AP: Tại sao hình tượng Zelensky tuột dốc
- Nhật Tân
- •
Các thăm dò gần đây cho thấy Tổng thống Ukraine Zelensky đã mất đi đáng kể niềm tin của dân chúng nước này. Theo AP (Mỹ) thì vấn đề không phải chỉ do vụ bê bối khi ông đụng độ với cơ quan chống tham nhũng, mà còn ở chỗ mất mát lòng tin do cảm giác bị phản bội, bị lừa dối, cộng với việc phương Tây công nhiên ép buộc ông, nguyên thủ một quốc gia, phải đi vào khuôn khổ.
Thăm dò của Gallup và KIIS
Cả thăm dò của Gallup và thăm dò của KIIS đều đưa ra kết quả giống nhau: Hình tượng Zelensky đã tuột dốc rõ ràng.
Cả hai thăm dò này đều vừa mới công bố trong tuần này.
Theo Gallup, hiện nay chỉ có 2/3 dân chúng cảm thấy Zelensky đang làm đúng chức trách của một tổng thống, giảm mạnh nếu so với con số 84% mà Gallup có được vào năm 2022.
Theo KIIS (Viện Xã hội học Quốc tế Kiev) thì niềm tin của dân Ukraine vào Zelensky đã giảm từ 65% của tháng 6 xuống còn 58%.
Một lý do mà có thể nhìn thấy ngay, đó là màn trình diễn 10 ngày cuối của tháng trước.
Theo bài phân tích đăng hôm Thứ Sáu với tiêu đề “Niềm tin vào Zelensky bị suy giảm ngay cả sau khi luật đã thúc đẩy các cuộc biểu tình chống tham nhũng bị đảo ngược” của AP (truyền thông Mỹ), thì mặc dù vụ 10 ngày cuối của tháng 7 đã qua rồi, nhưng uy tín của Zelensky vẫn tuột dốc khó bề cứu vãn, và phân tích rằng còn có những nhân tố hay nguyên nhân khác nữa. Sự kiện 10 ngày cũng là dịp khiến các nhân tố đó lộ ra.
Nhắc lại sơ lược vụ việc 10 ngày cuối của tháng 7.
Ngày 22/7, phe của Zelensky đã thúc đẩy đạo luật tai tiếng được thông qua cực nhanh ở Quốc hội, và ông ta đã vội vã ký nó vào đêm hôm đó. Đạo luật tước bỏ tính độc lập của các cơ quan chống tham nhũng, NABU và SAPO.
Trong nước Ukraine biểu tình phản đối nổ ra khắp nơi, đồng thời từ ngoài nước thì phương Tây ép ông phải sửa lại, thậm chí dùng cả biện pháp ngừng các khoảng viện trợ. Và 9 ngày sau, đạo luật sửa sai được ký, với tốc độ duyệt ở Quốc hội và tổng thống ký đạt kỷ lục mới. Đạo luật trả lại tính độc lập cho cơ quan chống tham nhũng, nhưng đồng thời gia tăng kiểm soát với người của các cơ quan này.
Dưới đây là 3 điểm mà AP chỉ ra, như là nguyên nhân đằng sau sự sụp đổ khó bề cứu vãn hình tượng Zelensky.
Lời nói dối “ảnh hưởng của Nga” bị lật tẩy
Khi vận động để thông qua luật 22/7, Zelensky đã tuyên bố rằng đó là để loại bỏ “ảnh hưởng của Nga” trong hàng ngũ nhân viên của các cơ quan chống tham nhũng.
Đây là thủ đoạn mà ông ta đã dùng nhiều lần, đặc biệt là khi triển khai các vận động đàn áp Kitô giáo ở nước này: Đàn áp Giáo hội Chính thống giáo UOC.
Kỳ thực, những ai tinh ý thì đều nhận ra những chỗ không hợp lý trong thủ đoạn này. Tình hình hiện nay ở Ukraine, thì rất khó nói chắc rằng cơ quan nào đó không có nhân viên bị người Nga mua chuộc hoặc nằm vùng. Ngay cả cơ quan an ninh SBU cũng bị Nga thẩm thấu.
Cho nên lấy lý do một số cá nhân bị Nga mua chuộc, để thay đổi các nguyên tắc của nền tư pháp —tước bỏ thẩm quyền độc lập của cơ quan chống tham nhũng— rõ ràng là không hợp lý. Nó là lấy cớ, chứ không phải là bản chất vấn đề.
Cũng thế, lấy lý do là ngày lễ Chính thống Giáo ở Ukraine trùng ngày lễ đó ở Nga (như Lễ giáng sinh, Lễ Rửa tội Rus, v.v.) để làm lý do thay đổi ngày lễ sao cho khỏi bị “ảnh hưởng của Nga,” lối tư duy đó quá lố bịch.
Nhưng Zelensky trước đây vẫn thành công dùng thủ đoạn này.
Nhưng lần này, sau khi mọi thứ bị mọi người nhìn kỹ, nhất là sau khi dân chúng và phương Tây phản đối, thì người ta thấy lý do này thoát khỏi “ảnh hưởng của Nga” là không đúng.
Lời nói dối bị phát hiện. Như thế người ta tự nhiên sẽ đặt câu hỏi, rằng phải chăng những lần trước đó, như Zelensky lấy đó làm cớ để đàn áp UOC chẳng hạn, thì phải chăng những lần đó ông ta cũng lừa dối nhân dân Ukraine theo cách đó?
Ngoài ra, khi mọi thứ được làm ầm lên, thì người ta nhìn vào liền phát hiện rằng việc các cơ quan chống tham nhũng bị Zelensky đập là vì lý do khác hoàn toàn.
Quá trình Zelensky cản tay NABU và SAPO đã diễn ra từ trước. Hàng loạt các hành động bị phanh phui. Tất cả là vì các cơ quan này đang điều tra và đưa người của phe Zelensky ra trước vành móng ngựa.
Luật tai tiếng 22/7, theo Kyiv Independent miêu tả, đã đặt cơ quan chống tham nhũng nằm trong quyền giám sát của Tổng công tố, người do Zelensky chỉ định, cho nên Zelensky có thể chỉ bằng vài lời qua điện thoại là có thể hủy ngang bất kỳ cuộc điều tra tham nhũng nào.
Thực tế phũ phàng là chỉ 2 ngày sau NABU và SAPO được trả lại thẩm quyền độc lập về tư pháp, sau khi luật sửa sai được ký vào ngày 31/7, thì NABU và SAPO đã tuyên bố bắt và truy tố một vụ tham nhũng tiền mua thiết bị quân sự, mà trong các nghi phạm, có 1 nghị sỹ Quốc hội, thuộc đảng “Những Đầy tớ của Nhân dân” của Zelensky.
Như vậy, cái gọi là “ảnh hưởng của Nga” hoàn toàn là cái cớ, là lừa dối.
Đây có lẽ là lý do mạnh nhất đã khiến hình tượng Zelensky sụp đổ. Kyiv Independent có bài viết báo cáo về các biểu ngữ mà dân chúng ghi “Kẻ phản bội Ukraine” và miêu tả cảm giác bị phản bội và mất lòng tin của dân chúng. Ban biên tập của tờ báo Ukraine cũng có một bài với tiêu đề “Zelensky đã phản bội lại chế độ dân chủ” khi phân tích sự kiện này.
Lưu ý rằng, Zelensky, diễn viên đổi từ mặc bộ vét sang bộ đồ thời trang xanh lá cây trông giống hình tượng chiến binh, vẫn luôn gây dựng hình tượng bản thân là “tổng thống thời chiến” chống Nga.
Ông ta và những fan của ông ta dùng hình tượng này để áp chế tất cả những tiếng nói nghi ngờ về tính đúng đắn của Zelensky. Bất cứ ai dám chỉ ra những vấn đề của ông thì thường bị tìm mọi cách tắt tiếng bằng biện pháp chụp mũ là “bợ đít Putin” hay “luận điệu Điện Kremlin” hoặc đang làm gì đó có lợi cho Nga, v.v.
Nhưng bây giờ, khi lời nói dối “ảnh hưởng của Nga” bị lật tẩy, thì hiển nhiên hình tượng kiểu này bị sụp đổ.
Các nghị sĩ sẽ không tiếp tục mù quáng theo Zelensky
Như AP chỉ ra, do đặc thù của môi trường chính trị Kiev, mà có không ít nghị sĩ Quốc hội làm theo những gì mà Zelensky muốn họ làm.
Lưu ý rằng Zelensky, trong thời gian ngồi ghế tổng thống, đã thể hiện khả năng đập các phần tử đối lập hoặc chèn ép những ai mà ông ta không ưa.
“Tôi bỏ phiếu đồng ý thông qua [luật hôm 22/7] không phải là vì tôi đồng ý với đạo luật đó, mà là vì nó là quyết định của tổng thống,” Oleksandr Merezhko, một nghị sĩ thuộc đảng của Zelensky, nói. “Tôi không dành thời gian để đọc nó, và tôi cũng hiểu được có những rủi ro, nhưng mà tôi vẫn là bỏ phiếu [thuận] giống như những người khác.”
Dmytro Kostiuk, một nghị sỹ khác cũng thuộc cùng đảng đó, hôm 31/7 đã nói rằng những thành viên của đảng “Những Đầu tớ của Nhân dân” đã bị ép phải đồng ý với đạo luật tai tiếng hôm 22/7. Chính ông đã bỏ phiếu thuận, trái với lương tâm của mình. Hôm 31/7 ông tuyên bố rằng ông rời bỏ đảng này, trở thành nghị sĩ độc lập.
Như vậy, chỉ trong vài ngày, một nghị sĩ bỏ đảng, một nghị sĩ bị dính vào vụ tham nhũng và bị bắt (có quyền trả tiền để được tại ngoại), dẫn tới phe Zelensky mất liền 2 ghế ở Quốc hội.
Video dưới đây là đoạn chỉ trích gay gắt phe Zelensky của Oleksy Goncharenko, một đại biểu Quốc hội. Ông nhắc lại rằng hôm 22, ông nằm trong nhóm 13 người phản đối luật tai tiếng, nhưng mà ông đã bị đập vào lúc đó. Không ai chịu nghe ông. “Các người đang làm cái gì vậy?” ông chất vấn. Lúc đó “tôi đã bảo với Zelensky là đừng ký vào đó… nhưng mà ông ta đã ký thành luật.” Đó là một sự sỷ nhục, v.v. Goncharenko cũng nói rằng Zelensky đừng mơ tưởng hão huyền, hãy quên nhiệm kỳ thứ hai đi, v.v.
Có thể thấy trên tay của Goncharenko là tấm bìa cứng (tấm bìa đúng phong cách nhóm biểu tình) với dòng chữ tiếng Ukraine “ЗЕ ЕНД”, gần như đồng âm với từ “THE END” (kết thúc) của tiếng Mỹ mà ta thường thấy xuất hiện khi kết thúc bộ phim. Chữ đầu “ЗЕ” là ám chỉ “Зеленський” (Zelensky).
Ông ta nói thẳng trước Quốc hội rằng, series các phim của diễn viên Zelensky sắp kết thúc rồi.
🇺🇦 “This is the end! Save the country not your friends!”
Ukraine’s infighting increase … pre collapse phenomena
— Lord Bebo (@MyLordBebo) July 31, 2025
Ảnh hưởng khi chứng kiến Zelensky bị phương Tây ép vào khuôn khổ
Sau khi luật tai tiếng ký hôm 22/7, nó động chạm tớ thẩm quyền độc lập tư pháp của các cơ quan chống tham nhũng. Mà các cơ quan này lại do phương Tây xúc tiến thành lập.
Cho nên một số lãnh đạo phương Tây đã phản đối Zelensky, thậm chí dùng tới biện pháp mạnh. Trong đó kịch tính nhất là ngừng các khoản vay và viện trợ.
Zelensky đã bị buộc phải thỏa hiệp, và ký luật sửa sai vào ngày 31/7.
Hôm đó, 31/7, không một nghị sĩ nào dám bỏ phiếu chống đối, mặc dù họ vừa mới thông qua cái luật ngược lại vào 9 ngày trước đó. Cả 2 lần đọc và thông qua rồi sau đó tổng thống ký thành luật, tất cả chỉ trong nửa ngày!
Qua cách làm này, phương Tây đã thể hiện rõ ràng, không nghi ngờ gì nữa, về năng lực thao túng chính quyền Kiev, và năng lực uốn nắn thậm chí tổng thống của cả một nước Ukraine.
Điều đó hiển nhiên gây tác dụng tiêu cực tới hình tượng ‘anh hùng’ Zelensky.
Ngay cả Yulia Tymoshenko, một người lãnh đạo đảng đối lập trong Quốc hội Ukraine, cũng thể hiện ý tứ thương cảm khi chính quyền Zelensky đang bị phương Tây nắn bóp như thế nào, như một bài của The Times (Anh) báo cáo hôm Thứ Hai.
“NABU và SAPO là những cơ quan gây áp lực chính trị từ bên ngoài lên chính phủ Ukraine. Chúng ta không phải là một quốc gia dễ bị các thế lực nước ngoài cai trị như một con chó bị xích,”
— Yulia Tymoshenko nói ở Quốc hội hôm 31/7.
Nhật Tân
Xem thêm
Từ khóa Ukraine Dòng sự kiện Recommend Quan hệ Ukraine - EU Volodymyr Zelensky
