NATO chỉ trích Trung Quốc vì mối quan hệ với Nga và đe dọa với Đài Loan

Ngân Hà
•
Thứ Tư, 12/07/2023

Hôm thứ Ba, NATO đã đưa ra lời chỉ trích mạnh mẽ nhất đối với Trung Quốc cho đến nay, đả kích “các chính sách cưỡng chế” và “quan hệ đối tác chiến lược ngày càng sâu sắc” của nước này với Nga.

Embed from Getty Images

Một thông cáo chung được nhất trí bởi 31 quốc gia thành viên của liên minh quân sự đã đề cập đến Bắc Kinh trong một đoạn dài, cáo buộc nước này tăng cường sức mạnh quân sự một cách mờ ám, “khuếch đại tường thuật sai sự thật của Nga” về cuộc chiến ở Ukraine và sử dụng sức mạnh kinh tế của mình để “tạo ra sự phụ thuộc chiến lược và tăng cường ảnh hưởng của nó”.

Được công bố giữa cuộc họp của các nhà lãnh đạo ở Vilnius, Litva, chủ yếu là các cuộc thảo luận về cơ hội trở thành thành viên NATO trong tương lai của Ukraine, các phần của tuyên bố về Trung Quốc dài tới 322 từ, so với 304 từ năm ngoái và 225 từ vào năm 2021.

“Trung Quốc đang ngày càng thách thức trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, từ chối lên án cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine, đe dọa Đài Loan và tiến hành xây dựng quân đội một cách đáng kể,” Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết trong cuộc họp báo hôm thứ Ba, cuộc họp báo đầu tiên của khối.

Ông Stoltenberg nói thêm: “Việc hiện đại hóa hạt nhân của Trung Quốc là chưa từng có về tốc độ và quy mô, và được thực hiện không minh bạch.”

Bắc Kinh được cho là sẽ phản đối mạnh mẽ các tuyên bố và bình luận, giống như những lời chỉ trích trước đó của NATO. Trung Quốc đã bày tỏ sự tức giận về sự hiện diện của bốn quốc gia Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tại các sự kiện gần đây của liên minh.

Các quan chức Trung Quốc thường xuyên cáo buộc NATO “thổi bùng ngọn lửa” trong cuộc chiến ở Ukraine, đồng thời lặp lại tuyên bố của Moscow rằng “việc mở rộng về phía đông” của khối này là nguyên nhân gây ra xung đột.

NATO hiện đã sẵn sàng bổ sung Thụy Điển làm thành viên thứ 32, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ sự phản đối việc gia nhập NATO vào đêm trước của hội nghị thượng đỉnh.

Nó cũng đã tạo thêm động lực cho sự hợp tác của NATO với “4 nước châu Á-Thái Bình Dương” (AP-4) bao gồm Australia, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc. Mỗi nước đã tham dự diễn đàn lần thứ hai liên tiếp thông qua một loạt thỏa thuận riêng lẻ có thể mở ra cơ hội cho khả năng tương tác quân sự nhiều hơn và các cuộc tập trận chung trong tương lai.

AP4 là những bên ủng hộ mạnh mẽ của Ukraine, và mỗi nước đã hứa ở Vilnius sẽ tiếp tục hỗ trợ cho Kyiv.

“Australia sát cánh mạnh mẽ với Ukraine. Chúng tôi coi đây là một cuộc đấu tranh về luật pháp quốc tế,” Thủ tướng Anthony Albanese phát biểu trước cuộc gặp với ông Stoltenberg hôm thứ Ba.

Tuy nhiên, các kế hoạch về sự hiện diện thực tế đầu tiên ở châu Á-Thái Bình Dương diễn ra trong bối cảnh phản đối gay gắt từ Pháp, một thành viên chủ chốt của NATO có lịch sử phản đối bất kỳ chính sách xoay trục nào sang châu Á.

Nhật Bản đã hy vọng công bố một văn phòng liên lạc của NATO tại Tokyo, với việc Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản, Yoshimasa Hayashi, nói vào tháng 6 rằng điều đó là cần thiết vì thế giới đã “trở nên bất ổn hơn” kể từ khi Nga xâm lược Ukraine.

Nhưng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã hủy bỏ kế hoạch này vào tuần trước, khi các trợ lý của ông nói với các phóng viên rằng “NATO là viết tắt của Bắc Đại Tây Dương”.

Và vào thứ Ba, khi các nhà đàm phán đưa ra văn bản cuối cùng của một tuyên bố chung, tất cả các tài liệu tham khảo về văn phòng liên lạc này đã bị loại bỏ.

Các nhà ngoại giao giấu tên tham gia vào các cuộc đàm phán cho biết văn phòng đã bị hy sinh để NATO có thể hoàn thành các thỏa thuận hợp tác với Nhật Bản và Hàn Quốc. Những thỏa thuận này được coi là thực chất hơn đáng kể so với văn phòng liên lạc một người ở Tokyo.

Ông Macron đã lên tiếng phản đối chính sách xoay trục sang Trung Quốc trong các tuyên bố trước đây của NATO, nhưng đã bỏ qua việc này trước mối quan hệ của Bắc Kinh với Nga, đặc biệt là việc Bắc Kinh không hành động mang tính xây dựng để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

“Mối quan hệ đối tác chiến lược ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc và Nga và những nỗ lực củng cố lẫn nhau của họ nhằm cắt xén trật tự quốc tế dựa trên luật lệ đi ngược lại các giá trị và lợi ích của chúng ta,” tuyên bố viết.

Tuyên bố kêu gọi Trung Quốc “đóng vai trò mang tính xây dựng với tư cách là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc”, lên án cuộc xâm lược và “kiềm chế cung cấp bất kỳ viện trợ sát thương nào cho Nga”.

Nó cũng lên án việc Bắc Kinh bị cáo buộc phổ biến thông tin sai lệch liên quan đến chiến tranh, yêu cầu Trung Quốc “ngừng khuếch đại câu chuyện sai sự thật của Nga đổ lỗi cho Ukraine và NATO về cuộc chiến xâm lược của Nga chống lại Ukraine, đồng thời tuân thủ các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc”.

Các nhà phân tích cho biết tuyên bố trên, cùng với sự hiện diện của AP-4, chắc chắn sẽ khiến chính phủ Trung Quốc nổi giận.

Ngân Hà (theo SCMP)

Từ khóa Hội nghị thượng đỉnh NATO