Hôm thứ Sáu (9/8), lực lượng bảo vệ bờ biển của Philippines và Việt Nam đã tổ chức diễn tập chữa cháy và tìm kiếm cứu nạn ngoài khơi bờ biển Manila. Cuộc tập trận chung đầu tiên giữa 2 nước đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông đã thu hút sự chú ý.

Hôm thứ Sáu, Cảnh sát biển Philippines (PCG) đăng trên mạng xã hội X và Facebook, “Tổng Lãnh sự quán tại Manila đã đón thành công chuyến thăm cảng đầu tiên của tàu Cảnh sát biển Việt Nam CSB 8002, chuyến thăm từ ngày 5 – 9/8 dưới chỉ huy của Thượng tá Hoàng Quốc Đạt là Phó tư lệnh Quân khu 2 Cảnh sát biển Việt Nam (VCG)”.

Trang BBC tiếng Trung ngày 9/8 dẫn lời học giả quốc phòng Don McLain Gil, là giảng viên tại Đại học De ​​La Salle ở Manila – Philippines, cho rằng động thái này thể hiện thái độ của 2 nước trước Trung Quốc.

Trước đó vào thứ Tư tuần trước (31/7) khi tàu cảnh sát biển Việt Nam rời vùng biển Việt Nam để thăm Philippines, Bộ Quốc phòng Việt Nam từng tuyên bố rằng chuyến thăm có “ý nghĩa chính trị to lớn”.

Sáng thứ Hai (5/8), tàu CSB 8002 của Cảnh sát biển Việt Nam (dài 90m, trọng tải 2.400 tấn) đã cập cảng Manila để tiến hành diễn tập với tàu tuần duyên Philippines BRP Gabriela Silang về chữa cháy và cứu hộ, ứng cứu y tế…

Một phần hoạt động diễn tập trong chuyến thăm cảng Philippines kéo dài 5 ngày của tàu Việt Nam là lực lượng bảo vệ bờ biển của cả hai nước đã bắn vòi rồng vào một tàu Philippines ở Vịnh Manila, để mô phỏng quá trình cứu nạn.

Cuộc tập trận này là hợp tác mới nhất giữa hai nước, vốn từ lâu có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, lo ngại về hành vi ngày càng hung hăng của tàu Trung Quốc trên tuyến đường thương mại quan trọng này.

Theo Reuters, về việc giới quan sát chú ý liệu cuộc tập trận có nhằm vào Trung Quốc hay không, chỉ huy Lawrence Roque của tàu Gabriela Silang nói với giới truyền thông trên tàu sau cuộc tập trận: “Hoạt động tập trận của chúng tôi thiên về khía cạnh nhân đạo nhiều hơn. Chúng tôi hy vọng sẽ có nhiều sự kiện như thế này hơn vì vùng biển rộng lớn và rất nhiều người cần sự hỗ trợ của cảnh sát biển”.

Trước khi tiến hành tập trận với Việt Nam, Philippines vừa kết thúc cuộc tập trận hàng hải kéo dài hai ngày với quân đội Úc, Canada và Mỹ hôm thứ Năm (8/8). Đây là cuộc tập trận đầu tiên có sự tham gia của 4 nước này, họ cho hay nhằm thúc đẩy tự do và cởi mở ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông và khẳng định chủ quyền của họ bằng cách triển khai số lượng lớn lực lượng cảnh sát biển tại các khu vực bao gồm vùng đặc quyền kinh tế của các nước láng giềng, cùng lúc sử dụng phương thức kết hợp giữa tàu cá và cảnh sát biển để gây ra xung đột phá hoại tình hình an ninh trật tự của Biển Đông.

Nói với Epoch Times hôm 3/8, Tướng Yu Tsung-chi là cựu Trưởng khoa Chính trị và Chiến tranh tại Đại học Quốc phòng Đài Loan, cho rằng trong bối cảnh Trung Quốc khiêu khích và đe dọa thì “cách hiệu quả nhất hiện nay là là tăng cường hợp tác tuần tra chung giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của nhiều nước”.

Bắc Kinh vẫn chưa bình luận về cuộc tập trận chung này, nhưng Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Nam của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc ngày 7/8 đưa tin rằng họ tổ chức một cuộc tuần tra tác chiến chung trên biển và vùng trời gần bãi cạn Scarborough (Trung Quốc gọi đảo Hoàng Nham) ở phía Nam Trung Quốc.

Truyền thông Đài Loan dẫn lời một số học giả Đài Loan phân tích rằng cuộc tập trận hôm thứ Sáu của Việt Nam và Philippines đánh dấu sự đồng thuận giữa hai nước trong việc cùng nhau ứng phó với Trung Quốc, và gửi tín hiệu tới Trung Quốc để bày tỏ quan ngại về việc Bắc Kinh tiếp tục bành trướng ở Biển Đông.

Mộc Vệ (t/h)