Lễ nhậm chức của các tổng thống là những dấu mốc quan trọng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, tạo cơ hội cho các vị tổng thống định hình truyền thống và làm sống lại tinh thần đoàn kết trong lòng nhân dân Hoa Kỳ.

George Washington
1788: Lễ nhậm chức của George Washington với tư cách là Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, cũng có mặt (từ trái sang phải) Alexander Hamilton, Robert R Livingston, Roger Sherman, Otis, Phó Tổng thống John Adams, Nam tước Von Steuben và Tướng Henry Knox. Tác phẩm nghệ thuật gốc: In bởi Currier & Ives. (Ảnh của MPI/Getty Images)

Một số buổi lễ nhậm chức ghi dấu ấn trong lịch sử Hoa Kỳ, trong khi những buổi lễ khác để lại ấn tượng bởi những sự cố hài hước hay thậm chí là các vụ náo loạn bất ngờ.

Trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai vào thứ Hai tới (20/1), hãy cùng chúng tôi điểm lại những khoảnh khắc sáng chói nhất trong lịch sử Lễ chậm chức Tổng thống Hoa Kỳ.

Bài diễn văn nhậm chức đầu tiên của Tổng thống George Washington

Không có câu chuyện truyền thống nào hoàn chỉnh mà thiếu đi cội nguồn của nó. Tổng thống George Washington đã đọc bài diễn văn nhậm chức đầu tiên vào ngày 30 tháng 4 năm 1789, chỉ hai tuần sau khi Quốc hội nhất trí bầu chọn ông trở thành nhà lãnh đạo của quốc gia.

Bài diễn văn kéo dài 10 phút của ông nhấn mạnh “phước lành thiêng liêng” mà ông tin rằng đã soi sáng sự ra đời của quốc gia này, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đến “Đấng Từ Phụ Nhân Từ của Nhân Loại” vì những cuộc bàn thảo đã dẫn đến sự thành lập và sự đoàn kết của nhân dân Hoa Kỳ.

Đám đông cuồng nhiệt tại Nhà Trắng của Tổng thống Andrew Jackson

Tổng thống Andrew Jackson đã mời khoảng 20.000 người ủng hộ tham gia buổi lễ ăn mừng xung quanh Nhà Trắng sau khi ông tuyên thệ nhậm chức lần đầu tiên vào năm 1829.

Thế nhưng, đám đông nhanh chóng trở nên hỗn loạn, bùng nổ những cuộc ẩu đả và đồ đạc bị phá hủy. Theo tài liệu từ Cơ quan Lưu trữ Quốc gia, ông Jackson cuối cùng đã buộc phải thoát ra qua đường cửa sổ và tìm nơi trú ẩn an toàn tại một khách sạn gần đó.

Để giải tán đám đông, nhân viên Nhà Trắng sau đó đã phải đổ đầy rượu whiskey và nước cam vào bồn tắm bên ngoài Nhà Trắng để khiến đám đông rời khỏi tòa nhà.

Lễ nhậm chức duy nhất cùng nhiệm kỳ ngắn ngủi của Tổng thống William Henry Harrison

Tổng thống William Henry Harrison đọc bài diễn văn nhậm chức trong một ngày tháng Ba lạnh giá vào năm 1841. Dù thời tiết khắc nghiệt, Tổng thống Harrison từ chối mặc áo khoác và di chuyển đến buổi lễ trên lưng ngựa không che chắn. Bài diễn văn của Tổng thống Harrison cũng là bài diễn văn dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, kéo dài hơn hai giờ đồng hồ.

Chỉ vài tuần sau ngày nhậm chức, Tổng thống Harrison đã bị cảm lạnh. Căn bệnh này sau đó nhanh chóng phát triển thành bệnh viêm phổi, và ông qua đời vào ngày 4 tháng 4 năm 1841, chưa đầy một tháng sau ngày nhậm chức. 

Lễ nhậm chức đầu tiên của Tổng thống Franklin D. Roosevelt

Tổng thống Franklin D. Roosevelt tuyên thệ nhậm chức vào năm 1933, giữa thời kỳ Đại Suy Thoái đang nhấn chìm nước Mỹ.

Trong bài diễn văn nhậm chức đầu tiên, Tổng thống Roosevelt đã phát biểu một câu nói nổi tiếng mà hầu như mọi người dân Hoa Kỳ đều biết: “Điều duy nhất khiến chúng ta phải sợ hãi chính là sự sợ hãi”.

Phong cách lãnh đạo kiên định của Tổng thống Roosevelt đã đưa người dân Hoa Kỳ vượt qua không chỉ thời kỳ Đại Suy Thoái mà còn cả Chiến tranh Thế giới thứ Hai.

Bài diễn văn nhậm chức của Tổng thống John F. Kennedy

Tổng thống John F. Kennedy nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 1961, và ông cũng để lại một câu nói nổi tiếng đi vào lịch sử Hoa Kỳ: “Đừng hỏi đất nước có thể làm gì cho bạn—hãy hỏi bạn có thể làm gì cho đất nước”. 

Những câu nói của Tổng thống Kennedy đã thúc đẩy nước Mỹ bước vào kỷ nguyên chinh phục không gian, bay tới mặt trăng và quay trở lại thành công, và cho đến ngày hôm nay, các cuộc khảo sát vẫn xếp Tổng thống Kennedy là một vị tổng thống được dân chúng yêu mến nhất trong lịch sử.

Lễ nhậm chức đầu tiên của Tổng thống Barack Obama

Lễ nhậm chức đầu tiên của Tổng thống Barack Obama không chỉ đáng nhớ vì ông là công dân Hoa Kỳ gốc Phi đầu tiên trở thành tổng thống, mà còn vì một sự kiện lịch sử hy hữu: ông Obama phải tuyên thệ hai lần.

Trong lúc Chánh án Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ John Roberts đang đọc lời tuyên thệ, cả ông Roberts và ông Obama đã trao đổi ngắn gọn vài câu, dẫn đến việc ông Roberts nói nhầm thành: “Rằng tôi sẽ thực hiện nhiệm vụ của Tổng thống Hoa Kỳ một cách trung thành. (That I will execute the office of president to the United States faithfully)”. Trong khi thực tế, ông Roberts phải nói là: “Rằng tôi sẽ trung thành thực hiện nhiệm vụ của Tổng thống Hoa Kỳ. (I will faithfully execute the office of president of the United States)“.

  • Mặc dù nội dung cốt lõi của hai câu tương tự nhau, nhưng trạng từ “trung thành (faithfully)” đặt trước động từ “thực hiện (execute)” giúp nhấn mạnh sự trung thành và tận tụy trong hành động. Đây là cấu trúc thường gặp trong tiếng Anh trang trọng, đặc biệt trong bối cảnh nghi thức chính trị.

Dẫu vậy, lễ nhậm chức đầu tiên của Tổng thống Obama vẫn là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử Hoa Kỳ, đánh dấu sự khởi đầu của một trang sử mới đầy hy vọng.