Đảng đối lập Đài Loan đề xuất: Cho phép công dân TQ nắm giữ chức vụ chính trị

Lý Ngọc
•
Thứ Bảy, 29/11/2025

Đảng đối lập chính của Đài Loan, Quốc Dân Đảng, đang thúc đẩy một dự luật cho phép công dân sinh ra tại Trung Quốc giữ các vị trí trong chính quyền và công quyền tại Đài Loan mà không cần từ bỏ quốc tịch Trung Quốc. Dự luật do nghị sĩ Phó Khôn Kỳ ( Fu Kun-chi) trình lên Quốc hội hôm thứ Tư (27/11) và đã được gửi đến ủy ban xem xét sau lần đọc đầu tiên. Nếu được thông qua, dự luật sẽ miễn trừ công dân Trung Quốc khỏi yêu cầu pháp lý tại Điều 20 của Luật Quốc tịch, vốn quy định những người có quốc tịch nước ngoài không được nắm giữ chức vụ công.

Đề xuất này nối tiếp luật mà Quốc dân đảng đề xuất năm ngoái nhằm rút ngắn thời gian nhập tịch cho vợ/chồng người Trung Quốc từ sáu xuống còn bốn năm, nhưng chưa được thực hiện do phản ứng của công chúng. Dự luật mới phản ánh cuộc đối đầu giữa Quốc Dân Đảng và Đảng Dân Tiến cầm quyền của Tổng thống Lại Thanh Đức, trong bối cảnh chính phủ vừa đề xuất ngân sách quốc phòng đặc biệt trị giá 40 tỷ USD để ngăn chặn nguy cơ xâm lược từ Trung Quốc. Lãnh đạo Quốc dân đảng Bành Lệ Văn (Cheng Li-wun) đã phản đối gay gắt ngân sách này, cáo buộc Tổng thống “đùa với lửa”.

Quốc dân đảng lập luận rằng Trung Quốc đại lục không phải là “nước ngoài” nên việc áp dụng các hạn chế tại Điều 20 là không cần thiết. Một số nghị sĩ Quốc Dân Đảng cho rằng dự luật nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của vợ/chồng sinh tại Trung Quốc trong việc tham gia chính trị. Tuy nhiên, đề xuất này gây lo ngại về an ninh và xâm nhập chính trị, đặc biệt trong bối cảnh Bắc Kinh nỗ lực gây ảnh hưởng đến xã hội Đài Loan. Một ví dụ điển hình là vụ một công dân Trung Quốc bị tước quốc tịch Đài Loan vì đăng bài trực tuyến kêu gọi Quân đội Nhân dân Trung Quốc tấn công Đài Loan.

Quốc Dân Đảng, được biết đến trong tiếng Anh là Quốc Dân Đảng Trung Quốc, coi Đài Loan là một phần của một chính thể Trung Quốc lớn hơn và theo đuổi bản sắc lấy Trung Hoa làm trung tâm. Điều này trái ngược với các cuộc thăm dò dư luận luôn cho thấy bản sắc Đài Loan đang ngày càng phát triển trong thời đại dân chủ.

Điều 20 của Đạo luật Quốc tịch Đài Loan quy định rằng bất kỳ ai “nhập quốc tịch của một quốc gia khác sẽ không có quyền giữ các chức vụ chính phủ”, bao gồm cả chức vụ của các nhà lập pháp và nhân viên chính phủ được bầu ở các cấp chính quyền địa phương và trung ương. Ví dụ, khi Phó Tổng thống đương nhiệm Tiêu Mỹ Cầm tranh cử với tư cách là nhà lập pháp nhiều năm trước, bà đã từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ.

Các chuyên gia pháp lý và một số nghị sĩ Đảng Dân tiến cảnh báo rằng việc cho phép công dân Trung Quốc giữ chức vụ công mà không từ bỏ quốc tịch có thể tạo ra xung đột nghĩa vụ trung thành và mở đường cho Bắc Kinh can thiệp vào chính trị Đài Loan thông qua chiến dịch “mặt trận thống nhất”. Họ cho rằng ngay cả khi Trung Quốc được coi là “không phải nước ngoài”, rủi ro vẫn tồn tại do mối quan hệ pháp lý công với nhà nước Đài Loan.

Hiện có hơn 367.000 vợ/chồng người Trung Quốc sinh sống tại Đài Loan, nhưng việc từ bỏ quốc tịch Trung Quốc rất khó khăn. Một số chuyên gia đề xuất hệ thống thay thế, trong đó các giấy tờ Trung Quốc được nộp và hủy bỏ, kèm theo lời tuyên thệ trung thành với Đài Loan. Tuy nhiên, các nhà lập pháp đối lập cho rằng đề xuất của Quốc dân đảng là phi thực tế và có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho an ninh quốc gia.