Hôm thứ Năm (29/11) hãng tin Reuters đưa tin, nguồn tin từ giới chức Mỹ và giới đưa tin Quốc hội Mỹ cho biết, chính quyền Trump đang xem xét tăng cường công tác kiểm duyệt lý lịch đối với sinh viên Trung Quốc để hạn chế tình hình hoạt động gián điệp đang hoạt động ngày càng mạnh mẽ.

Embed from Getty Images

Vào tháng Sáu năm nay, Chính phủ Mỹ đã giảm thời gian visa nghiên cứu sinh Trung Quốc tại Mỹ trong các ngành học hàng không, robot và sản xuất tiên tiến từ 5 năm còn 1 năm. Giới chức Mỹ cho biết động thái này nhằm vào ngăn ngừa nguy cơ gián điệp và trộm cắp tài sản trí tuệ, vì các lĩnh vực này liên quan đến an ninh quốc gia của Mỹ.

Nhưng hiện tại chính quyền Trump đang xem xét liệu có nên tiến hành thẩm tra thêm những vấn đề ngoài lề khác trước khi cho phép sinh viên Trung Quốc vào trường học của Mỹ hay không. Phương pháp đang được xem xét bao gồm: kiểm tra hồ sơ điện thoại của sinh viên; tìm kiếm các tài khoản cá nhân nền tảng truyền thông xã hội của họ ở Trung Quốc và Mỹ để xem ý định thực sự của sinh viên Trung Quốc khi học tập tại Mỹ, cũng như ý định của họ khi muốn vào các phòng ban cơ quan chính phủ Mỹ. Một quan chức Mỹ và ba nguồn tin khác từ trường đại học và Quốc hội Mỹ chia sẻ với Reuters.

Một quan chức cấp cao nói rằng các cơ quan thực thi pháp luật tại Mỹ cũng dự kiến ​​sẽ đào tạo cho các quan chức giới học thuật về cách phát hiện gián điệp và trộm cắp trên mạng. “Mỗi sinh viên Trung Quốc được gửi đến Mỹ học đều phải trải qua quá trình phê chuẩn của Đảng và Chính phủ”, một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết. “Có lẽ mục đích ở đây không phải là gián điệp theo nghĩa truyền thống, nhưng không có sinh viên Trung Quốc nào có thể đến đây mà không thông qua những ràng buộc của nhà nước Cộng sản Trung Quốc”.

Còn phía chính quyền Trung Quốc thì luôn nhấn mạnh rằng Washington đã phóng đại vấn đề vì lý do chính trị.

Nhưng  giới chức chính phủ Mỹ cho biết, bất kỳ thay đổi nào cũng nhằm có được sự cân bằng giữa ngăn chặn gián điệp có thể xảy ra và không làm mất đi sinh viên tài năng theo cách gây tổn hại nguồn tài chính đại học hoặc làm suy yếu đổi mới công nghệ.

Nhưng từ Ivy League (Liên đoàn Ivy) đến một số trường đại học được Chính phủ Mỹ tài trợ thì rất lo lắng. Hầu hết thời gian năm 2018 họ phải đi khắp nơi vận động phản đối Chính phủ về việc thay đổi visa du học sinh trong mùa hè này, cũng như các quy định có thể dẫn đến giảm nguồn sinh viên ở Trung Quốc. Trung Quốc là nguồn sinh viên nước ngoài lớn nhất tại Mỹ hiện nay.

Học phí và các khoản phí khác của 360.000 sinh viên Trung Quốc mỗi năm mang đến chiếc bánh lên đến 14 tỷ đô la Mỹ cho các trường đại học và cao đẳng của Mỹ. Nếu những sinh viên này đến học tại các nước khác thì nguồn thu nhập của các trường cao đẳng và đại học Mỹ có thể bị ảnh hưởng.

Theo nguồn tin, một số trường thuộc Ivy League và các trường đại học nghiên cứu hàng đầu khác, chẳng hạn như MIT và Đại học Stanford, đang rất lo lắng, khiến họ nỗ lực tìm cách nhằm ngăn chặn thực tế này.

Các nhà chức trách Mỹ cho rằng họ có lý do chính đáng để xem xét vấn đề này nghiêm ngặt hơn, họ chỉ ra các trường hợp gián điệp được công bố gần đây cũng như các trường hợp bị nghi ngờ gián điệp liên quan đến các cựu sinh viên của Đại học bang Louisiana, Đại học Duke và Viện Công nghệ Chicago Illinois (the Illinois Institute of Technology in Chicago).

Theo Asia Times dẫn nguồn tin từ Chính phủ Mỹ cho biết, từ tháng 05 – 09/2018, số lượng visa kinh doanh và du lịch cấp cho công dân Trung Quốc của Mỹ giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm tới 102.000 bản.

Huệ Anh

Xem thêm: