Gần đây, một công ty Trung Quốc bí ẩn đang cố gắng sử dụng mạng lưới do mình kiểm soát để tuyển dụng nhân viên cơ quan liên bang Hoa Kỳ vừa bị sa thải. Mục đích và ý định đằng sau việc này đã gây ra sự quan tâm và lo lắng.

p2879311a620295573 ss
Trụ sở chính của LinkedIn tại Mountain View, California, Hoa Kỳ. (Ảnh: Public domain Wikipedia)

Theo Reuters, 4 công ty tự nhận là đang hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và tuyển dụng đã tham gia vào mạng lưới do các công ty Trung Quốc kiểm soát này và có rất ít thông tin công khai về họ.

Cuộc điều tra của Reuters phát hiện ra rằng 4 công ty tư vấn được nêu tên có mối quan hệ chặt chẽ với Smiao Intelligence, bao gồm việc chia sẻ cùng một địa chỉ IP, cấu trúc trang web tương tự, thậm chí có thể sử dụng cùng một máy chủ.

Trang web của Smiao Intelligence, một công ty dịch vụ internet của Trung Quốc, đột nhiên không thể truy cập được trong thời gian Reuters đang xác minh thông tin. Báo cáo vẫn chưa thể xác nhận mối quan hệ cụ thể giữa Smiao Intelligence và các công ty này.

Reuters đã cố gắng liên lạc với các công ty này và Smiao Intelligence nhưng gặp nhiều khó khăn, như các cuộc gọi không được trả lời, số điện thoại bị vô hiệu hóa, địa chỉ giả, thư không được trả lời và thông tin việc làm trên LinkedIn đã bị xóa. Điều này cho thấy, các công ty này rất có thể là công ty bình phong được thành lập để che giấu mục đích thực sự của họ.

Theo ảnh chụp màn hình trên LinkedIn, vào giữa tháng Hai, một công ty có tên RiverMerge Strategies trên mạng đã tuyển dụng “chuyên gia tư vấn địa chính trị”, yêu cầu ứng cử viên có kinh nghiệm làm việc trong các cơ quan chính phủ, tổ chức quốc tế hoặc tập đoàn đa quốc gia và nhận được hơn 200 đơn xin việc. Nhưng sau đó thông tin tuyển dụng này đã bị xóa.

Một nhân viên từng hợp tác với RiverMerge cho biết anh được trả 1.000 – 2.000 USD mỗi 2 hoặc 3 tháng để đăng danh sách tuyển dụng. Một cá nhân tự nhận là William Wells, “quản lý dự án chiến lược” của RiverMerge, ban đầu trả lời email của Reuters nhưng sau đó đặt câu hỏi liệu phóng viên này có đang tìm việc không.

Một bài đăng tuyển dụng khác của một công ty khác trong mạng lưới, Wavemax Innovation, trên Craigslist nêu rõ rằng họ đang cung cấp cơ hội việc làm cho những nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ mới bị sa thải, và đang tìm kiếm những tài năng có kinh nghiệm trong quản lý dự án, truyền thông, nghiên cứu, công nghệ và phân tích chính sách.

Wavemax Innovation đăng quảng cáo vào ngày 6/2 trên Craigslist tìm kiếm “Nhân viên Chính phủ Mỹ mới bị sa thải”. Quảng cáo này sau đó đã bị gỡ bỏ.

Ông Max Lesser, nhà phân tích cấp cao về các mối đe dọa mới nổi tại tổ chức nghiên cứu an ninh quốc gia Foundation for Defense of Democracies (Quỹ Bảo vệ Dân chủ) có trụ sở tại Washington, cho biết đây là một phần của mạng lưới rộng lớn hơn, gồm các công ty tư vấn và săn đầu người giả mạo, chủ yếu nhắm vào các cựu nhân viên chính phủ liên bang và các nhà nghiên cứu AI.

Ông cho rằng chiến dịch này sử dụng các kỹ thuật “đã được thiết lập” từ những hoạt động tình báo trước đây của Trung Quốc. Ông nhấn mạnh: “Điều đáng lo ngại là mạng lưới này lợi dụng khó khăn tài chính của các cựu nhân viên liên bang bị ảnh hưởng bởi các đợt sa thải gần đây”.

Ba nhà phân tích tình báo khác cho biết, mạng lưới này cho thấy, các thực thể có quan hệ với nước ngoài đang cố gắng thu thập thông tin tình báo từ những nhân viên đã bị sa thải, hoặc buộc phải nghỉ hưu khỏi Bộ Hiệu quả Chính phủ Hoa Kỳ.

Nếu tham gia mạng lưới, nhân viên liên bang có thể được yêu cầu chia sẻ thông tin nhạy cảm về hoạt động của Chính phủ Hoa Kỳ, hoặc giới thiệu những người khác có thể là mục tiêu tuyển dụng. Một số người không hề biết nội tình của việc này.

Trước đó, một phát ngôn viên Nhà Trắng tiết lộ, Trung Quốc liên tục tìm cách khai thác “hệ thống tự do và cởi mở” của Hoa Kỳ thông qua hoạt động gián điệp và cưỡng ép. Do đó, các nhân viên chính phủ hiện tại và trước đây phải nhận ra những mối nguy hiểm do các chính phủ thù địch này gây ra, và đánh giá cao tầm quan trọng của việc bảo vệ thông tin Chính phủ Hoa Kỳ.

FBI cảnh báo, các sĩ quan tình báo Trung Quốc sẽ cải trang thành các tổ chức nghiên cứu, học viện và công ty tuyển dụng nhắm vào các nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ “hiện tại, trước đây và tương lai”, đồng thời lưu ý rằng trong quá khứ, các điệp viên Trung Quốc cũng từng sử dụng những chiến thuật tương tự.

Vào tháng 2, CNN đưa tin, các cơ quan tình báo Hoa Kỳ tin rằng Trung Quốc và Nga đang liên lạc một cách có hệ thống với những nhân viên không hài lòng với Chính phủ Hoa Kỳ, và chiến thuật này đã được thực hiện trong nhiều năm.

Theo nhà phân tích cấp cao Max Lesser, các quảng cáo việc làm và mạng lưới công ty bị tiết lộ lần này rất có thể là bằng chứng cụ thể về các hoạt động gián điệp trên.

Đầu tháng này, Reuters cũng đưa tin, một số nhân viên liên bang Hoa Kỳ nắm giữ quyền miễn trừ an ninh cấp cao đã không nhận được hướng dẫn tách biệt đầy đủ khi họ nghỉ việc, và không hiểu rõ cách ứng phó nếu họ bị các lực lượng nước ngoài tiếp cận. Điều này có thể khiến những người này dễ bị nhắm mục tiêu xâm nhập hơn.

Năm 2020, một công dân Singapore tên Jun Wei Yeo nhận tội làm gián điệp cho Trung Quốc. Người này sử dụng một công ty tư vấn giả để tuyển dụng người Mỹ có quyền truy cập vào thông tin mật. Yeo được hướng dẫn hỏi về sự bất mãn công việc, khó khăn tài chính hoặc nhu cầu chu cấp gia đình để khai thác điểm yếu của họ.

David Aaron, cựu công tố viên của Bộ Tư pháp hiện đang hành nghề tư nhân, nói với Reuters rằng các cơ quan tình báo nước ngoài thường lừa đảo tuyển dụng việc làm, để tuyển dụng nguồn tin mà không hề cho nguồn tin này biết rằng họ đang làm việc cho một chính phủ nước ngoài.

Bình Minh (t/h)