Được bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Việt Nam sẽ tham gia vào việc nâng cao nhận thức về vai trò của bảo vệ và trao truyền di sản phi vật thể.

Lang nghe non ngua binh dinh
Nghề chằm nón ngựa Phú Gia (tỉnh Bình Định) là một trong 8 di sản vừa được Bộ Văn hóa đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tháng 4/2024. (Ảnh: dẫn qua binhdinh.gov.vn)

Tại phiên khai mạc Kỳ họp lần thứ 10 Đại hội đồng Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (Công ước 2003), ngày 11/6, các nước thành viên đã bầu Việt Nam làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng Công ước 2003, theo TTXVN.

Theo đó, Việt Nam đã tham gia tới 6 vị trí then chốt của UNESCO, bao gồm thành viên Ủy ban Di sản thế giới và Hội đồng Chấp hành UNESCO, Phó chủ tịch Đại hội đồng UNESCO, Phó chủ tịch Ủy ban liên Chính phủ Công ước 2005 về bảo vệ và phát huy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa, Phó chủ tịch Ủy ban liên Chính phủ Công ước về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (Công ước 2003) và Phó chủ tịch Đại hội đồng Công ước 2003.

Ở vị trí điều hành, Việt Nam sẽ trực tiếp tham gia vào quá trình xây dựng, thông qua các quyết định quan trọng của UNESCO về văn hóa, đóng góp hơn nữa cho việc hoàn thiện, thực hiện các mục tiêu của Công ước 2003 – nâng cao nhận thức về vai trò của bảo vệ và trao truyền di sản phi vật thể.

Đồng thời, Việt Nam tranh thủ các chương trình, kế hoạch, sáng kiến của UNESCO phục vụ phát triển đất nước, bảo tồn và phát huy giá trị di sản, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia, dân tộc trong hợp tác văn hóa ở tầm toàn cầu.

Phát biểu tại phiên khai mạc toàn thể của Kỳ họp lần thứ 10, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc khẳng định Việt Nam, với 15 di sản văn hóa phi vật thể đã được ghi danh và 550 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, “luôn luôn quan tâm bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, không ngừng xây dựng và hoàn thiện chính sách, luật pháp quốc gia”, đưa ra dẫn chứng gần đây nhất là Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Phát triển Văn hóa đến 2045, và Luật Di sản văn hóa sửa đổi.

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc đề xuất UNESCO và các nước thành viên cần tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế, triển khai hiệu quả Công ước, ưu tiên chia sẻ kinh nghiệm, tăng cường năng lực cho các nước đang phát triển, các quốc gia châu Phi, nhóm đảo nhỏ đang phát triển, thúc đẩy tham gia và đóng góp của cộng đồng, phụ nữ và thanh niên.

Vẫn theo TTXVN, các quốc gia thành viên Công ước 2003 đánh giá cao những kinh nghiệm, hiểu biết và nỗ lực của Việt Nam trong bảo vệ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể ở cả phương diện lý luận, luật pháp và thực tiễn; là bài học tốt cho nhiều quốc gia ở khu vực và quốc tế, góp phần bảo vệ khẩn cấp những di sản có nguy cơ bị mai một, gìn giữ những di sản đại diện cho nhân loại và quảng bá những hình mẫu di sản được bảo vệ tốt trên thế giới.

Đại hội đồng Công ước 2003 là cơ quan quyền lực cao nhất của UNESCO trong lĩnh vực bảo vệ di sản văn hoá phi vật thể, gồm đại diện của 183 nước thành viên. Đại hội đồng quyết định những vấn đề quan trọng liên quan đến chính sách, đường lối phát triển của Công ước, phân bổ kinh phí hỗ trợ công tác bảo tồn di sản phi vật thể ở các quốc gia, bầu Uỷ ban liên Chính phủ Công ước 2003.

Hiện nay, Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện, đệ trình và thúc đẩy việc ghi danh các hồ sơ đề cử như: Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc; Khu di tích khảo cổ Óc Eo-Ba Thê; Hang Con Moong; Lễ hội Vía bà Chúa Xứ núi Sam; Nghệ thuật Tranh dân gian Đông Hồ; Nghệ thuật Chèo; Mo Mường; Công viên địa chất Lạng Sơn; và đặc biệt là Dự án bảo tồn và phát huy giá trị khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội.

Trung tuần tháng 4 vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam vừa công bố thêm 8 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm:

1. Tri thức dân gian Nghề làm bánh Khẩu xén, bánh Chí chọp của người Thái trắng (tỉnh Điện Biên).

2. Tri thức dân gian Nghệ thuật trang trí trên trang phục của người Lào (tỉnh Điện Biên).

3. Lễ hội truyền thống Hội làng Văn Giang – Nam Dương (huyện Ứng Hòa, TP. Hà Nội).

4. Nghề thủ công truyền thống Nghề may Trạch Xá (huyện Ứng Hòa, TP. Hà Nội).

5. Lễ hội truyền thống Lễ hội đền Quang Trung ở Lạch Bạng và Cù Lao Biện (Biện Sơn) (thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa).

6. Nghề thủ công truyền thống Nghề chằm nón ngựa Phú Gia (huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định).

7. Nghề thủ công truyền thống Nghề thêu – ren Ninh Hải (huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình).

8. Tập quán xã hội và tín ngưỡng Mo Mường (tỉnh Ninh Bình).

Nguyễn Quân