Jordan: Dân biểu tình ngày thứ tư liên tiếp phản đối chính phủ tăng thuế

Hàng trăm người dân Jordan hôm Chủ Nhật (3/6) tiếp tục tràn xuống đường tại thủ đô Amman biểu tình chống lại dự luật tăng thuế mà chính phủ của Thủ tướng Hani Mulki đang trình quốc hội phê duyệt. Đây là ngày thứ tư liên tiếp người dân tập trung biểu tình xuyên đêm phản đối chính sách thắt lưng buộc bụng của chính quyền.

Embed from Getty Images

Cảnh sát Jordan ngăn chặn người dân tiếp cận tòa nhà chính phủ.

Reuters, dẫn theo nhân chứng tại Jordan, cho hay những người biểu tình đã tập hợp gần văn phòng chính phủ tại thủ đô Amman, hô vang các hiệu ngữ kêu gọi Vua Abdullah sa thải Thủ tướng Hani Mulki. Lực lượng biểu tình khẳng định họ sẽ chỉ giải tán nếu chính phủ rút lại dự luật cải cách thuế mà họ đã trình quốc hội vào tháng trước. Các nhà phê bình nói rằng dự luật thuế mới sẽ làm cho mức sống của người dân tồi tệ thêm.

“Chúng tôi ở đây cho tới khi nào chúng tôi khiến dự luật bị hủy bỏ… Chính phủ này là vô liêm sỉ”, những người biểu tình hét lên như vậy khi cảnh sát chặn họ tiếp cận văn phòng chính phủ đã được lực lượng an ninh dày đặc bảo vệ.

Theo Reuters, ở một số tỉnh thành cũng đã diễn ra các cuộc biểu tình tương tự, tại đó cảnh sát được cho là đã sử dụng hơi cay để giải tán đám đông. Tại thị trấn Maan, miền nam Jordan, người biểu tình đã đốt lốp xe trên đường cao tốc và có xô xát với cảnh sát.

BBC cho biết hiện tại người dân Jordan đã phải sống trong hoàn cảnh giá tiêu dùng tăng cao, trong khi mức lương không tăng theo kịp.

Hôm thứ Sáu (1/6), trước sự phản đối quyết liệt của dân chúng, Vua Abdullah đã can thiệp để ngăn chặn tăng giá nhiên liệu.

Tuy nhiên, những người biểu tình giận giữ nhất về dự luật thuế chính phủ đang đề xuất vì họ lo sợ rằng khi được thông qua luật cải cách thuế này sẽ làm mức sống của người dân tồi tệ thêm nữa.

Thủ tướng Hani Mulki hôm thứ Bảy (2/6) đã từ chối hủy bỏ luật cải cách thuế theo định hướng của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và nói rằng dự luật đã được chuyển tới quốc hội quyết định. Động thái này của ông Mulki đã kích hoạt cuộc biểu tình lớn nhất tại Jordan trong vòng 5 năm qua và vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Vào năm 2012, Jordan cũng đã bị rung chuyển do nhiều ngày bất ổn dân sự khi người dân tổ chức biểu tình chống lại việc chính phủ thực thi chính sách thắt lưng buộc bụng theo yêu cầu của IMF, trong đó có việc dỡ bỏ trợ cấp nhiên liệu.

Các công đoàn đại diện cho hàng chục ngàn lao động ở cả khu vực tư nhân và nhà nước Jordan cũng đã kêu gọi sẽ tổ chức một cuộc biểu tình chung vào ngày thứ Tư (6/6) sau khi yêu cầu hủy bỏ dự luật cải cách thuế của họ đã bị chính phủ Hani Mulki từ chối.

Trước khi diễn ra biểu tình, từ đầu năm 2018, sự giận giữ của người dân Jordan với các chính sách của chính phủ theo định hướng của IMF đã gia tăng vì tăng thuế hàng hóa và bãi bỏ trợ cấp của chính phủ với mặt hàng bánh mì – một sản phẩm thiết yếu cho người nghèo.

Trong khi đó, chính phủ Jordan lý giải rằng họ cần tiền để chi trả dịch vụ công và cho biết việc cải cách thuế sẽ góp phần giảm chênh lệnh xã hội vì luật thuế mới chỉ đặt gánh nặng lên người có thu nhập cao và công nhân viên chức nhà nước với mức lương thấp gần như không bị tổn hại.

Thủ tướng Mulki nói rằng ông hy vọng việc cải cách thuế cần thiết này có thể đưa nền kinh tế Jordan “trở lại đúng hướng” vào giữa năm 2019.

Chính phủ Mulki cho biết việc tăng thuế là nhằm mục đích giảm nợ công xuống mức 77% GDP vào năm 2021.

Theo Reuters, trong vài năm trở lại đây, nền kinh tế Jordan đã phải vật lộn để tăng trưởng khi bị thâm hụt trường kỳ do vốn đầu tư tư nhân và dòng viện trợ giảm.

Những nhà phê bình cho rằng các biện pháp tăng thuế của chính phủ Jordan sẽ gây tổn hại cho người nghèo. Trong khi, người biểu tình lên án các chính trị gia đang tham nhũng và chi tiêu hoang phí ngân sách công.

“Yêu cầu của chúng tôi là hợp pháp. Nói không với tham nhũng”, những người biểu tình thúc giục Vua Abdullah phải can thiệp và loại bỏ dự luật thuế.

Theo BBC, Vua Abdullah đã kêu gọi tất cả các bên hãy thỏa hiệp và cho nói rằng xung đột tại các nước láng giềng Syria và Iraq đã làm xấu đi tình hình tài chính của Jordan.

Xuân Thành (T/h)

Xem thêm: