Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra cảnh báo cứng rắn đối với BBC và cho biết hôm thứ Sáu (14/11) rằng ông có thể khởi kiện BBC vào tuần tới, yêu cầu bồi thường từ 1 đến 5 tỷ USD.

(Ảnh ghép: Nhà Trắng và Shutterstock)

Tâm điểm của tranh cãi nằm ở bộ phim tài liệu do chương trình nổi tiếng Panorama của BBC phát sóng. Bộ phim này bị cáo buộc đã “giả tạo, mang tính phỉ báng và kích động” khi chỉnh sửa sai lệch đoạn phát biểu ngày 6/1/2021 của ông Trump.

Đối mặt với yêu cầu bồi thường “không dưới 1 tỷ USD” từ đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump, Chủ tịch BBC Samir Shah đã gửi thư xin lỗi cá nhân tới ông Trump, thừa nhận việc cắt ghép video là “phán đoán sai lầm”“vô tình gây hiểu lầm”, tạo cảm giác như Tổng thống Trump kêu gọi bạo lực. Tuy nhiên, BBC vẫn kiên quyết phủ nhận rằng có cơ sở pháp lý cho cáo buộc phỉ báng và từ chối bồi thường.

Do bê bối này, Tổng giám đốc BBC Tim Davie và Giám đốc tin tức Deborah Turness đã cùng nộp đơn từ chức. BBC cũng đồng ý ngừng phát sóng bộ phim tài liệu trên mọi nền tảng; hiện video này không còn xuất hiện trên BBC iPlayer.

Quan điểm của phía Trump

Bộ phim tài liệu mang tên ‘Trump: A Second Chance?’, phát sóng ngay trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.

Đoạn bị tranh cãi là phần phim ghép lại những câu nói cách nhau khá xa trong bài phát biểu của ông Trump ngày 6/1/2021, tạo ra ấn tượng sai lệch rằng Tổng thống đã yêu cầu người ủng hộ “đi đến Điện Capitol… hãy chiến đấu hết mình (fight like hell)” trong cùng một tuyên bố.

Thực tế không phải vậy. Phát biểu ban đầu của ông Trump là: “Chúng ta sẽ cùng nhau đi đến Điện Capitol, chúng ta sẽ cổ vũ cho các thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ dũng cảm.”

Mãi khoảng 54 phút sau ông mới nói: “Và tôi sẽ đi cùng các bạn. Chúng ta chiến đấu, chúng ta chiến đấu hết mình”.

Ông Trump nói: “Chúng tôi sẽ kiện họ, số tiền từ 1 đến 5 tỷ USD, có thể vào tuần tới”.

Ông đưa ra tuyên bố này khi lên chuyên cơ Air Force One đến Florida nghỉ cuối tuần.

Ông nói thêm: “Tôi nghĩ tôi buộc phải làm vậy, vì họ thừa nhận đã lừa dối công chúng. Họ đã thay đổi những lời tôi nói ra”. Nếu không hành động, ông cho rằng “sẽ không thể ngăn điều đó tái diễn với người khác”.

Tổng thống Trump cho biết ông chưa trao đổi với Thủ tướng Anh Keir Starmer về vụ việc, nhưng dự định gọi cho ông vào cuối tuần. Ông nói Thủ tướng Starmer “cảm thấy rất bối rối” về sự việc này.

Lập luận của BBC

Đối phó với yêu cầu từ đội ngũ pháp lý của ông Trump, BBC đã gửi thư phản hồi, đưa ra nhiều lý do cho rằng vụ việc không đủ cơ sở pháp lý để kiện phỉ báng.

Các luận điểm chính của BBC gồm:

  1. BBC không cấp phép hay phát hành bộ phim tài liệu trên các kênh tại Mỹ; trên BBC iPlayer, phim chỉ dành cho khán giả tại Anh.
  2. Bộ phim không gây tổn hại cho ông Trump vì “ông nhanh chóng tái đắc cử ngay sau đó”.
  3. Theo luật phỉ báng của Mỹ, các ý kiến xoay quanh vấn đề công chúng và phát ngôn chính trị được bảo vệ mạnh mẽ.
  4. BBC khẳng định việc chỉnh sửa không xuất phát từ ác ý mà nhằm rút gọn bài phát biểu dài.
  5. BBC cho biết đoạn chỉnh sửa không được thiết kế để xem tách biệt; nó chỉ dài 12 giây trong chương trình kéo dài 1 giờ và bản phim cũng chứa nhiều quan điểm ủng hộ ông Trump.

Phản ứng từ chính trường Anh

Bộ trưởng Văn hóa Anh Lisa Nandy hoan nghênh quyết định xin lỗi của BBC, cho rằng việc thừa nhận không đạt chuẩn mực cao nhất là điều đúng đắn.

Thủ tướng Starmer nói ông vẫn tin BBC phải giữ vững sức mạnh và tính độc lập.

Những năm gần đây, ông Trump đã nhiều lần kiện các cơ quan truyền thông, bao gồm Wall Street Journal, CNNNew York Times.

Sự việc cũng khiến dư luận hoài nghi về tiêu chuẩn biên tập của BBC, đặc biệt khi chương trình Newsnight từng bị phát hiện mắc lỗi chỉnh sửa tương tự vào năm 2022.