Tổng thống Putin: Không phản đối Ukraine gia nhập EU, nhưng NATO là chuyện khác

Bảo Minh
•
Thứ Tư, 03/09/2025

Trong cuộc gặp với Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại Trung Quốc hôm thứ Ba (ngày 2/9), Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Moscow chưa bao giờ phản đối việc Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU) nhưng gia nhập NATO là điều không thể chấp nhận được, ông tin rằng có thể đạt được sự đồng thuận về việc đảm bảo an ninh cho Ukraine. Ông cũng chỉ trích những tuyên bố của một số nhà lãnh đạo châu Âu cho rằng Moscow có thể tiếp tục xâm lược châu Âu, gọi những tuyên bố này là “cuồng loạn” và “những bộ phim kinh dị”.

Putin Fico — Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc gặp với Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại Trung Quốc hôm thứ Ba (ngày 2/9). (Ảnh chụp màn hình video)

Ông Putin nói trong cuộc gặp với ông Fico rằng:

“Về việc Ukraine gia nhập Liên minh Châu Âu, chúng tôi chưa bao giờ phản đối điều này. Nhưng về vấn đề NATO – đó là một câu chuyện khác. Ở đây, chúng tôi nói về việc đảm bảo an ninh cho Liên bang Nga, không chỉ trong ngắn hạn mà trong dài hạn. Quan điểm của chúng tôi về vấn đề này là rõ ràng. Chúng tôi coi đây là điều không thể chấp nhận. Tất nhiên, đó là quyết định của chính Ukraine trong việc bảo vệ an ninh của mình, nhưng như đã được ghi trong các tài liệu cơ bản, bao gồm các tài liệu về an ninh trên lục địa châu Âu, an ninh của một quốc gia không thể được đảm bảo bằng cách xâm phạm an ninh của các quốc gia khác, đặc biệt là của Liên bang Nga.

Ở đây có những phương án để đảm bảo an ninh cho Ukraine trong trường hợp xung đột kết thúc. Điều này cũng là một trong những vấn đề chúng tôi đã thảo luận tại Anchorage. Và tôi nghĩ rằng sẽ có cơ hội để tìm ra sự đồng thuận.”

Tổng thống Nga chỉ trích những lo sợ hoang tưởng của phía EU về việc sẽ bị Nga xâm lược, khi đề cập đến NATO hay EU ông đã nói:

“Tôi không muốn so sánh họ với các loài bò sát hay động vật. Họ là chuyên gia không phải trong lĩnh vực chuyện cổ tích, mà là trong các bộ phim kinh dị. Và điều mà chúng ta liên tục thấy bây giờ là sự kích động, những cơn cuồng loạn liên tục về việc Nga dường như đang có ý định tấn công châu Âu. Tôi nghĩ đây là một sự khiêu khích rõ ràng hoặc sự thiếu chuyên môn hoàn toàn, vì bất kỳ ai có suy nghĩ sáng suốt đều hiểu rõ rằng Nga chưa bao giờ và sẽ không bao giờ có ý định tấn công bất kỳ ai.”

“Về những kế hoạch xâm lược của Nga đối với Châu Âu, tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa rằng đó là những điều hoàn toàn vô lý, không có cơ sở gì cả.”

Putin đã nhắc lại nguyên nhân mấu chốt dẫn đến chiến tranh Nga-Ukraine, ông nói:

“Xung đột tại Ukraine, như tôi đã nhiều lần nói trước đây, và vừa mới đây tại các sự kiện của Tổ chức Hợp tác Shanghai (SCO), không phải là do hành vi xâm lược của chúng tôi, mà liên quan đến việc phương Tây đã giúp thực hiện cuộc đảo chính tại Ukraine. Nhân tiện, mặc dù ba nhà lãnh đạo của các quốc gia, Ba Lan, Pháp và Đức, đã ký tên như những người bảo đảm thỏa thuận giữa chính phủ và đối lập ở Ukraine vào năm 2014, nhưng chỉ sau vài ngày, một cuộc đảo chính đã xảy ra. Và những người đã bảo đảm thỏa thuận giữa đối lập và tổng thống lại không làm gì để đưa quá trình chính trị tại Ukraine trở lại khuôn khổ hiến pháp, mà lại bắt đầu ủng hộ những người đã thực hiện cuộc đảo chính đó. Chính từ đây mà xung đột bắt đầu, bởi sau đó đã xảy ra sự kiện ở Crimea và ở miền Đông Nam Ukraine, tại Donbass. Đây chính là cốt lõi của xung đột. Còn đối với Nga, chúng tôi buộc phải bảo vệ lợi ích của mình và những người gắn kết cuộc sống, số phận của họ với Liên bang Nga, với Nga, với lịch sử và truyền thống của chúng tôi. Đây chính là bản chất của xung đột. Đây là nguồn gốc của nó. Và điều này hoàn toàn không phải là hành vi xâm lược từ phía chúng tôi, mà là hành vi xâm lược từ phía bên kia. Và chúng tôi không có mục tiêu nào khác ngoài việc bảo vệ lợi ích của mình, vì mặt khác của vấn đề là, thông qua NATO, có một nỗ lực thu nhận gần như toàn bộ không gian hậu Xô Viết. Nhưng chúng tôi buộc phải phản ứng lại điều này. Đây chính là vấn đề.”

Ông cũng cho biết thêm về sự khác biệt trong cách tiếp cận vấn đề của 2 chính quyền Mỹ:

“Các cuộc tiếp xúc gần đây của chúng tôi với Tổng thống Trump và chính quyền Mỹ tại Anchorage đã chỉ ra rằng chính quyền mới đang lắng nghe chúng tôi. Bởi vì trước đây, khi chúng tôi tiếp xúc với chính quyền cũ và Tổng thống Biden, chúng tôi đã nói về vấn đề này, nhưng không ai muốn nghe và cũng không ai lắng nghe. Bây giờ, chúng tôi thấy có sự hiểu biết lẫn nhau.

Chúng tôi rất vui mừng về điều này và hy vọng rằng cuộc đối thoại mang tính xây dựng này sẽ tiếp tục.”

Tại cuộc gặp này, lãnh đạo Nga và lãnh đạo Slovakia đã thảo luận về vấn đề hạ tầng năng lượng, trong bối cảnh Ukraine nhiều lần tấn công vào đường ống dầu Druzhba – một tuyến đường chính vận chuyển dầu thô từ Nga và Kazakhstan đến Slovakia và Hungary – trong khi cả EU và NATO đều im lặng làm ngơ trước việc này. Sự phá hoại này được cho có chủ đích nhắm vào Hungary và Slovakia, hai nước hiện nay chỉ có duy nhất kênh nhập dầu là đường ống này, trong khi nó lại không gây ảnh hướng đáng kể đối với Nga.

Ông Fico nói:

“Tôi mạnh mẽ phản đối các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ. Tôi sẽ có các cuộc gặp gỡ với Tổng thống Ukraine và sẽ mở rộng câu hỏi này một cách rất nghiêm túc. Đơn giản là không thể chấp nhận được việc tấn công vào cơ sở hạ tầng quan trọng đối với sự sống còn của Slovakia.”

Brussels chuẩn bị cho một “cuộc chiến dài, không phải hòa bình” – Ngoại trưởng Hungary

Putin cũng chia sẻ quan điểm của ông về vấn đề này, và gợi ý ông Fico có thể cắt cung cấp khí đốt tự nhiên cho Ukraine để họ biết “giới hạn”, ông nói:

“Về các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, đặc biệt là từ phía Ukraine. Trong suốt thời gian dài, thậm chí vài năm trước, chúng tôi không thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến cơ sở hạ tầng dân sự. Và đặc biệt là trong mùa đông, chúng tôi đã kiên nhẫn rất lâu khi quân đội Ukraine liên tục tấn công vào các cơ sở năng lượng của chúng tôi. Sau đó, chúng tôi bắt đầu phản ứng. Và chúng tôi phản ứng, tất nhiên, có thể nói là một cách nghiêm túc.”

“Điều này là sự thật. Phía Ukraine cố gắng gây thiệt hại cho chúng tôi, nhưng thực tế là họ cũng gây thiệt hại cho cả các đối tác của chúng tôi. Vậy chúng ta có thể nói gì đây?”

“Ukraine nhận một lượng lớn nguồn năng lượng qua các quốc gia láng giềng của mình ở Đông Âu. Nếu các ông ngừng cung cấp khí đốt cho họ, nếu các ông ngừng cung cấp điện, họ sẽ ngay lập tức hiểu rằng có những giới hạn đối với hành vi của họ trong việc vi phạm lợi ích của người khác.”

Nhân tiện nói về vấn đề hợp tác năng lượng giữa Nga và Slovakia, Putin cho biết Nga đã thảo luận gián tiếp với các đối tác Mỹ về việc hợp tác nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia mà Nga đã tiếp quản sau cuộc tấn công vào tháng 02/2022. Ông thậm chí còn nói sẵn sàng hợp tác với Ukraine về nhà máy này.

Tuy nhiên cùng ngày, Bộ Ngoại giao Ukraine tuyên bố Kiev hoàn toàn không đồng ý với việc hợp pháp hóa việc Nga chiếm đóng Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia và nhấn mạnh rằng việc rút quân ngay lập tức của quân đội Nga là cách duy nhất để đảm bảo an toàn cho nhà máy điện hạt nhân. Về việc ông Putin đề cập đến chuyện hợp tác với Mỹ, Bộ Ngoại giao Ukraine không trực tiếp đề cập đến vấn đề này trong tuyên bố của mình.

Về phần Thủ tướng Slovakia Robert Fico, kể từ khi trở lại nắm quyền vào năm 2023, ông đã có một lập trường hoàn toàn khác biệt so với Brussels về vấn đề Ukraine. Fico đã dừng việc cung cấp vũ khí của Slovakia cho Kiev, phản đối các lệnh trừng phạt đối với Moscow và cảnh báo về việc Ukraine gia nhập NATO. Ông đã nhiều lần kêu gọi đàm phán hòa bình, một lập trường khiến ông trở thành mục tiêu của một vụ ám sát hụt do một nhà hoạt động thân Ukraine thực hiện.