Trung Quốc đối diện với nhiều thách thức khi Mỹ và EU đạt được thỏa hiệp?

Tiếp sau sự kiện Liên minh Châu Âu (EU) và Nhật Bản đạt được hiệp định tự do thương mại, gần đây, EU và Mỹ lại tiếp tục đạt được khung hiệp định tự do thương mại. Có phân tích cho rằng, trên thực tế điều này đã tuyên bố rằng Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã giải thể, và Trung Quốc sẽ bị cô lập, không liên hệ với kinh tế thương mại toàn cầu.

EU và Mỹ đã ký kết hiệp định tự do thương mại thực hiện không thuế quan, không có hàng rào phi thuế quan và không trợ cấp cho các sản phẩm công nghiệp ngoài ô tô.  Sáng ngày 26/7, Tổng thống Mỹ Trump và Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker đã cùng tổ chức một cuộc họp báo, ông Trump tuyên bố thế giới tự do đã bước vào một thời đại mới của hợp tác phát triển.

Tuyên bố chung Mỹ – EU cho biết, Mỹ và EU cùng nỗ lực cho việc thực hiện không thuế quan, không có hàng rào phi thuế quan và không trợ cấp cho các sản phẩm công nghiệp ngoài ô tô. Đồng thời sẽ thúc đẩy cải cách WTO, giải quyết hành vi thương mại không công bằng, trong đó có cả hành vi đánh cắp sở hữu trí tuệ, hành vi cưỡng chế chuyển nhượng công nghệ, trợ cấp cho ngành công nghiệp, doanh nghiệp vốn nhà nước tạo thành sự méo mó trong thương mại và vấn đề cung vượt quá cầu.

Giới quan sát đều nhận định, hiển nhiên những hành vi thương mại không công bằng nói trên có liên quan đến chính quyền Trung Quốc, Mỹ và EU đang chĩa thẳng mũi nhọn vào ĐCSTQ.  

Các nhà kinh tế học tin rằng, Mỹ và châu Âu sẽ rất nhanh đạt được hiệp định tự do thương mại mà hai bên đều thấy hài lòng. Đây sẽ là hiệp định thương mại lớn nhất thế giới, chiếm 50% GDP toàn cầu, kim ngạch thương mại song phương đạt 1000 tỷ Đô la Mỹ. Trước đó, ngày 17/7, Nhật Bản và EU cũng đã đạt được hiệp định chung về tự do thương mại, chiếm 30% tổng GDP toàn cầu.

Giới quan sát cho rằng, Mỹ và châu Âu đạt được nhận thức chung là bước quan trọng để các nước lớn phương Tây quyết định từ bỏ WTO. Trung Quốc phụ thuộc cao vào WTO, và Trung Quốc hoặc là phải theo nguyên tắc “3 không” mà ông Trump đề xuất để tiến hành cải cách triệt để, hoặc là trở thành “một tờ giấy vụn”.

Nhiều năm trước, từ khi Trung Quốc tham gia vào WTO, lấy danh nghĩa là “nước đang phát triển” để có được các ưu đãi về thương mại và chi viện về công nghệ của các nước khác, đồng thời cũng có các hành vi thương mại không công bằng, với ý đồ “vượt lên trước”. Trung Quốc đánh cắp sở hữu trí tuệ, tạo ra rào cản thương mại, đóng cửa lũng đoạn thị trường trong nước, chính phủ trợ cấp phi pháp và bán phá giá ra nước ngoài, đến này vẫn luôn là đối tượng bị quốc tế lên án.

Có học giả kinh tế cho rằng, một khi WTO bị thay thế, Trung Quốc có thể sẽ bị cô lập, và tách rời khỏi kinh tế thương mại toàn cầu, đến lúc đó, e là Trung Quốc sẽ phải đối diện với 3 thách thức lớn.

Thứ nhất: Suy thoái trong xuất khẩu và đầu tư khiến tỉ lệ thất nghiệp tăng mạnh.

Thứ hai: Ngoại hối giảm mạnh, thời kỳ lãi suất và lạm phát tăng cao sẽ đến gần, mức sống của người dân sẽ bị ảnh hưởng dẫn đến các nhân tố khiến xã hội bất ổn định.

Thứ ba: Không có xuất khẩu thì sẽ không cách nào nhập khẩu, điều này đối với một quốc gia dựa vào nguồn nhập khẩu nguyên liệu thô mà nói sẽ dẫn đến thiếu hụt các phương tiện sinh hoạt cơ bản, mức sống của người dân cũng sẽ sụt giảm, thậm chí dân số tăng trưởng âm. Đồng thời, lượng lớn dân số sẽ chuyển dịch về nông thôn, đây sẽ là trào lưu dân số trong rất nhiều năm tới.

Có bình luận cho rằng, sau khi Mỹ giải quyết tranh chấp thương mại với các nước khác, tranh chấp thương mại Trung – Mỹ sẽ khiến cho Trung Quốc phải trả một cái giá rất đắt. Nếu Trung Quốc kiên trì không chịu lùi bước, chiến tranh thương mại sẽ ngày càng lớn, cuối cùng Trung Quốc sẽ bị các nước phương Tây cô lập

Cố vấn kinh tế trưởng Nhà Trắng Kudlow tiết lộ, Liên minh châu Âu cam kết sẽ giúp Tổng thống Trump cùng đối phó với Trung Quốc. Bộ trưởng Thương mại Mỹ lại nói rõ hơn, EU từng nhiều lần biểu thị hy vọng cùng với Mỹ đối phó với Bắc Kinh.

Ngày 26/7, Tổng thống Trump và Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker cũng đưa ra tuyên bố chung tại Nhà Trắng, châu Âu và Mỹ đã đạt được hiệp định hòa giải thương mại, tuyên bố cùng ra sức thực hiện tự do thương mại với thuế quan bằng 0 đồng thời bàn bàn để đưa ra nhiều biện pháp nhắm vào Trung Quốc.

Huệ Anh

Xem thêm: