Tại hội nghị DevDay tuần này, CEO Sam Altman của OpenAI đã thẳng thắn thừa nhận rằng nhiều lĩnh vực trong ngành trí tuệ nhân tạo (AI) đang trong tình trạng “bong bóng”, mặc dù vẫn có những tiến bộ đáng kể. Ông cảnh báo rằng một số kỳ vọng đang vượt xa thực tế, đặc biệt là trong bối cảnh định giá công ty AI tăng vọt.

Sam altman
Sam Altman tại San Francisco hôm 23/9/2015. (Ảnh: Steve Jennings/Getty Images cho TechCrunch)

Ở Thung lũng Silicon, đang diễn ra một cuộc tranh luận lớn xoay quanh câu hỏi: liệu sự bùng nổ AI hiện tại là cuộc cách mạng thực sự hay chỉ là ảo tưởng vốn đầu tư? Nhiều người lo ngại rằng các công ty AI đang được định giá quá cao nhờ vào các kỹ thuật tài chính phức tạp, ví dụ như các công ty đầu tư chéo vào nhau và duy trì dòng vốn bằng cách tài trợ lẫn nhau.

Altman thừa nhận sẽ có những khoản đầu tư sai lầm và công ty khởi nghiệp thất bại, nhưng ông khẳng định OpenAI đang dẫn đầu những thay đổi thực sự. Tuy nhiên, các tổ chức lớn như Ngân hàng Anh, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và CEO Jamie Dimon của JPMorgan Chase cũng lên tiếng cảnh báo về rủi ro hệ thống do bong bóng AI gây ra đối với nền tài chính toàn cầu.

Mạng lưới đầu tư phức tạp giữa các “ông lớn” AI

OpenAI đang ở trung tâm của quá trình thương mại hóa AI, kể từ sau sự ra mắt của ChatGPT vào năm 2022. Công ty đã đạt được thỏa thuận trị giá khoảng 100 tỷ USD với Nvidia để xây dựng các trung tâm dữ liệu, đồng thời dự kiến mua thêm hàng tỷ USD thiết bị từ AMD – đối thủ cạnh tranh của Nvidia.

OpenAI hiện được định giá khoảng 5.000 tỷ USD, với các nhà đầu tư lớn bao gồm Microsoft, Oracle và SoftBank – công ty cũng tài trợ cho dự án xây dựng trung tâm dữ liệu Stargate tại Texas.

Một số chuyên gia lo ngại về các mô hình tài trợ luân chuyển, nơi các nhà đầu tư đổ tiền vào khách hàng, những người sau đó lại quay vòng để mua sản phẩm của chính nhà đầu tư. Tuy nhiên, Altman phủ nhận lo ngại này, cho rằng quy mô đầu tư là chưa từng có – nhưng doanh thu cũng đang tăng trưởng mạnh mẽ tương ứng.

AI: Cuộc cách mạng công nghệ hay cơn sốt bong bóng tiếp theo?

Chủ tịch OpenAI Bret Taylor so sánh tình hình hiện tại với bong bóng dot-com năm 2000: AI chắc chắn sẽ định hình lại nền kinh tế, nhưng cũng sẽ khiến không ít người mất tiền.

Công ty nghiên cứu Gartner dự đoán đầu tư toàn cầu vào AI sẽ đạt 1.500 tỷ USD vào năm 2025. Khoảng 80% tăng trưởng thị trường chứng khoán Mỹ trong năm 2025 đến từ các công ty có liên quan đến AI.

Tuy nhiên, dữ liệu thực tế lại cho thấy sự hoài nghi:

  • Một nghiên cứu từ MIT cho thấy 95% tổ chức đầu tư vào AI vẫn chưa thấy được lợi nhuận hữu hình.

  • Các nghiên cứu từ Harvard và Stanford cũng cho thấy AI thường được sử dụng để tạo nội dung sáng tạo nhưng thiếu giá trị thương mại thực tế.

Dù vậy, nhiều người vẫn lạc quan. Jeff Boudier – giám đốc sản phẩm tại Hugging Face – tin rằng, ngay cả khi AI đang trong giai đoạn bong bóng, thì chính các khoản đầu tư ‘thái quá’ này sẽ tạo ra nền tảng cơ sở hạ tầng cho cuộc cách mạng công nghệ tiếp theo, giống như những gì đã xảy ra trong thời kỳ phát triển internet.

Ông kết luận: “Bong bóng rất rủi ro, nhưng mỗi bong bóng cũng là tiền đề cho sự bùng nổ công nghệ lớn tiếp theo”.

Lý Ngọc t/h