Hội chợ Xuất nhập khẩu Trung Quốc lần thứ 136 (hội chợ Canton, hội chợ Quảng Châu) được tổ chức tại Quảng Châu vào ngày 15/10, tuyên bố đã thu hút 250.000 người mua ở nước ngoài từ 203 quốc gia. Khung cảnh rất sôi động, nhưng có nhà triển lãm chỉ ra rằng có quá ít người đến từ các nước phát triển ở châu Âu và Mỹ. Một số nhà phân tích cho rằng cơ cấu khách hàng của hội chợ Canton đã thay đổi mạnh mẽ và xuất khẩu không tốt như mong đợi. Chỉ số quản lý mua hàng (PMI) sản xuất tiếp tục thấp hơn đường bùng nổ – phá sản, cho thấy kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục xu hướng suy giảm.

Canton
Hội chợ Xuất nhập khẩu Trung Quốc lần thứ 136 (hội chợ Canton, hội chợ Quảng Châu) được tổ chức tại Quảng Châu vào ngày 15/10. (Ảnh chụp màn hình video)

Tỷ lệ người mua châu Âu và Mỹ tại hội chợ Canton thấp

Hội chợ Canton, được mệnh danh là “chong chóng chỉ hướng gió ngoại thương của Trung Quốc”, được tổ chức vào mùa xuân và mùa thu. Hội chợ Canton lần này được tổ chức gồm 3 giai đoạn từ ngày 15/10 đến ngày 4/11.

Các phương tiện truyền thông chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa tin, tổng số gian hàng lần này là 74.000, với 55 khu triển lãm và 171 chuyên khu. Có hơn 30.000 đơn vị tham gia triển lãm ngoại tuyến, trong đó có khoảng 29.400 công ty triển lãm xuất khẩu, tăng gần 800 so với lần triển lãm trước và gần 4.600 nhà triển lãm mới. Trong số đó, robot công nghiệp, dây chuyền sản xuất thông minh và các khu vực triển lãm khác chiếm gần 400 công ty và hơn 1.500 gian hàng.

Lần đầu tiên, hội chợ Canton này đã bổ sung chủ đề mới về năng lượng hydro vào lĩnh vực năng lượng mới và thành lập chuyên khu sản phẩm lưu trữ năng lượng mới.

Thông tin chính thức cho thấy, hội chợ Canton năm nay đã thu hút gần 250.000 người mua nước ngoài từ hơn 200 quốc gia, lập mức cao kỷ lục. Tuy nhiên, những người mua lớn nhất trong lịch sử đến từ châu Âu và Mỹ, hiện chỉ chiếm 12,5%, người mua từ các nước dọc theo “Một vành đai, Một con đường” chiếm 75,7%, các nước BRICS chiếm 20%, các nước Trung Đông chiếm 13,4%.

Những thay đổi tương tự trong cơ cấu người mua đã được phản ánh tại hội chợ Canton năm ngoái. Tại hội chợ Canton mùa thu một năm trước, trang tin Caixin tại Trung Quốc chỉ ra rằng trong khi số lượng người mua từ Châu Âu và Mỹ tiếp tục giảm, thì số lượng người mua từ các quốc gia “Vành đai và Con đường” lại tăng gần 70% so với cùng kỳ năm trước đó (năm 2022), chiếm 64% tổng số người mua ghé thăm. Tại hội chợ Canton lần thứ 135 vào tháng 4 năm nay, người mua từ các quốc gia “Vành đai và Con đường” chiếm 65% tổng số người mua, người mua từ Châu Âu và Mỹ chiếm 20% tổng số.

Ngày nay, sự phân chia hóa tỷ lệ người mua từ các nước phát triển giảm và các nước đang phát triển tăng thậm chí còn nghiêm trọng hơn.

Vào đêm khai mạc hội chợ Canton lần này diễn ra vào ngày 15/10, một nhà triển lãm đến từ Thâm Quyến “@BOSS谭.外贸SHOW” đã đăng một video trên Douyin nói rằng vào cuối ngày, những người anh nhìn thấy tại gian hàng của mình về cơ bản là người Nga, Ấn Độ và Trung Đông, “Tôi không thấy người Mỹ nào cả mà chỉ có một hoặc hai người châu Âu.”

Anh nói rằng người mua năm nay có “ít nước phát triển và nhiều nước đang phát triển”, hơn nữa lại nhạy cảm về giá, khiến những nhà triển lãm như họ đi theo con đường “chất lượng cao, giá cao” rất khó khăn.

Anh này cũng đã đăng một video khác vào ngày 16/10 cho thấy, tại khu vực triển lãm của anh rất thưa thớt, nhưng khu triển lãm sản phẩm lưu trữ năng lượng lại rất đông người. Anh giải thích rằng ở khu C cũng như thế, sở dĩ khu lưu trữ năng lượng có nhiều người như vậy là do giá sản xuất và tiêu thụ hiện nay đang bị đảo lộn. Mua tấm pin mặt trời thành phẩm rẻ hơn mua nguyên liệu.

“Giá vật liệu lưu trữ năng lượng, trong đó có tấm pin mặt trời, đặc biệt là pin, đã giảm từ 70 đến 80% từ năm ngoái đến năm nay. Vì vậy, ai cũng có thể mua được. Điều độc đáo hơn nữa là hiện nay nguyên liệu làm tấm pin mặt trời bị đảo ngược với giá thành phẩm, giá thành phẩm từ hàng loạt công ty niêm yết lớn rẻ hơn giá nguyên vật liệu.”

Anh nói rằng hội chợ Canton có lượng khách hàng đặc biệt lớn từ các quốc gia dọc theo “Vành đai và Con đường” và cũng có nhiều khách hàng đến từ châu Phi. Điều này là do lo lắng rằng các cuộc chiến tranh địa chính trị có thể xảy ra, nên mọi người muốn chuẩn bị một số năng lượng. Ngoài ra, tình trạng thiếu điện có thể xảy ra ở châu Phi và việc lưu trữ năng lượng cũng rất cần thiết. Vì vậy, khu triển lãm lưu trữ năng lượng đặc biệt hút khách.

Do dư thừa công suất tại Trung Quốc, các nhà sản xuất có trình độ kỹ thuật thấp hơn bị mắc kẹt trong cuộc chiến giá cả nhằm tranh giành thị phần, giá thành sản phẩm ngày càng bị đẩy xuống thấp, các nhà máy rơi vào tình trạng giảm phát kéo dài.

Xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 9 thấp hơn dự kiến; ​​Chuyên gia: Cả chất và lượng đều có nguy cơ suy giảm

Một ngày trước khi hội chợ Canton khai mạc, Tổng cục Hải quan ĐCSTQ thông báo xuất khẩu của Trung Quốc chỉ tăng 2,4% so với năm ngoái trong tháng 9, thấp xa so với mức tăng 8,7% trong tháng 8, đánh dấu mức tăng thấp nhất kể từ tháng 4. Đồng thời, nhập khẩu cũng chỉ tăng 0,3% so với năm trước, thấp hơn mức tăng 0,5% trong tháng 8 và xa hơn dự đoán của các nhà kinh tế.

Ngày 4/10, Ủy ban châu Âu đã thông qua dự luật áp thuế lên tới 45% đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất. Điều này đánh dấu việc EU tham gia vào cùng hàng ngũ với Mỹ và Canada trong việc áp dụng các biện pháp thương mại nghiêm ngặt hơn chống lại Bắc Kinh, có thể gây trở ngại hơn nữa cho hoạt động ngoại thương của Trung Quốc.

Ông Tạ Điền, ​​​​giáo sư tại Trường Kinh doanh Aiken thuộc Đại học Nam Carolina, nói với tờ Epoch Times rằng khi Trung Quốc trở thành công xưởng của thế giới, họ muốn chiếm lĩnh thị trường châu Âu, châu Mỹ và kiếm được đồng tiền mạnh bằng đô la Mỹ.

Giờ đây, những khách hàng tốt nhất này đã mất đi, chất lượng ngày càng giảm sút, bị thay thế bởi Nga và các nước châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh, những khách hàng này cũng không mấy chắc chắn. Ví dụ, sự gia tăng xuất khẩu của Trung Quốc sang Nga một phần là do các lệnh trừng phạt mà châu Âu và Mỹ áp đặt đối với Nga, cho nên Nga chỉ có thể chuyển sang sử dụng các sản phẩm của Trung Quốc có chất lượng và đẳng cấp thấp hơn. Nếu chiến tranh Nga – Ukraine kết thúc hoặc đảo chiều, một khi xuất khẩu của châu Âu và Mỹ sang Nga tiếp tục trở lại, xuất khẩu của Trung Quốc sang Nga có thể bị mất.

“Vì vậy, xuất khẩu của Trung Quốc đang đối mặt với nguy cơ không chỉ suy giảm chất lượng mà còn cả số lượng. Tóm lại, hội chợ Canton dường như ngày càng kém hơn qua từng năm.”

Chuyên gia tài chính Đài Loan Hoàng Thế Thông nói với tờ Epoch Times rằng một đặc điểm rất rõ ràng của hội chợ Canton trong những năm gần đây là có ít đơn đặt hàng từ châu Âu và Mỹ hơn, đồng thời có nhiều quốc gia hơn ở châu Phi và dọc theo “Một vành đai, Một con đường”. Do đó có thể thấy, xuất khẩu của Trung Quốc đang thay đổi, đây không phải là điều tốt cho Trung Quốc, bởi xuất khẩu sang Châu Âu và Mỹ có đơn giá cao, còn giá xuất khẩu sang “Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường” hay ASEAN tương đối thấp, nên nó sẽ có tác động đến số liệu ngoại thương tổng thể của Trung Quốc.

Ông Hoàng Thế Thông nói, “Sự sụt giảm xuất khẩu của Trung Quốc có thể là một xu hướng dài hạn. Đối mặt với các rào cản thương mại quốc tế và sự cạnh tranh từ các nước khác, đây là một thử thách nghiêm trọng đối với Trung Quốc.” 

PMI tiếp tục giảm; phân tích cho thấy suy thoái kinh tế sẽ tiếp tục

PMI (chỉ số quản lý thu mua) của nền kinh tế Trung Quốc trong tháng 9 là 49,8%, dưới đường bùng nổ – sụp đổ (boom – bust) trong 5 tháng liên tiếp. Theo số liệu từ Cục Thống kê Quốc gia ĐCSTQ ngày 13/10, PPI (chỉ số giá sản xuất) trong tháng 9 giảm 2,8% so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất trong 6 tháng; mức thấp nhất kể từ tháng 4/2024. PMI sử dụng 50 làm ranh giới cho bùng nổ – sụp đổ. Giá trị trên 50 cho thấy ngành sản xuất đang trong giai đoạn mở rộng, trong khi giá trị dưới 50 có nghĩa là ngành sản xuất đang trong giai đoạn thu hẹp.

Dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia ĐCSTQ cũng cho thấy, chỉ số CPI (chỉ số giá tiêu dùng) trong tháng 9 tăng 0,4% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức 0,6% dự đoán theo khảo sát của Reuters và giảm 0,2 % so với tháng trước; CPI cơ bản không bao gồm lương thực và năng lượng tăng so với cùng kỳ năm ngoái, giảm 0,2 điểm phần trăm trong tháng trước xuống 0,1%, mức thấp mới kể từ tháng 3/2021.

Đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu được coi là bộ ba thúc đẩy nền kinh tế Trung Quốc. Hiện nay sức tiêu thụ yếu, áp lực giảm phát ngày càng gia tăng, xuất khẩu giảm sút và triển vọng ảm đạm, tốc độ tăng trưởng đầu tư kinh tế của Trung Quốc cũng đang giảm sút.

Ông Hoàng Thế Thông nói lấy 50 là đường bùng nổ – sụp đổ, PMI của Trung Quốc trước đây đã ở trên 50 nhưng hiện tại đã ở dưới 50 trong một thời gian dài. Điều này cho thấy người mua đang bi quan về triển vọng trong tương lai. Bởi vì mua sắm là một chỉ số hàng đầu về sự phát triển công nghiệp, và hiện nó đang được thắt chặt nên chắc chắn chưa có lý do gì để nền kinh tế Trung Quốc cải thiện.

“Đây là lý do tại sao trong những tuần gần đây, chính quyền ĐCSTQ đã đưa ra hàng loạt chính sách nhằm kích thích nền kinh tế. Ít nhất ngoại thương không thể được cứu, có thể cứu nhu cầu trong nước và bất động sản trước, đây là việc duy nhất mà chính quyền có thể làm để kích thích nền kinh tế hiện nay. Tuy nhiên, bất động sản Trung Quốc là một vấn đề nan giải không thể giải quyết trong thời gian ngắn. Xuất khẩu đã mất đi một phần lớn động lực tăng trưởng, cộng thêm ngành bất động sản kém phát triển, tốc độ tăng trưởng kinh tế đã chậm lại rất nghiêm trọng, có cảm giác như chưa giàu đã yếu,” ông Hoàng Thế Thông nói.

Ông Tạ Điền cho rằng xu hướng PMI của Trung Quốc thực chất phản ánh chuỗi công nghiệp rời khỏi Trung Quốc, các nhà máy trên thế giới bắt đầu đóng cửa và sự suy giảm trong hoạt động kinh tế tổng thể. Do nhu cầu trong nước tiếp tục yếu, cộng với khủng hoảng bất động sản, khủng hoảng chứng khoán cũng ngày càng sâu hơn, cho thấy nền kinh tế sẽ không có chuyển biến tích cực và xu hướng này sẽ tiếp tục.

“Xuất khẩu từng là một trong những bộ ba đầu tiên của Trung Quốc. Chúng thực sự là một trong những phương tiện mới mang lại năng suất mới. Nhưng nếu xuất khẩu giảm, chẳng hạn, nếu xuất khẩu xe điện sang châu Âu và Mỹ không đáp ứng được kỳ vọng ban đầu, thì chắc chắn sẽ không mang lại bất kỳ tác động nào cho nền kinh tế,” ông nói.

Theo Hải Chung, Dịch Như / Epoch Times