NORAD: Tiêm kích F-16 của Mỹ chặn máy bay Nga ngoài khơi Alaska

Lý Ngọc
•
Thứ Ba, 26/08/2025

Bộ Tư lệnh Phòng không Bắc Mỹ (NORAD) cho biết vào ngày 24/8, tiêm kích của Hoa Kỳ đã được điều động để chặn một máy bay giám sát IL-20 COOT của Nga hoạt động trong Vùng nhận dạng phòng không Alaska (ADIZ). Đây là lần thứ ba chỉ trong vòng chưa đầy một tuần NORAD phải ứng phó với máy bay Nga gần không phận Bắc Mỹ. Trong đợt triển khai này, NORAD đã điều một máy bay cảnh báo sớm E-3, hai tiêm kích F-16 và hai máy bay tiếp dầu KC-135 để nhận dạng và giám sát máy bay Nga.

240913F16 — (Ảnh chiếc F-16 của Hoa Kỳ: Shutterstock)

Theo tuyên bố chính thức, chiếc IL-20 vẫn hoạt động trong không phận quốc tế và không vi phạm không phận chủ quyền của Hoa Kỳ hay Canada. NORAD nhấn mạnh rằng các hoạt động như vậy của Nga trong ADIZ Alaska diễn ra thường xuyên và không được coi là mối đe dọa trực tiếp, nhưng vẫn cần theo dõi sát sao vì lý do an ninh quốc gia. ADIZ là vùng không phận quốc tế nằm sát ranh giới không phận có chủ quyền, nơi mọi máy bay đều phải nhận dạng ngay lập tức khi đi vào.

“On Sept 23, 2024, NORAD aircraft flew a safe and disciplined intercept of Russian Military Aircraft in the Alaska ADIZ. The conduct of one Russian Su-35 was unsafe, unprofessional, and endangered all – not what you’d see in a professional air force.” – Gen. Gregory Guillot pic.twitter.com/gXZj3Ndkag
— North American Aerospace Defense Command (@NORADCommand) September 30, 2024

Từ đầu năm đến nay, đây là lần thứ bảy máy bay quân sự Nga bị phát hiện trong ADIZ Alaska, cho thấy tần suất đáng chú ý của các hoạt động này. Trong hai ngày 20 và 21 tháng 8 trước đó, NORAD cũng đã phải điều động máy bay để ứng phó với các máy bay Nga. Trong tháng 9 năm 2024, NORAD từng công bố một đoạn phim cho thấy máy bay chiến đấu Su-35 của Nga bay chỉ cách máy bay Hoa Kỳ vài feet gần Alaska, bị đánh giá là “nguy hiểm, không an toàn và thiếu chuyên nghiệp”.

Bối cảnh sự việc diễn ra một tuần sau cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Anchorage, Alaska. Cuộc gặp nhằm thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình cho cuộc xung đột kéo dài hơn ba năm giữa Nga và Ukraine.

Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance, trong cuộc phỏng vấn với chương trình Meet the Press của NBC News ngày 24/8, đã nhận định rằng Nga đang có những động thái tích cực nhằm hướng tới một giải pháp đàm phán. Ông Vance nói: “Tôi nghĩ rằng người Nga đã có những nhượng bộ đáng kể đối với Tổng thống Trump lần đầu tiên sau 3 năm rưỡi của cuộc xung đột này”.

Ông cũng nhận định rằng Nga đã từ bỏ ý định thiết lập một chính quyền bù nhìn tại Kyiv: “Tất nhiên, đó là một yêu cầu lớn ngay từ đầu”. Đáng chú ý, Vance nói thêm: “Và quan trọng là, họ đã thừa nhận rằng sẽ có một số đảm bảo an ninh cho toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.”

Tuyên bố của ông Vance cho thấy có thể đang có bước tiến tích cực trong đàm phán giữa Mỹ và Nga, dù hoạt động quân sự gần không phận Alaska vẫn tiếp diễn căng thẳng. NORAD tuyên bố sẽ tiếp tục duy trì sự sẵn sàng chiến đấu cao để bảo vệ không phận Bắc Mỹ bằng mạng lưới phòng thủ nhiều lớp, bao gồm vệ tinh, radar, và máy bay chiến đấu.