Vào ngày Thứ Ba, 7/10, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã có cuộc họp tại Nhà Trắng với Thủ tướng Canada Mark Carney nhằm thảo luận về các vấn đề thương mại và an ninh trong khuôn khổ quan hệ song phương. Đây là cuộc gặp thứ hai giữa hai nhà lãnh đạo trong vòng sáu tháng qua, diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu đang gia tăng.

id14611502 EpochImages 1017878478 600x400 1
Tổng thống Hoa Kỳ Trump chào đón Thủ tướng Canada Mark Carney tại Nhà Trắng vào ngày 7 tháng 10 năm 2025. (Madalina Kilroy/Phóng viên Nhà Trắng của Epoch Times)

Tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump mở đầu bằng lời khen dành cho Thủ tướng Carney, nói rằng ông “thích” Carney và cho biết: “Chúng ta sẽ nói về thương mại, chúng ta sẽ nói về nhiều vấn đề khác nhau, và chắc chắn chúng ta sẽ nói về Gaza”.

Khi được hỏi liệu Hoa Kỳ có giảm thuế quan đối với các ngành công nghiệp của Canada không, ông Trump không trả lời trực tiếp mà nói: “Chúng tôi sẽ nói nhiều về vấn đề đó, nhưng để sau nhé”.

Ông Trump: Mối quan hệ Mỹ – Canada là “vừa yêu vừa cạnh tranh”

Tổng thống Hoa Kỳ thừa nhận rằng mối quan hệ giữa hai quốc gia láng giềng rất phức tạp, chứa đựng cả yếu tố hợp tác lẫn cạnh tranh. Ông nói:

“Chúng tôi có mối quan hệ tuyệt vời… Tôi yêu Canada… (nhưng) vấn đề của chúng ta là, họ muốn một công ty ô tô, Hoa Kỳ muốn một công ty ô tô, họ muốn thép, chúng tôi muốn thép”.

Ông Trump thừa nhận rằng việc cùng theo đuổi phát triển trong các ngành công nghiệp trọng yếu như ô tô và thép đang gây ra mâu thuẫn:

“Chúng tôi muốn Canada phát triển tốt… nhưng anh biết đấy, đến một lúc nào đó, chúng tôi cũng muốn làm cùng một ngành. Chúng tôi đang cạnh tranh để giành được cùng một ngành”.

Ông nói thêm:

“Người Mỹ không muốn mua xe sản xuất tại Canada… Ý tôi là, chúng ta cũng có cùng một mâu thuẫn… (nhưng) cuối cùng rồi sẽ được giải quyết.”

Tuy nhiên, ông Trump vẫn nhấn mạnh tình hữu nghị:

“Vẫn còn mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước, nhưng bạn biết đấy, người Mỹ muốn có sản phẩm ở đây (tại Hoa Kỳ), họ muốn sản xuất chúng ở đây.”

Thủ tướng Carney: “Chúng ta phải đạt được một thỏa thuận hiệu quả”

Đáp lại, Thủ tướng Carney gọi Tổng thống Trump là “một tổng thống có tư tưởng cải cách”, người đã có nhiều đóng góp trong các vấn đề quốc tế, như thúc đẩy các cam kết chi tiêu quốc phòng từ các nước NATO, làm trung gian hòa giải giữa Ấn Độ – Pakistan, Azerbaijan – Armenia, và trong cuộc chiến chống khủng bố Iran.

Về thương mại, Carney nói rằng sự khác biệt giữa Hoa Kỳ và Canada là điều không thể tránh khỏi: “Như tổng thống vừa nói, có những lĩnh vực mà chúng ta cạnh tranh. Trong những lĩnh vực đó, chúng ta phải có một thỏa thuận hiệu quả.”

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng còn nhiều lĩnh vực hợp tác song phương có thể tận dụng để phát triển chung: “Vẫn còn nhiều lĩnh vực mà chúng ta mạnh mẽ hơn khi cùng nhau hợp tác, và đó là những lĩnh vực chúng ta tiếp tục tập trung. Chúng ta sẽ đạt được một thỏa thuận có lợi cho Hoa Kỳ.”

Ông Carney cũng lưu ý rằng Canada hiện là nhà đầu tư và đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ.

Thông cáo từ Văn phòng Thủ tướng Carney: USMCA là ưu tiên chiến lược

Trước cuộc họp, Văn phòng Thủ tướng Canada công bố rằng mục đích chính của chuyến thăm là nhằm thúc đẩy các ưu tiên chung trong quan hệ kinh tế và an ninh với Hoa Kỳ, đặc biệt là liên quan đến Hiệp định Hoa Kỳ – Mexico – Canada (USMCA). Hai bên đã bắt đầu các cuộc tham vấn từ tháng trước để chuẩn bị cho đợt đánh giá đầu tiên của hiệp định vào năm 2026.

Văn phòng Carney cho biết USMCA đã tạo nên khu vực thương mại tự do lớn thứ hai thế giới, chiếm gần 1/3 GDP của ba nước, và khẳng định rằng:

  • Canada có mức thuế quan trung bình thấp nhất trong số các đối tác thương mại của Hoa Kỳ.

  • 85% thương mại Canada – Hoa Kỳ hiện đang được miễn thuế.

Cuộc gặp giữa 2 nhà lãnh đạo Trump và Carney phản ánh mối quan hệ song phương đầy tính chiến lược nhưng cũng nhiều bất đồng, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp ô tô và thép. Cả hai nhà lãnh đạo đều thể hiện thiện chí hợp tác, nhưng vẫn thẳng thắn thừa nhận những xung đột về lợi ích. Với việc đánh giá USMCA sắp tới, hai bên sẽ tiếp tục đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận toàn diện và hiệu quả hơn.

Lý Ngọc t/h