Mỹ ngừng trao đổi dữ liệu hạt nhân sau khi Moscow đình chỉ hiệp ước New START

Minh Ngọc
•
Thứ Tư, 29/03/2023

Mỹ sẽ ngừng trao đổi với Nga một số dữ liệu về lực lượng hạt nhân của, Nhà Trắng cho biết hôm thứ Ba (28/3), gọi đây là phản ứng đối với việc Moscow ngừng tham gia hiệp ước vũ khí hạt nhân New START.

Dù Tổng thống Nga Vladimir Putin chưa chính thức rút khỏi hiệp ước vốn giới hạn kho vũ khí hạt nhân chiến lược được triển khai của hai bên, việc tuyên bố tạm đình chỉ tham gia New START vào ngày 21/2 của ông sẽ gây nguy hiểm cho trụ cột cuối cùng trong kiểm soát vũ khí Mỹ-Nga.

Trên thực tế, Mỹ và Nga nắm giữ gần 90% số đầu đạn hạt nhân của thế giới – đủ để hủy diệt hành tinh này nhiều lần.

Embed from Getty Images

Phát ngôn viện của Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby nêu rõ: “Theo luật quốc tế, Mỹ có quyền hành động đáp trả tương xứng những vi phạm của Nga đối với Hiệp ước New START, bằng cách thực hiện các biện pháp đối phó tương xứng và có thể đảo ngược, nhằm khiến Nga trở lại tuân thủ những nghĩa vụ của mình.”

“Điều đó có nghĩa là vì việc Nga tuyên bố đình chỉ hiệp ước New START là không hợp lệ về mặt pháp lý, nên Mỹ được phép giữ lại bản cập nhật dữ liệu trao đổi hai năm một lần giữa chúng tôi để đáp trả các vi phạm từ phía Nga,” ông nói thêm.

Ông John Kirby còn nhấn mạnh với các phóng viên: “Nga đã không tuân thủ đầy đủ hiệp ước và từ chối chia sẻ dữ liệu mà chúng tôi … đã đồng thuận trong New START để chia sẻ sáu tháng một lần. Vì họ từ chối tuân thủ… nên chúng tôi cũng quyết định không chia sẻ dữ liệu đó. Mỹ muốn thực hiện quá điều này, nhưng đòi hỏi phải họ phải sẵn sàng hợp tác.”

Được ký vào năm 2010 và sẽ hết hạn vào năm 2026, hiệp ước New START giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược mà các nước có thể triển khai. Theo các điều khoản quy định, Moscow và Washington có thể triển khai không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược, 700 tên lửa và máy bay ném bom trên đất liền cũng như trên tàu ngầm để vận chuyển chúng.

Theo điều khoản “Trao đổi dữ liệu hai năm một lần” của hiệp ước, mỗi bên phải cung cấp một tuyên bố về các phương tiện vận chuyển chiến lược, bệ phóng và đầu đạn, bao gồm phân tích số lượng đầu đạn được triển khai trên ba loại phương tiện vận chuyển – trên không, trên biển và trên bộ.

Mỗi bên cũng phải chia nhỏ số lượng phương tiện vận chuyển chiến lược và đầu đạn được triển khai tại mỗi căn cứ được tuyên bố.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao lưu ý, “ngoài việc trao đổi dữ liệu sáu tháng một lần, Hoa Kỳ tiếp tục cung cấp tất cả các thông báo cần thiết theo Hiệp ước START mới.”