Theo Bloomberg hôm thứ Tư (28/8), một quan chức cấp cao của Philippines cho biết, trong chuyến thăm Manila vào thứ Sáu của Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phan Văn Giang, Philippines và Việt Nam có thể sẽ ký thỏa thuận tăng cường quan hệ an ninh.

Philippines Vietnam
Ngày 9/8/2024, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines và Việt Nam đã tổ chức diễn tập chữa cháy và tìm kiếm cứu nạn ngoài khơi Manila. Đây là cuộc tập trận chung đầu tiên giữa hai nước có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông. (Ảnh: Fanpage Philippines Coast Guard)

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro Jr. hôm thứ Ba cho biết, Manila hy vọng sẽ thúc đẩy mối quan hệ giữa các lĩnh vực quốc phòng và quân sự của hai nước.

Việt Nam và Philippines đã tăng cường hợp tác trong những năm gần đây, bao gồm cả giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước, vì cả hai nước đều có tranh chấp với Trung Quốc về các khu vực ở Biển Đông. Hai nước gần đây đã gửi thông tin lên Liên Hợp Quốc về yêu sách độc quyền đối với các nguồn tài nguyên ở vùng biển liên quan [bị Trung Quốc xâm phạm] gây tranh chấp.

Ngày 9/8, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines và Việt Nam đã tổ chức cuộc tập trận chung đầu tiên tại vùng biển gần Manila, nhằm nâng cao khả năng hợp tác của Philippines và Việt Nam trong hỗ trợ nhân đạo, tìm kiếm cứu nạn… và có thể cũng để cùng đối phó với những tranh chấp liên quan đến Trung Quốc. Người phát ngôn Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines Armando Balilo cho biết, cuộc tập trận cho thấy “hai nước có tranh chấp trên Biển Tây Philippines có thể đạt được thỏa thuận”.

Mặc dù Trung Quốc tuyên bố chủ quyền phần lớn tuyến đường thủy chiến lược, nhưng tòa án quốc tế đã phán quyết rằng yêu sách đó không có cơ sở pháp lý. Vùng biển này là kênh giao thương quốc tế quan trọng với kim ngạch trao đổi thương mại hàng tỷ USD mỗi năm. Căng thẳng leo thang làm gia tăng lo ngại về xung đột.

Trong tuần qua, căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines ở Biển Đông ngày càng leo thang với hàng loạt đối đầu trên biển và trên không.

Trong vụ va chạm ngày 25/8, Philippines cáo buộc tàu Trung Quốc đâm vào tàu Dịch vụ Thủy sản Philippines đang chở thực phẩm, nhiên liệu và vật tư y tế cho ngư dân. Philippines cũng lên án việc Trung Quốc dùng vòi rồng tấn công tàu. Trung Quốc phản bác rằng tàu Philippines cố tình đâm vào tàu cảnh sát biển Trung Quốc.

Ngày 26/8, tàu Trung Quốc và Philippines lại đụng độ. Philippines cho biết khi họ đang thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho các tàu đóng tại bãi cạn Sabina [bãi Sa Bin quần đảo Trường Sa – Việt Nam] thì bị 40 tàu Trung Quốc chặn lại, cho rằng Trung Quốc đã triển khai vũ lực quá mức tại đây; trong khi hải cảnh Trung Quốc cáo buộc tàu Philippines xâm nhập trái phép vùng biển của bãi cạn Sabina mà không có sự cho phép của Trung Quốc, khiến Trung Quốc phải thực hiện các biện pháp kiểm soát.