Washington hiện đang duy trì liên lạc trực tiếp với nhóm HTS — lực lượng nổi dậy Syria từng là một chi nhánh của al-Qaeda tại Syria — đóng vai trò quyết định giúp lật đổ chính quyền Tổng thống Bashar Assad tại Syria, theo lời Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken.

Antony Blinken
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken. (Ảnh: Vitalii Nosach / Global Images Ukraine, Getty Images)

Nhóm chiến binh Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham (HTS) đã lãnh đạo một liên minh lỏng lẻo tập hợp rất nhiều lực lượng nổi dậy khác nhau tại Syria nhằm chiếm được thủ đô Damascus vào ngày 8 tháng 12, buộc ông Assad phải lưu vong sang Nga.

Nhóm HTS được thành lập thông qua quá trình hợp nhất của nhiều nhóm thánh chiến, trong đó có Mặt trận Al-Nusra, một chi nhánh của al-Qaeda tại Syria. Thủ lĩnh của nhóm HTS, ông Ahmed al-Shaara, hay còn được biết đến với tên gọi Abu Mohammad al-Julani, từng lãnh đạo Al-Nusra.

Hoa Kỳ đã liệt nhóm HTS là một tổ chức khủng bố và đang treo thưởng 10 triệu USD cho bất kỳ ai cung cấp thông tin dẫn đến việc bắt giữ ông al-Julani.

Trong một buổi họp báo tổ chức tại Aqaba, Jordan vào ngày thứ Bảy (14/12), ông Blinken đã không ngần ngại thừa nhận thông tin Hoa Kỳ liên lạc trực tiếp với nhóm HTS. Khi được các phóng viên đặt câu hỏi liệu Washington có đang liên hệ với nhóm HTS hiện đang kiểm soát thủ đô Damascus hay không, ông Blinken khẳng định: “Đúng, chúng tôi đã liên lạc với HTS và một số bên liên quan khác”. Sau đó, ông Blinken còn nhấn mạnh thêm: “Vâng, đó là liên lạc trực tiếp”.

Ông Blinken nhấn mạnh rằng Washington hy vọng chính quyền mới sẽ “kiến tạo một chính phủ bao dung và đại diện [cho tất cả]” nơi mà “quyền lợi của toàn thể người dân Syria – bao gồm các nhóm thiểu số và phụ nữ – sẽ được bảo đảm”.

Ông Blinken cũng kêu gọi tất cả các bên cần ngăn chặn sự hồi sinh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS, trước đây là ISIS) cùng các nhóm khủng bố khác, đồng thời ca ngợi Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo với sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ đang “đóng vai trò quan trọng trong nhiệm vụ này”.

Ông al-Julani đã nỗ lực tái định hình hình ảnh của tổ chức HTS, cố gắng tự quảng bá như một lực lượng ôn hòa hơn, đồng thời tuyên bố rằng quan điểm của nhóm đã thay đổi. Trong cuộc tấn công chớp nhoáng của lực lượng nổi dậy Syria chống lại quân đội chính phủ Syria, nhóm của al-Julani cam kết sẽ bảo vệ các nhóm dân tộc thiểu số và tôn giáo tại Syria, bao gồm cả người Thiên Chúa giáo và người Kurd. Tuy nhiên, nhiều đoạn video được đăng tải trên mạng chưa được kiểm chứng tính xác thực đã phơi bày một sự thật tàn bạo: nhiều lực lượng nổi dậy Syria chống Assad đã hành quyết tù binh và thường dân.

Thiên Vân (T/h)