Mỹ Trung đóng cửa LSQ của nhau, tiếp theo là gì?

Những ngày qua, mối quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Mỹ đã trở thành một sự kiện nóng được cả thế giới quan tâm. Sau khi Mỹ tuyên bố đóng cửa Lãnh sự quán (LSQ) Trung Quốc tại Houston, Bắc Kinh ngay lập tức trả đũa bằng cách tuyên bố đóng cửa LSQ Mỹ tại Thành Đô. 

Tuy nhiên, sự khác biệt mà mọi người có thể nhận thấy, đó là trước khi rời đi, nhân viên LSQ Trung Quốc tại Houston đã đốt rất nhiều tài liệu mật, dẫn đến kinh động cả lực lượng cứu hỏa của Mỹ, video người dân quay lại cảnh tượng này được lan truyền khuấy đảo trên internet, đến cả Tổng thống Donald Trump cũng phải thốt lên “Tôi muốn biết họ đang đốt cái gì?!” Trong khi đó, đặc vụ của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) được phái đến LSQ Mỹ tại Thành Đô, trèo lên cả sân thượng tòa nhà đối diện quan sát mà chẳng phát hiện thấy gì bất thường. 

Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo và quan hệ Mỹ – Trung sẽ đi về đâu? Vision Times đã có buổi phỏng vấn tiến sĩ Tạ Điền (Xie Tian) của Trường Kinh doanh Aiken thuộc Đại học Nam Carolina, Mỹ.

LSQ Trung Quốc tại Houston tham gia hoạt động gián điệp công nghệ từ lâu

Về nguyên nhân đóng cửa LSQ Trung Quốc tại Mỹ, tiến sĩ Tạ Điền cho biết:

Nếu nhìn vào nguyên nhân trên bề mặt, thời điểm virus corona mới (virus Trung Cộng, virus viêm phổi Vũ Hán) đang hoành hành tại Vũ Hán, Mỹ đã rút các quan chức ngoại giao của LSQ Mỹ tại đây. Vài tháng sau, khi Mỹ chuẩn bị khôi phục hoạt động của LSQ tại Vũ Hán thì chính quyền ĐCSTQ lại gây khó dễ, yêu cầu nhân viên LSQ Mỹ phải làm các loại xét nghiệm virus và axit nucleic trước, rồi còn muốn họ phải bị cách ly. Tuy nhiên, phía Mỹ đã từ chối.

Tiến sĩ Tạ Điền cho biết, trên thực tế, Chính phủ Mỹ không muốn các thông tin cá nhân như DNA, v.v… của các nhà ngoại giao Mỹ rơi vào tay của ĐCSTQ. Ông cho rằng nước Mỹ không đồng ý là chuyện bình thường, các nhà ngoại giao thực sự có quyền miễn trừ đó. Vậy nên, cả đôi bên đang bế tắc về vấn đề này dẫn đến LSQ Mỹ tại Vũ Hán cũng không thể hoạt động được.

Theo nguyên tắc đối ứng ngoại giao, Trung Quốc có 5 LSQ và 1 Đại sứ quán (ĐSQ) tại Mỹ, Mỹ cũng có 5 LSQ và 1 ĐSQ tại Trung Quốc. Từ chuyện LSQ Mỹ tại Vũ Hán không thể hoạt động, phía Mỹ hoàn toàn có quyền yêu cầu phía Trung Quốc đình chỉ hoạt động của một LSQ của nước này tại Mỹ. Trên phương diện này, Mỹ đã chọn LSQ Trung Quốc tại Houston. Mỹ yêu cầu các nhà ngoại giao Trung Quốc phải rời đi trong vòng 3 ngày, tức 72 giờ.

Cứ sau mỗi 10 giờ, Chính phủ Mỹ bắt được một gián điệp của ĐCSTQ

Được biết, mặc dù LSQ Trung Quốc tại Houston tuyên bố họ từ chối mệnh lệnh của Chính phủ Mỹ, yêu cầu phía Mỹ thu hồi mệnh lệnh, và nói với truyền thông rằng Mỹ vi phạm luật pháp quốc tế, tuy nhiên theo tin tức mới nhất cho thấy, ĐCSTQ đã gỡ biển LSQ và sơ tán nhân sự.

Ông Tạ Điền cho rằng, ĐCSTQ nói không giải tán LSQ, kỳ thực chỉ là cách nói cùn. Nếu họ không vội vã rời đi, thì vì sao lại công khai đốt tài liệu? Tối hôm đó, cả thế giới đều thấy nhân viên LSQ Trung Quốc đốt tài liệu ở sân sau, chuẩn bị sơ tán. 

Mỹ liệu có vi phạm luật pháp quốc tế không? Ông Tạ Điền cho rằng, nếu Mỹ đóng cửa một sứ quán ngoại quốc hoặc buộc họ phải rời đi, đó có thể là một sự vi phạm luật pháp quốc tế hoặc một hiệp ước lãnh sự song phương. Bởi vì tòa nhà ĐSQ hay LSQ Trung Quốc là do Chính phủ ĐCSTQ bỏ tiền mua nên đó chính là tài sản của họ. Tuy vậy, trên thực tế Ngoại trưởng Mike Pompeo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, LSQ Trung Quốc ở Houston bị đóng cửa vì Bắc Kinh dùng gián điệp đánh cắp tài sản trí tuệ Mỹ.

Nếu phát sinh hành vi gián điệp tại địa phương, Mỹ có quyền làm như vậy, việc này đã từng có tiền lệ. Chẳng hạn như năm 2018, Mỹ đã lệnh cho 60 nhà ngoại giao Nga tại LSQ Nga trên đất Mỹ phải rời đi trong vòng 7 ngày, vì những người này bị tình nghi hoạt động gián điệp.

Tiến sĩ Tạ Điền nói rằng, ĐCSTQ có khoảng 60 nhà ngoại giao tại LSQ Trung Quốc ở Houston. Họ đang bí mật tiến hành các hoạt động công nghiệp gián điệp dưới vỏ bọc nhà ngoại giao. Ngoại trưởng Mike Pompeo nói rằng những người này không được chào đón (Persona Non Grata – tiếng Latin) và có thể bị trục xuất. Điều này rất phổ biến trong quan hệ ngoại giao. Trước đây, Mỹ cho các nhà ngoại giao Nga thời hạn 7 ngày, lần này Mỹ chỉ cho ĐCSTQ 3 ngày. Ngoài ra, tiến sĩ Tạ Điền còn đề cập đến những nguyên nhân khác khiến Mỹ đóng cửa LSQ Trung Quốc tại Houston như sau:

Thực tế là ĐCSTQ đã biến LSQ của họ ở Houston thành một căn cứ gián điệp công nghệ. Chúng ta biết rằng ở Houston có 3 địa điểm nổi tiếng: Một là Trung tâm Vũ trụ Mỹ Houston, chịu trách nhiệm chỉ huy các tàu con thoi, tên lửa vận chuyển v.v…, trong khi ĐCSTQ luôn dòm ngó kỹ thuật hàng không vũ trụ của Mỹ; Thứ hai, Houston thực sự là một cơ sở quan trọng cho công nghệ năng lượng và dầu khí của Mỹ, có rất nhiều công ty dầu khí tại đây, và đó cũng là mối quan tâm hàng đầu của ĐCSTQ; Ba là các trung tâm nghiên cứu y tế tại Mỹ, Trung tâm Y tế Texas gồm một số trường đại học, hàng chục ngàn nhân viên khoa học kỹ thuật tham gia vào các ngành liên quan đến y tế và có ít nhất mấy trăm nhà nghiên cứu đến từ Trung Quốc. Những người này gồm giáo sư, nghiên cứu viên, du học sinh, nhiều người trong số họ thực sự tham gia vào chương trình Ngàn nhân tài của ĐCSTQ và họ đang đánh cắp một cách có hệ thống công nghệ của Mỹ. Có báo cáo chỉ ra, cứ sau mỗi 10 giờ, Chính phủ Mỹ lại bắt được một gián điệp Trung Quốc. LSQ Trung Quốc tại Houston đang điều phối các tổ chức như Hiệp hội Hữu nghị Trung Quốc, Hội Sinh viên, Hội Đồng hương Ái quốc, Liên hiệp Hội Thống nhất Tổ quốc, còn có Hiệp hội Khoa học Công nghệ v.v… ở một số bang tại miền Đông Nam nước Mỹ. Việc tham gia tìm kiếm mục tiêu cho hoạt động của chương trình Ngàn nhân tài, săn cáo, v.v… đều dưới sự điều phối vận hành của LSQ Houston. Vậy nên, nước Mỹ nói rằng họ là gián điệp công nghiệp quả không sai.

Ông Tạ Điền cũng đưa ra một ví dụ, mọi người có thể đã nhìn thấy, sau khi có yêu cầu từ phía Mỹ, LSQ Trung Quốc tại Houston bắt đầu đốt tài liệu. Có người nói đùa rằng họ đốt giấy tiền vàng bạc, có người lại nói là thiêu đi chứng cứ. Vào thời điểm này, một quan chức của Bộ Ngoại giao đã đăng một bức ảnh của Đại sứ quán Nhật Bản tại Mỹ đốt tài liệu vào khoảng thời gian trước trận Trân Châu Cảng nên rất có ý vị. Từ sự kiện này có thể thấy được Mỹ đã chọn trúng đích LSQ Trung Quốc ở Houston để hành động.

Ngày 23/7, Ngoại trưởng Pompeo đã có bài phát biểu về chính sách đối với Trung Quốc, ĐCSTQ đã hoàn toàn mất đi sự tín nhiệm.

Nói về nguyên nhân vì sao và liệu có gì đặc biệt khi Mỹ chọn thời điểm này để đóng cửa LSQ Trung Quốc ở Houston trong khi “Trung tâm tình báo gián điệp công nghiệp” này đã hoạt động một thời gian dài, ông Tạ Điền cho biết đúng là có lý do đặc biệt. Trước tiên, Mỹ và Trung Quốc đã thiết lập quan hệ ngoại giao kể từ chuyến thăm của ông Nixon đến Trung Quốc năm 1972. Đã gần 50 năm, Mỹ và Trung Quốc chưa từng có xung đột và chia rẽ nghiêm trọng đến như vậy. Chiều ngày 23/7, ông Mike Pompeo đã có bài phát biểu quan trọng về chủ nghĩa cộng sản và thế giới tự do tại Bảo tàng Nixon ở Los Angeles, California. Ông Pompeo đề cập đến chuyến thăm của ông Nixon đến Trung Quốc năm đó, thực sự thể hiện mong muốn tốt đẹp của Mỹ đối với Trung Quốc, để đất nước này dần tiến lên một xã hội bình thường, dần trở nên thịnh vượng và hợp tác cùng nước Mỹ. Tuy nhiên, hiện tại mong muốn này đã không thực hiện được, mà lại nuôi dưỡng ĐCSTQ thành một “ác ma” vừa “béo” vừa “mạnh”.

Ông Pompeo nói Mỹ phải ngừng tiếp tục thực hiện cam kết này (engagement). Trong thời đại ông Reagan, mối quan hệ giữa Mỹ và Nga gọi là “Tin tưởng và Xác minh” (Trust and verify), tôi tin bạn trước nhưng mục tiêu là muốn kiểm tra xem bạn nói có thật không. Chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc bây giờ là “Nghi ngờ và Xác minh” (Distrust and verify), trước tiên là tôi không tin bạn, rồi tôi lại càng muốn kiểm tra bạn nhiều hơn. Bài phát biểu của ông Pompeo cho thấy, trên thực tế Mỹ đã hoàn toàn mất niềm tin đối với ĐCSTQ. Ông Tạ Điền cho rằng, điều này có nghĩa là quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Trung Quốc bây giờ đã xuất hiện sự thay đổi mạnh mẽ. Bước tiếp theo có thể sẽ rất nhanh đi về hướng công khai đối đầu, thậm chí không loại trừ cả chiến tranh lạnh lẫn chiến tranh nóng.

Mỹ đã chạm lằn ranh đỏ của ĐCSTQ

Trong cuộc phỏng vấn, ông Tạ Điền còn nhắc tới việc được cho là điểm mấu chốt, đó chính là trong lịch sử, đây là lần đầu tiên nước Mỹ chạm đến lằn ranh đỏ lợi ích cốt lõi của ĐCSTQ. Ông cho rằng hiện nay, sự kiện lần này vừa đúng động chạm đến mấu chốt cốt lõi của cuộc đối đầu Trung – Mỹ. Vấn đề cốt lõi nhất giữa Mỹ và Trung Quốc là gì? Chúng ta biết rằng ĐCSTQ có một cách nói, rằng lợi ích cốt lõi này, lợi ích cốt lõi kia của chúng tôi, người Mỹ không thể đụng tới được, nếu đụng thì sẽ không xong với chúng tôi.

Vì trước đây Mỹ và ĐCSTQ kết giao, để duy trì mối quan hệ này với ĐCSTQ, Mỹ đã mắt nhắm mắt mở trong rất nhiều vấn đề nhân quyền, tự do, tín ngưỡng tại Trung Quốc, trong khi nền tảng lập quốc của Mỹ chính là dựa trên những nguyên tắc này. Trước đây cũng có cách hiểu ngầm giữa Mỹ và ĐCSTQ thế này, tôi cố gắng hết mức không đụng chạm đến vấn đề quan trọng nhất của anh, chỉ bí mật phê bình vấn đề nhân quyền chứ không công khai nói đến. ĐCSTQ cho rằng nếu anh không đụng chạm đến lợi ích cốt lõi của tôi thì chúng ta sẽ không có vấn đề gì, có thể vừa tiếp tục đàm phán, vừa kết giao và làm ăn với nhau.

Tuy vậy, vấn đề biển Đông, độc lập Đài Loan, Tân Cương hay Tây Tạng mà ĐCSTQ nói đến, kỳ thực Mỹ đã liên tục nhắc nhở ngầm ĐCSTQ và thỉnh thoảng lại đưa vấn đề này ra với ĐCSTQ.

Mặc dù vậy, có một vấn đề mà Mỹ và Trung Quốc chưa bao giờ đụng chạm đến. Đó chính là vấn đề Pháp Luân Công, vấn đề thu hoạch nội tạng sống do ĐCSTQ thực hiện. Từ thời các cựu Tổng thống Mỹ như Clinton đến Bush, rồi đến Obama, khi đề cập đến vấn đề nhân quyền của Pháp Luân Công thì đều bị ĐCSTQ hoàn toàn bác bỏ, không bao giờ nói về chuyện này. Đây mới chính là vấn đề cốt lõi của ĐCSTQ.

Ông Tạ Điền chỉ ra, lần này Mỹ đóng cửa LSQ của ĐCSTQ vào ngày 21/7, trong khi 20/7 là đánh dấu cột mốc  21 năm Pháp Luân Công bị bức hại ở Trung Quốc. Ngày 20/7, Ngoại trưởng Mỹ chính thức tuyên bố trên website của Bộ Ngoại giao Mỹ về việc ủng hộ Pháp Luân Công phản bức hại, yêu cầu ĐCSTQ ngừng đàn áp Pháp Luân Công. Đây là điều mà Chính phủ Mỹ chưa từng làm trước đây, hơn nữa website Đại sứ quán Mỹ còn đăng cả phiên bản tiếng Trung để cho nhiều người Trung Quốc đọc được.

Điều này thực sự đã phá vỡ một bí mật mà ĐCSTQ lâu nay vẫn giữ kín như bưng, có thể nói là lằn ranh đỏ mấu chốt mà ĐCSTQ không muốn ai đụng đến. Trước đây, ĐCSTQ nghĩ rằng sẽ rất tốt nếu nói với ĐCSTQ về những thứ khác, miễn không nói đến vấn đề cốt lõi này, nhưng lần này Mỹ đã hoàn toàn dẫm lên lằn ranh đỏ của ĐCSTQ. Điều này làm ĐCSTQ rất căm phẫn, tức giận.

Ông Tạ Điền tin rằng quan hệ Mỹ – Trung đã có sự thay đổi mạnh mẽ vì tuyên bố ngày 20/7 này. Điều này đánh dấu rằng nước Mỹ cuối cùng đã có một bước tiến rất tốt trong việc bảo vệ nhân quyền, bảo vệ các giá trị quan lập quốc của mình, cũng làm cho ĐCSTQ vô cùng tuyệt vọng, đã trót đâm lao thì phải theo lao. Từ quan điểm này, chúng ta có thể hiểu được sự trả thù điên rồ của ĐCSTQ khi đóng cửa LSQ Mỹ tại Thành Đô, đây là nguyên nhân thực sự đằng sau vấn đề ở Houston.

• Pompeo: 21 năm bức hại Pháp Luân Công là quá lâu và phải chấm dứt

Khi được hỏi về hậu quả của việc ĐCSTQ đóng cửa LSQ của Mỹ ở Thành Đô là gì, tiến sĩ Tạ Điền tin rằng LSQ Mỹ tại Vũ Hán thực sự tương ứng với LSQ Trung Quốc tại Chicago, trong khi LSQ Mỹ ở Thành Đô tương ứng với LSQ Trung Quốc tại San Francisco, đó là tương đương khái quát trên mặt địa lý. Tuy vậy, nước Mỹ không đóng cửa LSQ Trung Quốc ở Chicago, càng không đóng cửa đại bản doanh đặc vụ của ĐCSTQ là LSQ Trung Quốc ở New York. Thay vào đó, Mỹ đã chọn LSQ Trung Quốc ở Houston, một nơi rất trọng yếu để phòng ngừa ĐCSTQ đánh cắp công nghệ. 

ĐCSTQ đã đóng cửa thêm một LSQ Mỹ tại Thành Đô, nghĩa là cho đóng cửa cả 2 LSQ Mỹ tại Vũ Hán lẫn Thành Đô. Bước tiếp theo có thể Mỹ sẽ đóng cửa thêm một LSQ khác của Trung Quốc tại Mỹ. Có người cho rằng có thể là LSQ Trung Quốc ở San Francisco. Ai cũng biết là LSQ Trung Quốc tại San Francisco chứa chấp một nhà nghiên cứu thuộc quân đội Trung Quốc bị FBI truy nã. Nếu điều này xảy ra, thì mối quan hệ ngoại giao giữa hai nước sẽ ngày càng căng thẳng và về cơ bản họ đang tiến rất nhanh trên con đường cắt đứt quan hệ ngoại giao. 

ĐCSTQ trong sáng ngoài tối phá hoại ông Trump tái tranh cử, nhưng ông Trump lại phụng mệnh từ Trời

Liên quan đến mối quan tâm của mọi người về việc liệu mối quan hệ ngoại giao Mỹ – Trung sẽ xấu đi trong tương lai và cuối cùng sẽ tan rã? Ông Tạ Điền cho rằng, quan hệ song phương ngày càng xấu đi là điều chắc chắn. Liên quan đến các cuộc đàm phán thương mại trước đây giữa Mỹ và Trung Quốc, Chính phủ Mỹ đã biết rằng ĐCSTQ sẽ không bao giờ thực hiện các điều kiện đã hứa trong giai đoạn đầu của thỏa thuận. Bây giờ giai đoạn đàm phán thứ hai gần như không còn nữa, bị dời lại vô thời hạn. Tiếp theo còn có vấn đề dịch viêm phổi Vũ Hán. Mỹ cho rằng ĐCSTQ đã không kịp thời ngăn chặn và thông báo, giấu diếm thông tin chân thật, khiến cho bệnh dịch lan ra toàn cầu. Vậy nên Mỹ yêu cầu cải cách Tổ chức Y tế Thế giới, bao gồm điều tra nguồn gốc của dịch bệnh, vấn đề này vẫn đang truy cứu chưa xong. Nước Mỹ trong dịch bệnh đã tổn thất  ít nhất 6000 – 7000 tỷ USD và hơn 140.000 người đã tử vong, còn nhiều hơn tất cả các cuộc chiến tranh thế giới trước đây. Giờ đây, kể cả người dân thường ở Mỹ, cho đến các quan chức từ trên xuống dưới đều tức giận khôn nguôi, vậy nên cuộc đối đầu về ngoại giao và nhân quyền giữa Mỹ và Trung Quốc chắc chắn sẽ ngày càng ác liệt.

Về chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ trước mắt, ĐCSTQ đã thao túng và phá hoại danh tiếng của ông Trump. Ông Tạ Điền cho rằng ĐCSTQ sợ Trump, hận Trump vì họ hiểu rất rõ ràng tình cảnh khốn khổ hiện tại đang đối mặt, từ các biện pháp trừng phạt đối với Huawei, ZTE, cuộc chiến khoa học và công nghệ, trục xuất các sinh viên có bối cảnh quân đội đang học tập tại Mỹ, các học giả Trung Quốc liên quan đến Chương trình Ngàn nhân tài và vấn đề xung đột biển Đông. Về vấn đề Đài Loan, Mỹ ủng hộ Đài Loan tăng cường lực lượng phòng vệ quân sự. Về phương diện kinh tế, nhiều công ty Mỹ đang chuẩn bị rút chuỗi sản xuất công nghiệp ra khỏi Trung Quốc và dời sang các nước lân cận, v.v… ĐCSTQ tin rằng người thúc đẩy tất cả những việc này là Tổng thống đương nhiệm Mỹ Donald Trump. Do đó, ĐCSTQ hận ông Trump muốn chết, tức giận muốn chết. ĐCSTQ ngoài sáng trong tối ủng hộ các đối thủ của ông Trump, phá hoại danh tiếng của ông Trump. 

Ông Tạ Điền nói rằng ĐCSTQ chắc chắn sẽ không đạt được mục đích. Bởi vì Chính phủ Mỹ do Tổng thống Trump đứng đầu ngày càng nhận thức rõ, nhiều cố vấn của ông Trump cũng đã đề nghị ông: Chỉ có tiếp tục tấn công ĐCSTQ, nước Mỹ sẽ đi đúng hướng, đặc biệt khi đối phó với kẻ thù xấu xa bên ngoài, người Mỹ sẽ đoàn kết và ủng hộ ông Trump hơn nữa. Chúa ban phước cho Mỹ, Chúa giúp Mỹ chọn lựa một nhà lãnh đạo như ông Trump, ông Trump chắc chắn sẽ tiếp tục làm Tổng thống và làm tốt hơn nữa. Còn chưa đến 100 ngày là đến cuộc tổng tuyển cử tháng 11, sẽ còn nhiều kịch hay để xem, các tiết mục ngày càng đặc sắc và xung đột sẽ càng kịch tính hơn.

Nói chung, sau cùng mọi người sẽ nhận ra trên thực tế nước Mỹ hiện đang cùng lực lượng chính nghĩa bao vây ĐCSTQ về mọi mặt từ kinh tế, ngoại giao, quân sự và khoa học và công nghệ.

Lý Tịnh Nhữ

Xem thêm: