Các quan chức Philippines cho biết hôm 20/8, Mỹ, Nhật và Úc đang lên kế hoạch tập trận hải quân chung ở Biển Đông ngoài khơi phía Tây Philippines trong tuần này để nhấn mạnh cam kết của họ đối với luật pháp trong khu vực sau một hành động gây hấn gần đây của Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp.

Hai quan chức an ninh Philippines giấu tên nói với hãng tin AP, cuộc tập trận sẽ bao gồm ba tàu sân bay và trực thăng di chuyển cùng nhau để thực hiện các nội dung diễn tập chung. Các chỉ huy cũng sẽ gặp gỡ những người đồng cấp Philippines ở Manila sau cuộc tập trận này.

Mỹ có kế hoạch triển khai tàu sân bay USS America, trong khi Nhật Bản sẽ gửi một trong những tàu chiến lớn nhất – tàu sân bay trực thăng JS Izumo. Trong khi đó, Hải quân Hoàng gia Úc sẽ cử tàu sân bay HMAS Canberra, vốn chở theo trực thăng. 

Hai quan chức còn lưu ý thêm, cuộc tập trận chung này được lên kế hoạch từ vài tháng trước. Philippines sẽ không tham gia cuộc tập trận tuần này do những hạn chế về hậu cần quân sự nhưng sẵn sàng trở thành một bên tham gia trong tương lai.

Mỹ, Nhật và Úc là một trong số các quốc gia đã nhanh chóng bày tỏ sự ủng hộ đối với Philippines và quan ngại về hành động của Trung Quốc sau cuộc đối đầu căng thẳng hồi đầu tháng này.

Trước đó, ngày 5/8, các tàu hải cảnh Trung Quốc đã sử dụng vòi rồng một cách “quá mức và xâm phạm” để ngăn chặn một tàu tiếp tế Philippines thuyên chuyển quân lực, thực phẩm, nước, và nhiên liệu mới đến một bãi cạn mà Philippines hiện đang đóng quân trong khu vực tranh chấp ở Biển Đông.

Khi lực lượng hải quân Philippines trên hai tàu tiếp tế đặc quyền đang hướng về phía Bãi Cỏ Mây, với các tàu tuần duyên Philippines tháp tùng, thì một tàu hải cảnh Trung Quốc đã tiếp cận và sử dụng vòi rồng công suất lớn để chặn các quân nhân Philippines hướng tới khu vực bãi cạn mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền, theo các quan chức quân đội và tuần duyên Philippines.

Quân đội Philippines tuyên bố hôm 19/8, họ sẽ một lần nữa cố gắng cung cấp các nhu yếu phẩm cơ bản cho các lực lượng của mình ở Bãi Cỏ Mây, nhưng không nêu thông tin chi tiết.

Lực lượng vũ trang Philippines nhấn mạnh trong một tuyên bố: “Sứ mệnh tới bãi cạn là một minh chứng rõ ràng về quyết tâm của chúng tôi trong việc đứng lên chống lại các mối đe dọa và sự ép buộc, cũng như cam kết của chúng tôi trong việc duy trì luật pháp.”

Sau vụ việc, Washington nhắc lại cảnh báo rằng, họ có nghĩa vụ bảo vệ đồng minh hiệp ước lâu năm của mình nếu các tàu và lực lượng công vụ của Philippines bị tấn công vũ trang, bao gồm cả ở Biển Đông.

Minh Ngọc (Theo AP)