Sau khi cuộc chiến tranh thương mại Trung – Mỹ nổ ra, hai nước đã lần lượt tung ra các chính sách đối đầu nhau. Cố vấn kinh tế trưởng Nhà Trắng Mỹ Kudlow đã chỉ trích Chính phủ Trung Quốc “không khác gì mafia”; Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại Trung Quốc cùng lên tiếng đáp trả, nếu cần thiết sẽ có hành động phản công (thay vì chỉ phản ứng bị động?). Tuy nhiên nhiều nhà quan sát tỏ ra nghi ngờ về tuyên bố này.

Hoa Xuân Oánh
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh trả lời phóng viên về vấn đề chiến tranh thương mại trong cuộc họp báo ngàu 16/7/2018 (Ảnh từ internet)

Mỹ lên án Chính phủ Trung Quốc “như Mafia”

Ngày 18/7, trưởng cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kudlow (Larry Kudlow) trả lời phỏng vấn của truyền thông tài chính Mỹ CNBC đã cho biết, sau khi hai nước Trung – Mỹ tiến hành một loạt các cuộc tham vấn lẫn nhau, việc đàm phán vẫn bị đình trệ, không thể đạt được một giải pháp nào khả thi. Lý do chính là Bắc Kinh không có thiện chí đưa ra giải pháp, và thậm chí không có ý định thực hiện những lời hứa đạt được trong các cuộc đàm phán giữa hai bên.

 

Embed from Getty Images

Kudlow, trưởng cố vấn kinh tế  Nhà Trắng (Ảnh: Getty Images)

Kudlow chỉ ra rằng nếu các nhà đầu tư nước ngoài muốn mở một công ty ở Trung Quốc, họ chỉ có thể sở hữu 49% cổ phần, và 51% cổ phần phải thuộc về Trung Quốc. Bên cạnh đó, dự án đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc còn phải trình kế hoạch đầu tư cho cơ quan chức năng của Trung Quốc, hoặc thậm chí trình công nghệ mà công ty sử dụng cho cơ quan chức năng Trung Quốc xem xét, vì thế “tôi nói họ không khác gì đảng mafia”.

Kudlow chỉ trích Bắc Kinh đã không đáp ứng các yêu cầu mà phía Mỹ đề xuất, bao gồm cả vấn đề quyền sở hữu trí tuệ, chiếm đoạt công nghệ. Vì thế Tổng thống Mỹ Trump sẽ tiếp tục gây áp lực lên chính quyền Bắc Kinh về các vấn đề trên.

Hiện nay, Mỹ đã áp đặt mức thuế 25% đối với 34 tỷ USD (đô la Mỹ) hàng hóa Trung Quốc, dự kiến ​​không lâu sau sẽ áp thêm thuế quan 16 tỷ USD hàng hóa lên Trung Quốc. Nếu động thái này vẫn không thể ngăn chặn thương mại bất bình đẳng trước Trung Quốc thì Mỹ sẽ tiếp tục bổ sung thêm thuế quan lên 400 tỷ USD đối với hàng hóa Trung Quốc.

Bắc Kinh la hét “khi cần sẽ áp dụng biện pháp phản công”

Đáp lại, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Bắc Kinh Hoa Xuân Oánh trả lời rằng, Trung Quốc đã làm hết sức mình để tránh leo thang xung đột thương mại Trung – Mỹ.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc là Cao Phong thì tuyên bố, nếu chiến tranh thương mại Trung – Mỹ tiếp tục leo thang, Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp phản công (thay vì chỉ đáp trả bị động?).

Embed from Getty Images

Bộ Thương mại Trung Quốc nhiều lần cho biết họ không muốn xảy ra một cuộc chiến thương mại (Ảnh: Getty Images)

Theo một phân tích của ông Tằng Phục Sinh (Fuh-Wen Tzeng) cố vấn Quỹ nghiên cứu chính sách quốc gia Đài Loan, từ tranh chấp thương mại Trung – Mỹ cho đến cuộc chiến hàng rào thuế quan đã nổi lên cục diện chiến lược cạnh tranh của hai nước bắt đầu trở thành vấn đề thường trực. Theo quan điểm của ông, giữa hai nước có thể khởi động chiến lược cạnh tranh dài hạn và nền kinh tế toàn cầu sẽ luôn bất ổn.

Đài phát thanh Á châu Tự do (RFI) thì dẫn quan điểm cho rằng, trong cuộc chiến thương mại Trung – Mỹ này, chính quyền Trung Quốc đã ngộ nhận nghiêm trọng về Trump và nhóm làm việc của ông. Mặc dù có những quan điểm khác nhau trong xã hội Mỹ về việc Chính phủ Trump dùng thuế quan trừng phạt Trung Quốc, nhưng hầu như không có chia rẽ đáng kể đối với hành động trừng phạt này.

Trong khi những hành động mà Bắc Kinh thực hiện để chống lại Mỹ đã làm cho thế giới bên ngoài xem chừng như hành động không bình thường.

Nhà kinh tế học Hà Thanh Liên (He Qinglian, hiện sống lưu vong tại Mỹ) đã từng chỉ ra rằng, Chính phủ Trung Quốc đánh thuế đậu nành nhập khẩu từ Mỹ chẳng khác nào gõ đá vào chân mình. Từ dữ liệu xuất nhập khẩu, số lượng đậu nành mà Trung Quốc mua đã giảm đi, nhưng đơn đặt hàng (mua đậu nành Mỹ) từ Ai Cập đã tăng gấp bốn lần, đơn đặt hàng từ Việt Nam và Đài Loan tăng hai lần, còn các nước châu Âu khác cũng đang chú ý nhập khẩu đậu nành từ Mỹ.

Chuyên gia quan hệ quốc tế Thẩm Đinh Lập (Shen Dingli) thuộc Đại học Phúc Đán Trung Quốc cũng cho biết, cách đáp trả Mỹ của Chính phủ Trung Quốc cuối cùng lại đánh vào chính người Trung Quốc, như việc Trung Quốc chọn cách tăng thuế đối với ba loại sản phẩm: đậu nành, máy bay, vi mạch, đó toàn là những sản phẩm rất cần thiết đối với người dân Trung Quốc.

Huệ Anh

Xem thêm: