Apple kiện quy định chống độc quyền mới của Ấn Độ để tránh khoản phạt 38 tỷ USD

Thứ Sáu, 28/11/2025

Apple đang đệ đơn lên Tòa án Tối cao Delhi yêu cầu hủy bỏ quy định xử phạt chống độc quyền mà Ấn Độ sửa đổi năm 2024, theo đó hãng có thể đối mặt với mức phạt tiềm tàng lên tới 38 tỷ USD.

Thách thức tiêu chí “doanh thu toàn cầu”

Đây là vụ kiện đầu tiên của doanh nghiệp nhằm trực tiếp thách thức cơ chế phạt chống độc quyền mới của Ấn Độ. Theo sửa đổi có hiệu lực từ năm 2024, Ủy ban Cạnh tranh Ấn Độ (CCI) được phép tính tiền phạt dựa trên “doanh thu toàn cầu” của doanh nghiệp, thay vì chỉ giới hạn ở doanh thu tại thị trường Ấn Độ.

Trong bản đệ trình dài 545 trang, Apple lập luận rằng việc lấy doanh thu toàn cầu làm căn cứ phạt là “tùy tiện, vi hiến, hoàn toàn không tương xứng với hành vi bị cáo buộc và không công bằng”, đồng thời yêu cầu tòa tuyên bố phần luật liên quan là vô hiệu.

Theo tính toán nội bộ của Apple, nếu áp dụng khung phạt tối đa 10% doanh thu toàn cầu bình quân, thì mức trần tiền phạt tương ứng với doanh thu toàn cầu bình quân trong ba năm tài chính 2022–2024 của hãng sẽ vào khoảng 38 tỷ USD.

Apple cho biết ngày 10/11 vừa qua, trong một vụ việc khác, CCI đã lần đầu viện dẫn quy định mới và áp dụng cơ chế phạt dựa trên “doanh thu toàn cầu” một cách hồi tố đối với các hành vi vi phạm xảy ra từ mười năm trước. Apple nói rằng để tránh nguy cơ bị phạt hồi tố trong vụ việc hiện nay, họ buộc phải sớm khởi động một vụ kiện mang tính chất hiến pháp.

Bối cảnh: tranh chấp chống độc quyền với Match

Từ năm 2022, tập đoàn ứng dụng hẹn hò Match Group cùng một số công ty khởi nghiệp Ấn Độ đã nộp đơn khiếu nại lên CCI, cáo buộc Apple lạm dụng vị thế thống trị trên thị trường ứng dụng iOS.

Báo cáo điều tra của CCI vào năm ngoái cho rằng Apple có hành vi “lạm dụng sức mạnh thị trường” trong mảng cửa hàng ứng dụng, đặc biệt là cấm sử dụng cổng thanh toán bên thứ ba, buộc nhà phát triển phải dùng hệ thống mua hàng trong ứng dụng (IAP) của App Store và thu hoa hồng tối đa 30%.

Apple phủ nhận mọi hành vi sai phạm, đồng thời nhấn mạnh rằng so với hệ điều hành Android của Google vốn chiếm ưu thế áp đảo tại Ấn Độ, thị phần của hãng ở nước này vẫn tương đối nhỏ. Tuy vậy, số liệu từ công ty nghiên cứu Counterpoint cho thấy lượng người dùng Apple tại Ấn Độ đã tăng gấp nhiều lần trong vòng 5 năm qua.

Match: phạt theo doanh thu toàn cầu mới đủ sức răn đe

Trong ý kiến gửi CCI, Match cho rằng việc tính tiền phạt dựa trên doanh thu toàn cầu có thể tạo ra “tác dụng răn đe mạnh mẽ” đối với các doanh nghiệp có hành vi tái phạm.

Apple trong đơn kiện dùng ví dụ “nhà bán đồ chơi kiêm bán văn phòng phẩm” để minh họa, cho rằng nếu hành vi vi phạm chỉ xảy ra ở mảng đồ chơi với doanh thu 100 rupee, nhưng tiền phạt lại được tính dựa trên doanh thu 20.000 rupee của mảng văn phòng phẩm, thì đó là một hình phạt “không tương xứng và phi lý”.

Một số chuyên gia luật cạnh tranh trong nước (Ấn Độ) chỉ ra rằng cách diễn đạt của các sửa đổi được đề xuất khá rõ ràng, và tòa án khó có thể đảo ngược một chính sách lập pháp đã được thiết lập. Vụ kiện ban đầu được lên lịch xét xử trong tuần này nhưng đã bị hoãn lại do xung đột lịch trình của tòa án. Phiên tòa dự kiến sẽ tiếp tục vào ngày 3/12. Kết quả không chỉ ảnh hưởng đến Apple mà còn đặt ra một chuẩn mực mới về “mức phạt trần” cho tất cả các công ty công nghệ đa quốc gia hoạt động tại Ấn Độ.