Mỹ – Canada: Khó đạt được thỏa thuận thương mại
- Lý Ngọc
- •
Ngày 7/10, Thủ tướng Canada Mark Carney đã có cuộc gặp tại Washington với Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm thảo luận về thương mại song phương và các mức thuế đang làm căng thẳng mối quan hệ hai nước. Đây là cuộc gặp thứ 2i giữa hai lãnh đạo trong vòng sáu tháng, giữa bối cảnh cuộc chiến thương mại do Trump khơi mào vẫn chưa hạ nhiệt.
Tại buổi họp báo sau cuộc gặp, ông Carney nhấn mạnh mối quan hệ chặt chẽ giữa Canada và Hoa Kỳ, và liệt kê một số thành tựu của chính quyền Trump. Tuy nhiên, khi ông Carney vừa nói tới điều “quan trọng nhất”, Tổng thống Trump ngắt lời và tuyên bố rằng “Canada và Hoa Kỳ hợp nhất”, khiến Carney phản ứng: “Tôi không nghĩ đến điều đó”.
Ông Trump cho rằng xung đột thương mại giữa hai nước là “tự nhiên”, do vị trí địa lý gần gũi và sự cạnh tranh trong kinh doanh. Ông khẳng định hai bên đã đạt nhiều tiến bộ trong vài tháng qua bất chấp những căng thẳng.
Ông Carney thì bày tỏ sự sẵn sàng hợp tác, dù thừa nhận vẫn tồn tại cạnh tranh trong nhiều lĩnh vực. Ông nói cần một thỏa thuận công bằng, phù hợp cho cả hai nước và nhấn mạnh khả năng tăng cường hợp tác trong các hiệp định thương mại.
Dự án Keystone XL trở lại bàn đàm phán
Một phần quan trọng trong các cuộc đàm phán là việc ông Carney đề xuất gia hạn và thúc đẩy dự án đường ống dẫn dầu Keystone XL – một dự án bị đình trệ nhiều năm qua. Ông Trump hoan nghênh đề xuất này, vốn phù hợp với nỗ lực của ông trong việc hồi sinh ngành năng lượng truyền thống. Ông Trump đã từng kêu gọi khởi động lại dự án này kể từ khi trở lại Nhà Trắng đầu năm nay, đồng thời thu hồi sắc lệnh hủy bỏ dự án từ thời Tổng thống Biden.
Ông Carney, người từng cam kết đưa Canada trở thành “siêu cường năng lượng”, cho biết chính phủ sẵn sàng xây dựng các đường ống mới trong khuôn khổ một “thỏa thuận lớn”.
Khó khăn từ chính sách thuế mới của Trump
Tuy nhiên, bầu không khí đàm phán trở nên phức tạp khi chỉ một ngày trước cuộc gặp (6/10), ông Trump tuyên bố áp thuế 25% đối với xe tải hạng trung và hạng nặng nhập khẩu từ ngày 1/11. Mức thuế này ảnh hưởng trực tiếp đến các loại xe như xe tải giao hàng, xe buýt, xe chở rác và xe đầu kéo – nhiều trong số đó nhập khẩu từ Canada. Đây là một phần trong chiến lược “nước Mỹ trước tiên” nhằm bảo vệ ngành công nghiệp trong nước.
Phòng Thương mại Hoa Kỳ và nhiều doanh nghiệp đã phản đối chính sách này, cho rằng các nước bị ảnh hưởng như Canada, Mexico, Nhật Bản hay Đức đều là đồng minh thân cận, không đe dọa đến an ninh quốc gia Mỹ.
Tại Canada, ngành ô tô – đặc biệt là các nhà sản xuất xe tải – lo ngại sâu sắc. Brian Kingston, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Canada, cho biết không kỳ vọng Carney sẽ lập tức đạt được bước tiến trong việc gỡ bỏ thuế quan đối với xe ô tô.
Áp lực chính trị trong nước đối với Carney
Trước cuộc gặp, Thủ tướng Carney chịu nhiều sức ép trong nước do chưa đạt được kết quả rõ ràng nào từ các cuộc đàm phán trước đó. Lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre đã gửi thư ủng hộ Thủ tướng, kêu gọi ông đạt được thỏa thuận vì lợi ích quốc gia và chấm dứt các mức thuế “phân biệt đối xử” của Hoa Kỳ.
Ông Poilievre nhấn mạnh Canada vẫn đang chịu các mức thuế từ Mỹ đối với thép, nhôm, đồng, gỗ xẻ mềm và ô tô, đồng thời chỉ trích việc Hoa Kỳ không có phản hồi tích cực nào sau khi Canada đơn phương rút thuế trả đũa và dừng đánh thuế dịch vụ kỹ thuật số theo yêu cầu từ phía Mỹ.
Ông viết: “Ông Carney đã hứa sẽ đàm phán để mang lại chiến thắng cho Canada – giờ là lúc thực hiện điều đó. Chúng ta không thể tiếp tục thất bại”. Ông Poilievre cũng khẳng định sẵn sàng hợp tác nếu điều đó vì lợi ích chung của người dân Canada.
Cuộc gặp giữa Carney và Trmp lần này diễn ra trong bối cảnh đầy thách thức và thỏa thuận thương mại giữa hai nước vẫn khó đạt được. Với các mức thuế mới đe dọa ngành công nghiệp Canada và kỳ vọng về một bước đột phá trong đàm phán, ông Carney phải đối mặt với áp lực lớn cả từ phía đối tác Hoa Kỳ lẫn dư luận trong nước. Dù hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác và có dấu hiệu nhượng bộ như vấn đề Keystone XL, triển vọng cho một thỏa thuận toàn diện vẫn còn chưa rõ ràng.
Xem thêm
Từ khóa Canada Dòng sự kiện Thuế quan Mỹ
