Theo tờ Politico, Lầu Năm Góc đang tái định hướng chiến lược quốc phòng của Hoa Kỳ, từ chỗ tập trung đối phó với Trung Quốc sang chỗ củng cố phòng thủ quốc nội. Đây là một bước ngoặt có thể gây ra những hệ quả sâu xa đối với NATO, các đồng minh, và sự ổn định của trật tự thế giới.

r shutterstock 182351225
(Ảnh: Stuart Monk / shutterstock)

Chiến lược quốc phòng mới của Lầu Năm Góc

Theo tờ Politico, một bản dự thảo của Chiến lược Quốc phòng Toàn quốc mới, vừa được đệ trình lên Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth tuần trước, theo lời ba nhân vật được thông báo về bản dự thảo. Chiến lược mới của Lầu Năm Góc ưu tiên bảo vệ lãnh thổ Hoa Kỳ và Tây Bán Cầu hơn là đối đầu với Trung Quốc và Nga. Đây là một bước ngoặt lớn so với Chiến lược Quốc phòng 2018 dưới nhiệm kỳ Trump đầu tiên, vốn tập trung vào việc răn đe Trung Quốc.

“Một sự chuyển hướng như thế này sẽ là bước ngoặt lớn cho Hoa Kỳ và đồng minh trên nhiều châu lục,” một trong những người được thông báo về dự thảo phát biểu.

Những dấu hiệu

Hàng ngàn binh sĩ Vệ binh Quốc gia đã được triển khai trong nội địa Hoa Kỳ để hỗ trợ cơ quan công lực. Nhiều chiến hạm và phi cơ tiêm kích F-35 đã được điều xuống vùng Caribbean nhằm ngăn chặn dòng ma tuý tràn vào Hoa Kỳ. Một vùng giới tuyến quân sự hoá được thiết lập dọc biên giới Hoa Kỳ – Mexico, cho phép binh sĩ giam giữ thường dân.

Một cuộc tấn công mới đây của quân đội Hoa Kỳ được cho là đã hạ sát 11 phần tử khả nghi thuộc băng đảng Venezuela Tren de Aragua tại hải phận quốc tế — đánh dấu một bước leo thang mới khi chính quyền Tổng thống Trump sử dụng quân đội để tiêu diệt thành phần phi chiến binh, chẳng hạn như thành viên băng nhóm hoặc cá nhân nghi vấn phạm pháp, chứ không phải lực lượng quân sự chính quy.

Ông Elbridge Colby, một nhân vật có lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, từng tham gia soạn thảo chiến lược năm 2018, hiện là người đứng đầu kế hoạch mới.

  • Ông Elbridge Andrew Colby (sinh ngày 30/12/1979) là một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực chiến lược an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, hiện đang đảm nhận vai trò  Under Secretary of Defense for Policy (Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách Chính sách) tại Hoa Kỳ từ ngày 15 tháng 4 năm 2025 – ố vấn hàng đầu của Bộ trưởng Quốc phòng về các vấn đề quốc phòng và ngoại giao.

Trong nhiệm kỳ Trump thứ hai, ông Colby cùng có quan điểm với Phó Tổng thống JD Vance, chủ trương thiên về đường lối giảm bớt những ràng buộc quốc tế của Hoa Kỳ.

Tới đây, Lầu Năm Góc sắp công bố:

    • Rà soát tư thế toàn cầu (Global posture review) có thể tái bố trí quân đội Hoa Kỳ trên khắp thế giới.

    • Rà soát phòng thủ phòng không và phòng thủ hoả tiễn ở cấp chiến trường (hoặc cấp khu vực tác chiến) (Theater air & missile defense review) đánh giá lại các hệ thống phòng thủ.

Cùng với bản dự thảo chiến lược quốc phòng mới, cả ba văn kiện đều nhấn mạnh việc yêu cầu các đồng minh tự gánh vác nhiều hơn cho an ninh của chính mình, trong khi Hoa Kỳ thu hẹp nỗ lực về gần quốc nội.

Ảnh hưởng đối với đồng minh

Sáng kiến An ninh Baltic, chương trình vốn cung cấp hàng trăm triệu USD mỗi năm cho Latvia, Lithuania và Estonia để củng cố phòng thủ và hạ tầng quân sự, sẽ bị cắt ngân khoản dù trước đây từng được hậu thuẫn mạnh mẽ.

Các đồng minh NATO trông đợi rằng một phần trong khoảng 80.000 binh sĩ Hoa Kỳ tại Châu Âu sẽ được rút đi trong vài năm tới. Tuy nhiên, ảnh hưởng sẽ khác biệt tuỳ từng quốc gia, và rốt cục vẫn tuỳ thuộc vào quyết định của ông Trump. Ông Trump cũng cam kết với Ba Lan rằng quân đội Hoa Kỳ sẽ không rút khỏi đất nước này, nhưng đồng thời ám chỉ sẽ cắt giảm quân số ở các nơi khác tại Châu Âu.

Căng thẳng chính trị

Bản phúc trình này thường được công bố vào đầu mỗi nhiệm kỳ tổng thống, và ông Hegseth vẫn còn có thể chỉnh sửa kế hoạch. Tuy nhiên, chiến lược quốc phòng mới vẫn có thể chọc giận các phái phe diều hâu chống Trung Quốc trong cả hai đảng, những người xem Bắc Kinh là mối đe doạ hàng đầu đối với an ninh Hoa Kỳ. Bất chấp những căng thẳng địa chính trị này, Tổng thống Trump vẫn tiếp tục đưa ra những lời lẽ cứng rắn nhắm vào Trung Quốc, trong đó có việc áp đặt các mức thuế quan nặng nề và cáo buộc Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình “cấu kết chống lại” Hoa Kỳ sau khi ông Tập hội kiến với nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại một cuộc duyệt binh quân sự ở thủ đô Bắc Kinh.

Thiên Vân