Mali và Niger hủy bỏ thỏa thuận với Pháp

Anh Nguyễn
•
Thứ Sáu, 08/12/2023

Chính phủ quân sự của Mali và Niger đã chấm dứt các hiệp ước với Pháp cho phép họ hợp tác với cường quốc thuộc địa cũ về các vấn đề thuế. Hai nước Tây Phi đã công bố quyết định này trong một tuyên bố chung hôm thứ Ba (5/12).

GettyImages 1243425048 scaled — Lãnh đạo lâm thời của Malis và người đứng đầu Junta, Đại tá Assimi Goïta (phải) và lãnh đạo lâm thời và người đứng đầu Junta của Guinea, Mamady Doumbouya (trái), Bamako, Mali, vào ngày 22/9/2022 trong cuộc duyệt binh Ngày Độc lập của Mali. (Ảnh minh hoạ: OUSMANE MAKAVELI/AFP, Getty Images)

Theo tuyên bố được Bộ Ngoại giao Mali đăng trên mạng xã hội X, Chính phủ Mali đang hủy bỏ thỏa thuận năm 1972 với Paris nhằm tránh đánh thuế kép và thiết lập các quy tắc hỗ trợ lẫn nhau trong các vấn đề thuế khác nhau. Công ước Niger-Pháp bị thu hồi cũng có những mục tiêu tương tự.

Hai quốc gia tuyên bố: “Thái độ thù địch dai dẳng của Pháp đối với các quốc gia của chúng tôi… đã làm tăng thêm tính chất mất cân bằng của các công ước này, gây ra sự thâm hụt cho Mali và Niger”, đồng thời vi phạm các quy tắc hợp tác quốc tế.

Đây là động thái mới nhất trong một loạt hành động được giới quân sự các nước Tây Phi thực hiện nhằm cắt đứt quan hệ với Pháp, quốc gia trước đây là đồng minh quan trọng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả an ninh.

Communiqué Conjoint N° 001 par lequel les Gouvernements de Transition de la République du Mali et de la République du Niger procèdent à la dénonciation de deux Conventions :
– la Convention entre le Gouvernement de la République Française et le Gouvernement de la République du… pic.twitter.com/b0qrt3PkjX
— Ministère des Affaires étrangères du Mali (@MaliMaeci) December 5, 2023

Mali và Niger, cùng với Burkina Faso, đã ký một điều lệ vào tháng Chín để thành lập Liên minh các quốc gia Sahel (AES) sau khi quân đội Pháp rút khỏi các quốc gia tương ứng. Thỏa thuận này cho phép 3 quốc gia cùng nhau chống lại các mối đe dọa an ninh bên ngoài và bên trong. Các quốc gia này, cùng với Chad và Mauritania, trước đây là thành viên của thỏa thuận G5 Sahel do Paris hậu thuẫn, sau đó đã sụp đổ do một loạt cuộc đảo chính quân sự trong khu vực.

Hôm thứ Ba (5/12), Mali và Niger thông báo rằng họ đã quyết định chấm dứt hợp tác thuế với Paris trong vòng 3 tháng tới “để bảo vệ lợi ích vượt trội của người dân Malian và Nigeria”.

Sự can thiệp của Chính phủ Pháp vào công việc nội bộ của cả hai nước khiến việc thực thi các hiệp ước là không thể, các nhà cầm quyền quân sự tuyên bố.

Những thất bại của Pháp gần đây tại các thuộc địa cũ ở Tây Phi sau vụ lật đổ Tổng thống Nigeria Mohamed Bazoum vào tháng Bảy, khiến EU phải áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc. Paris đã bày tỏ sự ủng hộ đối với kế hoạch can thiệp quân sự của khối khu vực Tây Phi (ECOWAS) vào Niger để khôi phục chế độ dân chủ.