Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hôm thứ Tư (3/12) dự đoán rằng ngay cả khi Tối cao Pháp viện đưa ra phán quyết bất lợi, chính quyền Trump vẫn có khả năng thực hiện chương trình thuế quan của mình.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Scott Bessent. (Ảnh: Shutterstock)

Trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư, ông Bessent nhắc lại lập luận mà ông đưa ra một tháng trước, trước phiên điều trần của Tối cao Pháp viện. Ông dẫn chiếu nhiều điều khoản trong Đạo luật Thương mại năm 1962 (Trade Act), vốn trao cho tổng thống quyền hạn rộng rãi trong việc áp đặt thuế nhập khẩu.

Ông nói: “Chúng ta có thể sử dụng Điều 301, Điều 232 và Điều 122 của Đạo luật Thương mại để tái lập một cấu trúc thuế quan tương tự như hiện nay”.

Khi người dẫn chương trình Andrew Ross Sorkin của CNBC Squawk Box hỏi liệu chính quyền có cần duy trì các biện pháp này vĩnh viễn hay không, ông Bessent trả lời rằng chúng phải được áp dụng lâu dài.

Ngày 5/11, Tối cao Pháp viện đã tổ chức tranh luận miệng để xem liệu Tổng thống Trump có vượt quá thẩm quyền theo Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) hay không, từ đó quyết định ông có quyền áp thuế toàn diện lên các đối tác thương mại của Mỹ hay không.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC trước phiên tranh luận, ông Bessent cho biết ông tin rằng chính quyền sẽ thắng kiện, nhưng ngay cả khi thua, vẫn còn những công cụ pháp lý khác có thể sử dụng.

Ông nói lúc đó: “Dù Tối cao Pháp viện phán quyết thế nào, thuế quan vẫn sẽ được giữ nguyên”.

Bessent cho biết: “Có rất nhiều căn cứ pháp lý khác có thể áp dụng. Tuy nhiên, IEEPA là công cụ ‘sạch’ nhất, trao cho Mỹ và tổng thống quyền đàm phán lớn nhất. Các cơ sở pháp lý khác thì phức tạp hơn, nhưng vẫn hiệu lực”.

Điều 122 của Đạo luật Thương mại cho phép áp thuế tối đa 150 ngày, trong khi Điều 301 và 232 lại có quy định mơ hồ hơn. Như ông Bessent nhấn mạnh lần nữa hôm thứ Tư, IEEPA trao cho tổng thống quyền hạn rất rộng, và chính điều này hiện đang bị Tối cao Pháp viện xem xét.

Tổng thống Trump từ lâu đã sử dụng thuế quan như công cụ đàm phán hàng đầu đối với các đối tác thương mại. Ông đã áp thuế lên nhiều loại sản phẩm và gần như toàn bộ hàng nhập khẩu. Theo Newsweek, thuế quan theo IEEPA đã trở thành nguồn thu quan trọng của chính phủ Mỹ.

Ông Bessent hôm thứ Tư đã liệt kê một số thành tựu mà chính quyền nói đã đạt được, đặc biệt nhắc đến Trung Quốc.

Ông nói: “Nhờ thuế liên quan đến fentanyl, Trung Quốc đã có bước đi đầu tiên trong lĩnh vực thương mại”. Ông cho biết phía Trung Quốc đã có “nỗ lực” trong việc ngăn chặn thuốc phiện này tuồn vào Hoa Kỳ.

Ông cũng nhấn mạnh rằng ông vẫn tin khả năng Mỹ thắng trong vụ kiện tại Tối cao Pháp viện là rất cao.

Hồi tháng 9, ông Bessent nói với Reuters rằng nếu Tối cao Pháp viện bác bỏ việc Tổng thống Trump sử dụng quyền lực khẩn cấp để áp thuế, chính quyền đang xem xét sử dụng Điều 338 như một phương án thay thế.

Ông Bessent cũng cho biết ông tin tưởng Trung Quốc sẽ tôn trọng cam kết mua nông sản Mỹ theo thỏa thuận thương mại đã được Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhất trí tại Hàn Quốc hồi tháng trước. Trước đó, Trung Quốc đã ngừng mua đậu nành Mỹ để trả đũa việc áp thuế của Trump.

Thỏa thuận này dẫn đến việc Trung Quốc cam kết mua 12 triệu tấn đậu nành từ Hoa Kỳ trong năm nay và họ đang tiến hành thực hiện thỏa thuận này vào cuối tháng 2.

Trung Quốc cũng cam kết mua ít nhất 25 triệu tấn đậu nành trong mỗi ba năm tới. Con số 25 triệu tấn này tương đương với mức 25 đến 30 triệu tấn mà nước này đã mua trong những năm trước.

Trong lời cảnh báo mới nhất nhắm vào Tòa án Tối cao, ông Trump cho biết việc hủy bỏ chính sách thuế quan của mình bằng cách nhượng bộ những kẻ cản trở kiện tụng sẽ là một “sự kiện an ninh quốc gia không thể vượt qua” có thể “tàn phá” hơn 3 nghìn tỷ đô la tài sản của Hoa Kỳ.

“Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã đưa ra những con số sai”, Trump viết hôm thứ Ba trên Truth Social . “Trong trường hợp có quyết định tiêu cực về Thuế quan, khoản ‘giải tỏa’ sẽ bao gồm các khoản đầu tư đã thực hiện, sẽ thực hiện và hoàn trả vốn, vượt quá 3 nghìn tỷ đô la”.

“Sẽ không bao giờ có thể bù đắp được cho kiểu ‘đánh đập’ như vậy. Điều đó thực sự sẽ trở thành một Sự kiện An ninh Quốc gia không thể vượt qua và tàn phá tương lai của Đất nước chúng ta – Có thể là không bền vững!”

Lý Ngọc t/h