Financial Times: Để trốn quân dịch, một người Ukraine có thể phải hối lộ tới 10.000 USD
- Nhật Tân
- •
Hiện nay đàn ông 18–60 tuổi không được phép rời Ukraine do thiết quân luật từ tháng 2/2022. Theo Financial Times báo cáo 12/8, họ có thể hối lộ để trốn bắt lính, với chi phí dao động từ 2.000 tới 10.000 đô la. Hoặc có thể làm giả hồ sơ y tế với chi phí khoảng 6.000 đô la để trốn bị bắt lính với lý do sức khỏe kém. Đương nhiên, còn phương án liều vượt biên, với các chi phí khác nhau, thậm chí có thể mất mạng. Bài báo được đưa ra ngay sau khi Ukraine tuyên bố sa thải tất cả người đứng đầu các cơ sở quân dịch địa phương vì hủ hóa.
Báo chí phương Tây —Reuters, Financial Times, The Guardian, New York Times, v.v.— đồng loạt có các bài báo cáo khác nhau sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố sa thải tất cả người đứng đầu các cơ sở quân dịch địa phương. Đã có 112 thủ tục tố tụng được tiến hành. Những lãnh đạo nào dù không tìm thấy chứng cứ tội phạm, cũng vẫn bị cách chức, và nếu muốn giữ được quân hàm thì phải chuyển sang hoạt động ở tiền tuyến, theo ông Zelensky. Theo Pravda Ukraine, có khả năng Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cũng sẽ mất chức.
Như đã đưa tin, Trí thức VN đã nói về nội dung của tuyên bố của ông Zelensky, và đã dẫn nguồn BBC và Reuters minh họa một số chi tiết. Bài này là căn cứ theo Financial Times chuyên về vấn đề tham nhũng và hối lộ trong vụ việc này.
- Video của The Guardian (Anh): Một phụ nữ tìm cách cản trở lực lượng quân đội Ukraine, người đang tìm cách lôi chồng của cô đi lính:
- Phỏng vấn và điều tra của France24 (Pháp) hồi tháng 4/2023: Nhiều thanh niên Ukraine trốn trong nhà để khỏi bị chộp bởi đội ngũ bắt lính hoạt động ngoài phố, trong đó có báo cáo chi phí trung bình 7.000 euro (khoảng 7.670 USD) hối lộ cho quan chức quân dịch để khỏi bị bắt lính:
- Quan ngại của RFE/RL (Mỹ) hồi tháng 3 về nạn dùng bạo lực cưỡng bức nhập ngũ ở Ukraine, trong đó có nhiều cảnh quay chộp và đánh đập người ngay ngoài đường phố. Trong video này cho biết những lính mới này hầu như không được đào tạo gì trước khi được đưa ra tiền tuyến:
Điều tra sơ bộ về hủ hóa trong bộ máy quân dịch của Ukraine vừa qua tại 11 khu vực khác nhau trên toàn quốc. Kết quả cho thấy các địa phương tuy có khác nhau về chi phí để có thể trốn quân dịch, nhưng nói chung các nơi đều có phương án thuận tiện nhất là chi phí tương đương khoảng 6.000 đô la Mỹ để có được giấy tờ giả về sức khỏe, đảm bảo thuộc diện không đủ sức khỏe ra chiến trường.
Người đứng đầu cơ quan tuyển quân của Odessa, Yevhen Borysov, người vừa bị bắt và tạm giam chờ xét xử vì nhận hối lộ để cho phép trốn quân dịch với, được cho là đã nhận tổng cộng hơn 5 triệu đô la Mỹ.
Với mỗi người mà ông cho trốn quân dịch, thì phần chia sẻ mà ông nhận được dao động từ 2.000 đô la tới 10.000 đô la — tùy theo các ‘lựa chọn’ trốn lính khác nhau. Ước tính ông đã ‘giúp’ hàng trăm, hoặc có thể cả nghìn người trốn quân dịch.
Công tố viên cho biết những đồng tiền phi pháp của ông đã được dùng để mua một villa ở Tây Ban Nha hồi tháng 12/2022 trị giá 4,2 triệu euro (4,6 triệu đô la Mỹ), và để chi trả cho các chuyến đi nghỉ ngoại quốc bất hợp pháp của mình (hiện nay quan chức Ukraine không được rời khỏi đất nước trừ phi do nhu cầu công tác, do tình trạng thiết quân luật của quốc gia này).
Ông Borysov hiện nay phủ nhận cáo buộc này, và nói ông không biết làm thế nào mà mẹ của mình có thể mua được dinh thự xa hoa như vậy.
Khi hối lộ quan chức hay làm chứng từ y tế giả quá khả năng chi trả, thì trốn qua biên giới cũng là một giải pháp, Financial Times bình luận.
Người phát ngôn lực lượng biên phòng Ukraine Andiry Demchenko cho biết tổng cộng có 13.600 người đàn ông đã bị bắt khi cố gắng vượt biên sang các nước láng giềng bên ngoài các trạm kiểm soát chính thức, và 6.100 người khác đã bị bắt khi sử dụng giấy tờ giả tại các cửa khẩu biên giới thông thường. Ông nói, số lượng hàng ngày đã giảm trong những tháng gần đây, chỉ còn khoảng một phần ba so với khi bắt đầu cuộc chiến tranh vào tháng 2/2022.
Đây là bức tranh khác xa với các miêu tả của phe ủng hộ chính quyền Kiev, nơi hình ảnh ông Zelensky được miêu tả như ‘chiến thần’ và nhân dân Ukraine dũng cảm quên mình cho sự nghiệp trở thành cái khiên bảo vệ một cách vô tư cho châu Âu và cho nền dân chủ của toàn thế giới.
Con số bị bắt qua biên giới đại diện cho số tân binh tiềm năng của Ukraine. Tuy được coi là ít, nhưng nó vẫn tương đương với khoảng 5 lữ đoàn. Ngoài ra, vẫn không thể biết có bao nhiêu người đã trốn thoát mà không bị phát hiện.
Một người đàn ông 40 tuổi có biệt danh là George Ivensiya trên mạng xã hội vì sợ bị trừng phạt đã tìm cách vượt biên trái phép vào Romania vào cuối tháng 7. Anh ấy đã viết trên kênh Telegram của mình rằng việc vượt biển là “khó khăn” và “không dành cho những người không phù hợp”, và không đi sâu vào bất kỳ chi tiết cụ thể nào. Anh lập luận rằng anh không sẵn sàng đấu tranh cho chính quyền Kiev hiện tại, mô tả họ là bộ máy tham nhũng và không hoạt động vì lợi ích của người dân Ukraine.
Hiện đang ở Cộng hòa Séc với vợ, George đang bán con đường trốn chạy của mình cho những ai cũng muốn trốn quân dịch khác với giá 1.000 đô la. Anh nói rằng anh nhận được khoảng chục tin nhắn mỗi ngày. Chủ yếu từ những người đàn ông, nhưng cũng có những phụ nữ viết thay mặt cho người thân và bạn bè của nam giới, nói rằng họ cũng muốn trốn đi.
Video những người nhập ngũ ‘bất đắc dĩ’ bị cán bộ tuyển quân tống vào xe van, những người đi hộp đêm bị chộp và nhận giấy nhập ngũ tại chỗ, hoặc các video về những người vượt biên bằng cách náu mình trong tàu hỏa hay xe tải là nội dung thường xuyên xuất hiện trên tin tức Ukraine. Nhiều thị trấn có các nhóm Telegram của riêng họ dành riêng cho nơi ở của các sĩ quan tuyển dụng đang tuần tra. Một loạt vụ bê bối tham nhũng gần đây cho thấy một số người đang trả hàng ngàn đô la để có được giấy miễn trừ nhập ngũ.
Nam thanh niên từ 18–25 tuổi chưa từng phục vụ trong quân đội và những người lao động thiết yếu không thể bị động viên, nhưng họ vẫn có nghĩa vụ phải đăng ký với văn phòng tuyển dụng địa phương và thông báo cho họ về bất kỳ thay đổi nào về tình trạng của họ.
Xem thêm
Từ khóa Dòng sự kiện Chiến tranh Nga - Ukraine
