Kazuo thông qua việc phân tích bốn kiểu quan hệ khác nhau, chỉ ra một đạo lý quan trọng: cách ta đối đãi với bản thân, quyết định người khác sẽ đối đãi với ta thế nào.
Yếu đuối dễ bị bắt nạt, tự tin được ngưỡng mộ, thấp kém dễ bị coi thường, tự yêu bản thân mới có được tình yêu đích thực.
Thay vì mãi than phiền hoàn cảnh không công bằng, chi bằng bắt đầu điều chỉnh từ chính mình. Khi chúng ta dần dần bồi dưỡng sự tự tin, tự trọng, biết trân trọng bản thân, tự nhiên sẽ thu hút những mối quan hệ chân thành và tích cực.
Tập trung vào việc phát triển bản thân, mạnh mẽ hơn là than trách số phận.

3. Đối mặt với khó khăn

“Những thứ bạn không biết, cảm thấy khó khăn, nhất định đừng né tránh. Trước tiên hãy tìm hiểu rõ, sau đó dần dần tinh thông, bạn sẽ giỏi hơn người khác, bởi vì phần lớn người ta không chịu bỏ thời gian để nghiên cứu, những người như vậy tự động bị đào thải, cho nên sự nỗ lực kiên trì của bạn đã chiếm được lợi thế rất lớn rồi”.

Thành công thường ẩn giấu ở nơi mà người khác rút lui. Đa số người khi gặp khó khăn thường chọn né tránh, và chính vì thế, những thử thách ít người sẵn lòng đối mặt lại trở thành cơ hội hiếm có. Nếu chúng ta có thể can đảm đón nhận, dành tâm huyết và thời gian để vượt qua, không chỉ tích lũy được thực lực mà còn tìm được bước đột phá trong lĩnh vực ít cạnh tranh.

4. Biết tiến biết lùi

“Khi người khác không cần bạn nữa, hãy học cách thu lại sự nhiệt tình và rút lui một cách lễ độ”.

Người có sự nhạy bén trong giao tiếp xã hội có thể đánh giá chính xác vị trí và giá trị của mình trong cuộc sống của người khác. Sự nhiệt tình quá mức hoặc cố chấp không đúng lúc thường khiến người ta cảm thấy phiền phức, thậm chí phản cảm.
Cái gọi là “biết rút lui một cách lễ độ” là một loại sức hấp dẫn trưởng thành. Nó không chỉ bảo vệ được phẩm giá của bản thân, mà còn khiến người khác cảm thấy dễ chịu. Biết lùi lại một bước đúng lúc trong quan hệ xã hội, giữ khoảng cách hợp lý, không ép buộc, không dây dưa, dùng một trái tim điềm đạm để đối diện với sự thay đổi của mối quan hệ, mới có thể để lại phong thái ôn hòa và tốt đẹp.

5. Tầm nhìn cuộc đời: Trí tuệ của việc nhìn thấu và buông bỏ

“Tầm nhìn của đời người không nằm ở việc bạn nhìn thấu bao nhiêu chuyện, mà là bạn buông bỏ được bao nhiêu chuyện.”

Tầm nhìn quyết định chiều cao. “Nhìn thấu” và “buông bỏ” là hai cảnh giới khác nhau. Nhìn thấu sự việc là biểu hiện của lý trí và trí tuệ, nhưng độ cao thật sự của cuộc đời nằm ở chỗ có thể buông bỏ những chuyện không đáng để bận tâm.
Trong cuộc sống có quá nhiều điều rắc rối, tính toán, oán giận sẽ tiêu hao năng lượng tinh thần của chúng ta, cản trở việc nhìn thấy bức tranh toàn cảnh của cuộc đời. “Buông bỏ” chính là sự thấu hiểu của trí tuệ siêu thoát, là nhận thức tỉnh táo về việc cái gì đáng để đầu tư năng lượng, cái gì có thể buông tay.

6. Quản lý cảm xúc: Sức mạnh nội tại quan trọng như thế nào

“Một người nếu ngay cả cảm xúc của mình cũng không thể kiểm soát, dù cho có trao cả thế giới cho bạn, bạn cũng sớm muộn sẽ hủy hoại tất cả.”

Quản lý cảm xúc có vai trò quyết định trong thành công của cuộc đời. Nếu thiếu nền tảng này, bất kỳ thành công nào cũng không ổn định. Trong lịch sử có vô số ví dụ về những người vì mất kiểm soát cảm xúc mà hủy hoại sự nghiệp, gia đình và cả cuộc đời.
Mất kiểm soát cảm xúc dẫn đến quyết định bốc đồng, phá hủy các mối quan hệ, làm tổn hại hình ảnh cá nhân, cuối cùng khiến mọi nỗ lực đều tan thành mây khói. Ngược lại, người có khả năng quản lý cảm xúc có thể giữ được bình tĩnh khi chịu áp lực, giữ được lý trí khi xung đột, giữ được kiên trì khi gặp thất bại.

7. Chuyên sâu trong nghề nghiệp

“Ngành nghề nào cũng vậy, 3 năm nhập môn, 5 năm hiểu nghề, 10 năm mới có cơ hội trở thành vua. Thật ra ngành nào cũng đều rất khó, thà rằng 10 năm làm một việc, còn hơn một năm làm 10 việc.”

Trong xã hội hiện đại tốc độ cao, con người thường kỳ vọng thành công nhanh chóng, nhưng năng lực chuyên môn thực sự cần thời gian tích lũy. Inamori Kazuo dùng các mốc thời gian cụ thể để miêu tả lộ trình trưởng thành trong nghề: 3 năm là nắm vững cơ bản, 5 năm là hiểu sâu sắc, 10 năm mới có thể đạt đến đỉnh cao trong lĩnh vực.
Quá trình này không thể nhảy vọt, cũng không thể nóng vội. “Thà 10 năm làm một việc, còn hơn một năm làm 10 việc” càng cho thấy giá trị của sự tập trung.

8. Thấu hiểu bản chất con người

“Sau những thăng trầm lớn, bạn sẽ phát hiện: người bạn đã từng giúp, chưa chắc sẽ giúp lại bạn. Nhưng người từng giúp bạn, thì sẽ còn giúp bạn lần nữa.”

Câu nói này tiết lộ một quy luật quan trọng trong nhân tính, cũng là sự tổng kết sâu sắc từ trải nghiệm của chính Inamori Kazuo. Khi trải qua những biến cố lớn trong cuộc đời, ta sẽ phát hiện sự thật của các mối quan hệ: người nhận ân huệ thường vì cảm giác áy náy mà tránh xa người giúp mình, còn người chủ động giúp đỡ thì lại có xu hướng tiếp tục giúp.
Không thể không nói, đây là một sự quan sát tỉnh táo về nhân tính.
Làm ơn đừng mong được báo đáp, vì mong đợi thường mang lại thất vọng; đồng thời hãy trân trọng những người đã từng giúp đỡ ta, vì thiện ý của họ là lâu dài. Chúng ta không cần tức giận vì không được đền đáp, nhưng cũng cần nhận diện và biết ơn những người thực sự quý giá.

9. Bản chất của trưởng thành: Mạnh mẽ trong cô đơn

“Đừng sống như một người gặp nạn, luôn vội vàng kể khổ với người khác. Trải nghiệm của bạn trong mắt người khác có thể chỉ là một trò cười, bản thân trưởng thành vốn là một quá trình cô độc không ai giúp đỡ”.

Inamori Kazuo thông qua câu nói này chỉ rõ bản chất của sự trưởng thành – đó là tính đơn độc và mang tính cá nhân, không có con đường nào khác.
Khi con người gặp khó khăn, bản năng là tìm kiếm sự đồng cảm và hỗ trợ từ người khác. Nhưng ta cần hiểu mức độ phù hợp. Quá mức than thở sẽ phản tác dụng. Người khác có thể sẽ mệt mỏi vì phải nghe mãi. Quan trọng hơn, việc dựa vào sự thương hại từ người khác sẽ làm suy yếu khả năng và ý chí tự giải quyết vấn đề.
Trưởng thành đòi hỏi ta phải đối mặt với vấn đề trong cô đơn, vẫn kiên trì khi không ai hiểu mình, vẫn nỗ lực khi không có tiếng vỗ tay. Quá trình cô lập và không được giúp đỡ này vô cùng đau khổ. Nhưng chỉ có như vậy mới tôi luyện được sức mạnh nội tại.

10. Trí tuệ của sự tiến bộ mỗi ngày

“Duy trì và lặp lại là hai chuyện khác nhau. Không phải là lặp đi lặp lại việc giống hôm qua một cách hời hợt, mà là hôm nay vượt qua hôm qua, ngày mai lại vượt qua hôm nay”.

Trong công việc, duy trì và lặp lại là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Inamori Kazuo chỉ ra rằng, kiểu duy trì nào mới có giá trị? Không phải là sự lặp lại máy móc, mà là sự duy trì mang ý thức cải tiến.
Nhiều người lầm tưởng việc làm lặp đi lặp lại mỗi ngày là kiên trì, nhưng nếu không có sự cải tiến và nâng cấp, sự lặp lại này chỉ là dậm chân tại chỗ, thậm chí lâu dài còn có thể thoái hóa do sự lười biếng.
Mỗi ngày đều phải tiến bộ hơn ngày hôm qua, dù chỉ là một chút. Tư duy cải tiến liên tục này xuất phát từ văn hóa “kaizen” (cải tiến) của Nhật Bản, nó nhấn mạnh việc tích lũy những cải tiến nhỏ trong cuộc sống hằng ngày thành bước tiến lớn. Lối tư duy này giúp chúng ta tìm thấy động lực phát triển trong những việc bình thường, và khám phá ra khả năng đổi mới trong công việc lặp đi lặp lại.

11. Triết lý kinh doanh: Lấy con người làm gốc

“Đằng sau tiền là công việc, làm việc đến mức xuất sắc, tiền sẽ tự đến. Đằng sau công việc là con người, làm người cho tốt, việc sẽ thành”.

Thành công có chuỗi logic nội tại không? Nếu có, thì đó là: Con người → Công việc → Tiền bạc. Inamori Kazuo chỉ ra, rất nhiều người lẫn lộn đầu đuôi, quá chú trọng vào kết quả (tiền), mà quên mất quá trình (công việc) và gốc rễ (con người).
Con đường thành công đích thực bắt đầu từ việc rèn luyện nhân cách. Khi chúng ta có đủ phẩm chất, năng lực và tâm thái tốt, tự nhiên có thể làm tốt công việc; khi công việc được làm đến mức xuất sắc, thì của cải và thành công sẽ tự nhiên đến.
Thật sự rất đơn giản.
Thật ra, cốt lõi triết lý kinh doanh của Inamori Kazuo chính là lấy con người làm gốc, lấy chất lượng làm đầu. Ông nhắc nhở chúng ta hãy dồn tâm sức vào việc nâng cao bản thân và làm tốt công việc, chứ đừng nóng vội theo đuổi lợi ích ngắn hạn.
Lối tư duy này không chỉ áp dụng trong kinh doanh, mà còn phù hợp với mọi khía cạnh trong phát triển cá nhân.