Thủ tướng Canada cánh tả Mark Carney hôm thứ Ba [15/7] nói với các phóng viên, ông tin rằng Hoa Kỳ cuối cùng vẫn có thể tăng thuế đối với hàng hóa Canada, ám chỉ ông có thể không thắng được bất kỳ cuộc đàm phán nào với Tổng thống Donald Trump.

Trump Carney 6 5
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu với các phóng viên cùng với Thủ tướng Canada Mark Carney tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng vào ngày 6/5/2025 tại Washington, DC. (Ảnh: Anna Moneymaker/ Getty Images)

Ông Carney đã thừa nhận điều này, ngay trước khi tham gia cuộc họp nội các để thảo luận về cách tiếp cận đề xuất mới nhất của Tổng thống Trump. Đó là tăng thuế quan đối với hàng hóa Canada lên 35% nếu Ottawa tiếp tục không giúp Hoa Kỳ ngăn chặn vấn nạn fentanyl, và áp đặt thuế quan đối với hàng hóa Mỹ mà Washington cho là không công bằng.

Theo tờ Globe and Mail, ông Carney cho biết: “Hiện tại, không có nhiều bằng chứng cho thấy có bất kỳ quốc gia hay khu vực pháp lý nào, có thể đạt được thỏa thuận miễn thuế với Mỹ“. Ông Carney được cho là đã hứa hẹn sẽ “tăng cường” trao đổi với Washington trong những tuần tới, để chuẩn bị cho thời hạn áp dụng mức thuế 35% vào ngày 1/8.

Tờ Globe and Mail lưu ý rằng trước đây ông Carney chưa từng tuyên bố công khai rằng các cuộc đàm phán có khả năng không xóa bỏ được toàn bộ thuế quan của Tổng thống Trump, vốn là điều đã trở thành vấn đề chính trong cuộc tổng tuyển cử mà ông Carney giành chiến thắng vào tháng Tư năm nay.

Rõ ràng là có những vấn đề trong ngành ô tô, thép, nhôm, dược phẩm và các lĩnh vực khác cần được giải quyết. Chúng ta cần ổn định tình hình cho Canada,” ông Carney phát biểu hôm thứ Ba, đồng thời kêu gọi người dân Canada “nhận thức được rằng bối cảnh thương mại toàn cầu đã thay đổi” kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ II.

Tuần trước, Tổng thống Trump đã đăng một bức thư trên trang ‘Truth Social’ gửi ông Carney, đề cập đến các cuộc đàm phán thuế quan hiện tại. Ông Trump gia hạn thời hạn trước đó để hoàn tất một thỏa thuận thương mại hoàn chỉnh đến ngày 1/8, nhưng ông bày tỏ sự thất vọng với tốc độ của các cuộc thảo luận.

Ông Trump viết rằng vào ngày 1/8 mức thuế 35% sẽ được áp dụng cho tất cả hàng hóa Canada “tách biệt với thuế quan theo ngành“, và sẽ tăng nếu Canada trả đũa bằng nhiều mức thuế hơn. Tổng thống Trump lưu ý rằng chính quyền của ông “đã đồng ý tiếp tục hợp tác với Canada, bất chấp việc Canada đã trả đũa Hoa Kỳ về mặt tài chính” bằng cách áp đặt thuế quan chủ động để đáp trả các mức thuế quan dự kiến trong tương lai.

Tôi phải nói rằng dòng chảy Fentanyl không phải là thách thức duy nhất mà chúng ta gặp phải với Canada, nơi có rất nhiều chính sách thuế quan, phi thuế quan và rào cản thương mại, gây ra thâm hụt thương mại không thể chấp nhận đối với Hoa Kỳ,” ông Trump viết. “Canada áp dụng mức thuế suất khác thường đối với các nông dân sản xuất sữa của chúng ta – lên tới 400% – và đó là chưa tính đến việc các nông dân sản xuất sữa của chúng ta thậm chí còn có thể bán sản phẩm của họ cho người dân Canada.”

Là một chuyên gia tài chính lâu năm không có kinh nghiệm chính trị trước khi trở thành thủ tướng, ông Carney đã dẫn đầu một cuộc chuyển mình ngoạn mục cho Đảng Tự do cầm quyền sau khi cựu Thủ tướng Justin Trudeau từ chức, làm xói mòn mức dẫn trước 26% của Đảng Bảo thủ được ghi nhận vào đầu năm.

Ông Carney đã đánh bại lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre chủ yếu bằng cách biến đây thành cuộc bầu cử liên quan tới ông Trump. Ông Carney liên tục so sánh ông Poilievre với ông Trump — mặc dù ông Trump công khai ủng hộ ông Carney trên truyền hình và gọi ông Poilievre là “ngu ngốc” — và Carney nói rằng ông sẽ thương thuyết được nhiều trong các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ.

Là người thay thế ông Trudeau làm lãnh đạo lâm thời trước cuộc bầu cử, Thủ tướng Canada Carney đã tuyên bố một cách kịch tính rằng mối quan hệ Mỹ-Canada đã “chấm dứt” như nó đã từng tồn tại vào tháng Ba.

Chúng ta sẽ cần phải giảm đáng kể sự phụ thuộc vào Hoa Kỳ,” ông Carney nhấn mạnh. “Chúng ta sẽ cần phải chuyển hướng các mối quan hệ thương mại sang nơi khác… Sẽ không còn đường lùi nữa.”

Ông Carney tiếp tục chỉ trích Nhà Trắng trong suốt mùa bầu cử.

Chúng ta sẽ chống lại những mức thuế quan này bằng các biện pháp đối phó. Chúng ta sẽ bảo vệ người lao động và xây dựng nền kinh tế mạnh nhất trong G7”, ông Carney tuyên bố vào ngày 2/4, đáp lại tuyên bố của Tổng thống Trump về một loạt thuế quan đối với các đối tác thương mại Mỹ, nhưng không bao gồm Canada. “Trong một cuộc khủng hoảng, điều quan trọng là phải đoàn kết và hành động có mục đích và mạnh mẽ, và đó là những gì chúng ta sẽ làm.”

Giọng điệu gay gắt của ông Carney về ông Trump đã thay đổi nhanh chóng sau chiến thắng vang dội trước đối thủ Đảng Bảo thủ Poilievre. Vào tháng Năm, vị tân Thủ tướng Canada này đã đến thăm Nhà Trắng và ca ngợi ông Trump là một “tổng thống mang tính chuyển đổi” và ám chỉ rằng ông cũng sẽ điều hành đất nước theo cách tương tự.

Ông Carney khen ngợi: “Ngài là một vị tổng thống có tư tưởng cải cách, tập trung vào nền kinh tế, không ngừng chú trọng đến người lao động Mỹ, bảo vệ biên giới của ngài… chấm dứt tệ nạn fentanyl và các loại thuốc phiện khác, đồng thời bảo vệ thế giới“.

Tôi đã được bầu… với sự giúp đỡ của các đồng nghiệp ở đây, tôi sẽ chia sẻ công lao, ghi nhận công sức đóng góp mọi người, để chuyển đổi Canada với trọng tâm tương tự vào nền kinh tế, bảo vệ biên giới của chúng ta, một lần nữa, khỏi fentanyl,” ông Carney tiếp tục, “tập trung nhiều hơn vào quốc phòng và an ninh, bảo vệ Bắc Cực và phát triển Bắc Cực.”

Tại hội nghị thượng đỉnh G7 vào tháng Sáu do ông Carney chủ trì, ông đã khen ngợi ông Trump vì sự khôn ngoan và táo bạo của ông.

Nỗi hoài niệm không phải là một chiến lược,” ông Carney tuyên bố. “Chúng ta phải thay đổi theo thời đại và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn, và một số người trong các bạn, chẳng hạn như ngài, thưa Tổng thống, đã nhìn trước được những thay đổi to lớn này và đang thực hiện những biện pháp táo bạo để đối phó với chúng.”

Hôm thứ Ba, ông Poilievre dường như chế giễu ông Carney vì không giữ lời hứa trong chiến dịch tranh cử, là sẽ cứng rắn với ông Trump.

Ông Poilievre nói đùa rằng thuế quan là “một sự nhượng bộ đơn phương khác từ một người từng tuyên bố sẽ không bao giờ lùi bước trước tổng thống Hoa Kỳ“.