Các đại biểu cho rằng hiện nay các nền tảng số lớn đang hưởng lợi từ nội dung báo chí chính thống nhưng không chia sẻ doanh thu, không chịu trách nhiệm pháp lý và không gỡ bỏ tin sai kịp thời, khiến báo chí Việt Nam bị bất bình đẳng nghiêm trọng.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh, đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng. (Ảnh: quochoi.vn)

Chiều 24/11, tại phiên thảo luận ở hội trường về dự án Luật Báo chí sửa đổi, nhiều đại biểu Quốc hội chỉ rõ các nền tảng xuyên biên giới đang sử dụng nội dung báo chí chính thống để thu lợi lớn từ quảng cáo và dữ liệu, nhưng không chia sẻ doanh thu, không chịu trách nhiệm pháp lý và thường không gỡ bỏ nội dung sai theo yêu cầu của cơ quan chức năng Việt Nam.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh, đoàn Lâm Đồng, cho biết hiện nay nhiều trang không phải cơ quan báo chí sao chép, cắt dán, giật tít lại nội dung từ báo chí chính thống để câu view, khiến độc giả không còn động lực trả phí cho nội dung gốc. Thuật toán của các nền tảng ưu tiên nội dung giật gân khiến doanh thu quảng cáo chuyển từ báo chí chuyên nghiệp sang các kênh câu view.

Đại biểu đề nghị bổ sung quy định về quyền liên quan của cơ quan báo chí trên không gian mạng và nghiên cứu cơ chế thương lượng chia sẻ doanh thu theo kinh nghiệm Australia, Canada, EU.

Đại biểu Lê Thu Hà, đoàn Lào Cai, nhận định nếu không đặt ra nghĩa vụ pháp lý tối thiểu, báo chí Việt Nam sẽ mãi bất bình đẳng trên chính sân nhà.

Bà đề xuất ba nhóm nghĩa vụ bắt buộc với các nền tảng xuyên biên giới: chia sẻ doanh thu khi sử dụng lại nội dung báo chí dưới mọi hình thức (tổng hợp, trích dẫn, hiển thị đoạn trích, khai thác dữ liệu); gỡ bỏ nội dung sai phạm trong thời hạn nhất định; phải có đại diện pháp lý tại Việt Nam để chịu trách nhiệm và phối hợp xử lý vi phạm.

Đại biểu Hoàng Minh Hiếu, đoàn Nghệ An, nhấn mạnh các doanh nghiệp thu lợi từ nội dung báo chí trên nền tảng số phải chia sẻ doanh thu với cơ quan báo chí trên cơ sở thương lượng.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân, đoàn TP.HCM, đề nghị xây dựng chế định riêng về nền tảng xuyên biên giới, yêu cầu công khai thuật toán đề xuất, gỡ bỏ tin giả trong 24 giờ, định danh tài khoản, kết nối cảnh báo sớm với cơ quan quản lý.

Đại biểu Lý Thanh Thư, đoàn An Giang, cảnh báo trong kỷ nguyên AI, bất kỳ ai cũng có thể tạo nội dung giả mạo giống sản phẩm báo chí, gây áp lực lớn lên báo chí chính thống. Đại biểu đề nghị làm rõ trách nhiệm gắn nhãn AI và xử lý khi AI tạo nội dung sai sự thật.

Các đại biểu thống nhất rằng Luật Báo chí sửa đổi cần tạo hành lang pháp lý đủ mạnh để bảo vệ quyền lợi kinh tế và sở hữu trí tuệ của báo chí chính thống, đồng thời bảo đảm sự công bằng trên không gian mạng và bảo vệ người dân trước tin giả, deepfake.

Minh Long