Nhà Trắng: Chính phủ liên bang đóng cửa, có thể sa thải tới hàng nghìn người

Bình Minh
•
Thứ Sáu, 03/10/2025

Hôm thứ Năm (2/10), phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, trong thời gian chính phủ liên bang đóng cửa, số nhân viên bị sa thải có thể lên tới hàng nghìn người.

Cô Leavitt nói với các phóng viên chính phủ đã đóng cửa sang ngày thứ hai. Tổng thống, Phó Tổng thống cùng toàn bộ đội ngũ sẽ tiếp tục nỗ lực, làm việc với các nghị sĩ Quốc hội để đạt được một thỏa thuận, khuyến khích Đảng Dân chủ có đủ dũng khí làm điều đúng đắn.

Cô tin rằng ngày mai sẽ có một cuộc bỏ phiếu, và hy vọng cuộc bỏ phiếu đó sẽ giúp chính phủ mở cửa trở lại. Đây chính là điều Tổng thống muốn thấy và cũng là điều mọi người đang nỗ lực hôm nay.

Cô Leavitt cũng cho biết, số nhân viên liên bang bị sa thải có thể lên đến hàng nghìn người. Cô nói Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) cùng toàn bộ đội ngũ Nhà Trắng vẫn đang phải giải quyết vấn đề này. Nếu đảng Dân chủ bỏ phiếu để duy trì hoạt động của chính phủ, thì những cuộc thảo luận, đối thoại và các cuộc họp này đã không xảy ra.

Những phát biểu trên được đưa ra trước cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Giám đốc OMB Russell Vought. Cùng ngày, ông Trump nói rằng cuộc gặp với ông Vought là một “cơ hội chưa từng có”, nhằm xem xét các đề xuất sa thải và tinh giản nhân sự trong các cơ quan liên bang, cũng như thảo luận về việc cắt giảm những cơ quan “của Đảng Dân chủ” và liệu việc cắt giảm đó sẽ là tạm thời hay vĩnh viễn.

Khi được hỏi về ý nghĩa của cụm từ “các cơ quan của Đảng Dân chủ” mà Tổng thống đề cập, cô Leavitt cho biết họ sẽ tập trung vào những cơ quan không phù hợp với các giá trị của chính phủ và mà họ cho rằng đang lãng phí tiền thuế của người dân.

Cô cho rằng Đảng Dân chủ phải chịu trách nhiệm về các đợt sa thải này, bởi chính họ phải chịu trách nhiệm về việc chính phủ bị đóng cửa.

Điểm mấu chốt vẫn là yêu cầu của Đảng Dân chủ về việc khôi phục ngân sách cho Chương trình bảo hiểm chăm sóc sức khỏe cho người có thu nhập thấp (Medicaid) và Obamacare theo Đạo luật Chăm sóc sức khoẻ giá phải chăng (ACA) sau khi Tổng thống Trump ký thành luật những khoản cắt giảm sẽ khiến 10,9 triệu người không có bảo hiểm y tế.

Đảng Cộng hòa tại Hạ viện muốn duy trì hoạt động của chính phủ ở mức ngân sách hiện tại, nhưng họ dù chiếm đa số vẫn không có đủ 60 phiếu thuận tại Thượng viện để có thể thông qua dự luật này.

Cô Leavitt nói thật đáng tiếc, những cuộc thảo luận này (ám chỉ việc xem xét sa thải) diễn ra là vì hiện tại chính phủ liên bang không có bất kỳ nguồn tiền nào được cấp. Do đó, Tổng thống muốn quản lý tốt tiền thuế của người dân Mỹ trong giai đoạn Đảng Dân chủ chọn cách đóng cửa chính phủ, khiến bảng cân đối tài chính của Hoa Kỳ trở nên rất nghiêm trọng.

Hôm thứ Ba (30/9), ông Trump từng ám chỉ sẽ cắt giảm một số dự án trong thời gian chính phủ đóng cửa. Tuần trước, văn phòng ngân sách của ông đã chỉ đạo các cơ quan chuẩn bị cho làn sóng sa thải quy mô lớn.

Hôm thứ Tư (1/10), ông Vought lần đầu công khai tuyên bố kế hoạch cắt giảm hàng tỷ USD ngân sách cho các dự án giao thông tại thành phố New York và các dự án năng lượng ở 16 bang chủ yếu do đảng Dân chủ lãnh đạo.

Bắt đầu từ 0:01 phút sáng thứ Tư (1/10), chính phủ liên bang Mỹ đã chính thức ngừng hoạt động do Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ không đạt được thỏa thuận về một dự luật chi tiêu tạm thời. Đảng Dân chủ từ chối ủng hộ nghị quyết của Đảng Cộng hòa khi cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần bao gồm việc gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế sẽ hết hạn vào cuối năm.

Đây là lần thứ 15 chính phủ liên bang Mỹ đóng cửa kể từ năm 1981, khiến các hoạt động như nghiên cứu khoa học, giám sát tài chính, báo cáo dữ liệu kinh tế và nhiều hoạt động khác bị đình trệ.

Khoảng 750.000 nhân viên liên bang buộc phải nghỉ việc, trong khi những người khác, như quân đội và lực lượng tuần tra biên giới, phải làm việc không lương. Nếu việc đóng cửa kéo dài, có thể làm gián đoạn hoạt động hàng không và đe dọa nguồn trợ cấp lương thực của 7 triệu người Mỹ.

Đến nay, lưỡng đảng trong Quốc hội vẫn chưa đạt được thỏa thuận về dự luật chi tiêu ngắn hạn để duy trì hoạt động của chính phủ.

Lãnh đạo đa số Thượng viện, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa John Thune, không loại trừ khả năng sẽ gặp lãnh đạo thiểu số Thượng viện, Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Chuck Schumer, trước cuối tuần. Nhưng ông cũng nói rằng ông hy vọng bất kỳ cuộc gặp nào cũng phải thực sự thúc đẩy việc giải quyết vấn đề chính phủ đóng cửa.

Ông Thune cho biết ông đang lắng nghe những cuộc thảo luận không chính thức giữa hai đảng về cách kết thúc tình trạng đóng cửa chính phủ, nhưng ông nhấn mạnh rằng trước tiên chính phủ phải mở cửa trở lại.

Ông nói rằng mình đang có các cuộc trao đổi định kỳ với Nhà Trắng, bao gồm cả việc thảo luận một số đề xuất mà các thành viên Đảng Dân chủ đưa ra cho Đảng Cộng hòa. Nhưng ông khẳng định, trừ khi có ít nhất 8 thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ sẵn sàng bỏ phiếu ủng hộ mở cửa lại chính phủ, nếu không ông cũng không chắc chuyện này sẽ đi đến đâu.

Việc chính phủ đóng cửa xảy ra khi Quốc hội không thông qua luật cấp ngân sách kịp thời đã khiến các cơ quan liên bang được coi là “không thiết yếu” phải ngừng hoạt động.

Hàng trăm nghìn nhân viên liên bang “không thiết yếu” bị buộc phải nghỉ việc không lương, trong khi các dịch vụ cốt lõi như xử lý hồ sơ vay mua nhà, cấp phép và xử lý các hợp đồng chính phủ cho doanh nghiệp và nhà thầu, hoạt động của các cơ quan hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ; kiểm tra an toàn tại một số khu vực bị đình trệ.

Việc chính phủ đóng cửa ảnh hưởng đến hoạt động thu thập và công bố các dữ liệu kinh tế quan trọng (như báo cáo về bán lẻ, nhà ở, lạm phát) từ các cơ quan như Cục Thống kê lao động (BLS), khiến các doanh nghiệp, nhà đầu tư khó đưa ra quyết định chính xác, dẫn đến sự trì hoãn đầu tư.

Các ngân hàng lớn cảnh báo tình trạng đóng cửa kéo dài sẽ làm tổn hại đáng kể đến tăng trưởng kinh tế Mỹ, ảnh hưởng đến cả thị trường tài chính toàn cầu. Mức độ thiệt hại phụ thuộc vào thời gian đóng cửa.

Nếu chỉ kéo dài vài ngày, tác động thường nhẹ và có thể được bù đắp sau đó. Tuy nhiên, các cuộc đóng cửa dài, như đợt đóng cửa 35 ngày từ 22/12/2018 đến 25/1/2019, đã gây thiệt hại kinh tế lên tới hàng tỷ USD và cho thấy rõ rủi ro gia tăng đối với sự ổn định kinh tế và chính trị.

Bình Minh (t/h)

Xem thêm: