Mùa bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa cho năm 2024 hiện đang diễn ra sôi nổi. Về cơ bản, tất cả ứng viên hàng đầu đều cam kết các vấn đề đang nổi cộm như kinh tế, cuộc chiến ở Ukraine, cũng như vấn đề về gian lận bầu cử và liêm chính bầu cử.

Donald Trump Town Hall 2
Ngày 10/5, cựu Tổng thống Mỹ Trump đã tham dự sự kiện của CNN tại Tòa thị chính bang New Hampshire. (Ảnh chụp màn hình CNN)

Trong lần xuất hiện dấy lên nhiều phản ứng gần đây nhất của ông Trump tại tòa thị chính CNN vào tháng trước, cựu tổng thống một lần nữa nhấn mạnh lại những lo ngại của ông về cuộc bầu cử năm 2020.

Ông nói: “Hầu hết mọi người đều hiểu chuyện gì đã xảy ra. Đó là một cuộc bầu cử gian lận, và thật xấu hổ khi chúng ta phải trải qua điều đó.”

Năm đối thủ hàng đầu của ông Trump tại Đảng Cộng hòa cũng lo ngại, nhưng mỗi người lại có những quan điểm khác nhau.

Dưới đây là quan điểm của 6 ứng cử viên về cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và tính liêm chính của nó.

1. Cựu Tổng thống Trump

Cựu tổng thống đã nhiều lần khẳng định cuộc bầu cử năm 2020 là “gian lận”. Ông cáo buộc rằng đã có một lượng lớn phiếu bầu chỉ sau một đêm, các máy bỏ phiếu đã chuyển phiếu bầu từ ông sang Tổng thống hiện tại là ông Biden và có cả các lá phiếu đại diện cho những cử tri đã chết.

Trong buổi phỏng vấn vào khung giờ vàng tại tòa thị chính của CNN, ông Trump cho biết đã có nhiều thùng phiếu bị nhồi nhét. Ông nhấn mạnh mình sẽ tiếp tục chỉ ra gian lận bầu cử khi nhìn thấy vấn đề đó và đề xuất thực hiện một số biện pháp liêm chính trong bầu cử.

“Nếu tôi thấy gian lận bầu cử, tôi nghĩ mình có nghĩa vụ phải nói ra”, ông Trump lên tiếng. “Và những gì chúng ta trải qua cách đây không lâu đã thực sự đẩy đất nước của chúng ta vào một vấn đề lớn. Tôi hy vọng sẽ làm được điều đó. Tôi hy vọng chúng ta sẽ có những cuộc bầu cử rất trung thực. Chúng ta nên có ID cử tri. Chúng ta nên có những cuộc bầu cử [chỉ] trong một ngày. Chúng ta nên có những lá phiếu bằng giấy, thay vì những lá phiếu gửi qua thư.”

2. Thống đốc Florida Ron DeSantis

http://gty.im/1497286563
(Thống đốc Florida Ron DeSantis/Ảnh: Getty Images)

Mặc dù ông DeSantis tránh trả lời câu hỏi về việc liệu ông có tin cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 là gian lận hay không, nhưng ông đã vận động cho Thượng Nghị sĩ bang Pennsylvania Doug Mastriano và bà Kari Lake, những người lần lượt trở thành ứng cử viên thống đốc bang Pennsylvania và Arizona được ông Trump chứng thực vào năm 2022. Những người này cũng đã nói rằng cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 cuộc bầu cử bị đánh cắp.

Vào tháng 4/2022, ông DeSantis đã thông qua dự luật thành lập Văn phòng An ninh và Tội phạm Bầu cử của tiểu bang Florida, cơ quan chuyên điều tra các tội trạng về bầu cử và gửi báo cáo tội phạm cho đơn vị thực thi pháp luật của tiểu bang.

3. Cựu Đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki Haley

http://gty.im/1485559294
(Cựu Đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki Haley/Ảnh: Getty Images)

Trong buổi phóng vấn tại tòa thị chính CNN gần đây của riêng mình, bà Haley đã thừa nhận các vấn đề trong cuộc bầu cử năm 2020 nhưng nói rằng chúng sẽ không thay đổi kết quả.

Bà cũng tán thành các biện pháp liêm chính trong bầu cử như ID cử tri, biện pháp mà bà đã ban hành ở Nam Carolina khi còn là thống đốc.

Bà Haley phát biểu tại tòa thị chính CNN: “Tôi nghĩ điều quan trọng là các cử tri muốn có sự liêm chính trong bầu cử. Đó là điều quan trọng nhất. Và tôi đã thấy – lúc tôi ở Liên Hợp Quốc, không có gì tồi tệ hơn khi một quốc gia và công dân của họ không tin tưởng vào hệ thống bầu cử.”

Bà Haley nói về cuộc bầu cử năm 2020: “Chúng tôi biết rằng đã diễn ra việc thu hoạch [các lá phiếu bất hợp pháp]. Và rồi quý vị có các ngoại trưởng đã làm những việc mà không có sự chấp thuận từ cơ quan lập pháp của họ. Điều đó là khá nghiêm trọng. Và những gì diễn ra ở các tiểu bang mà chúng ta đã thấy là họ bắt đầu thông qua luật liêm chính trong bầu cử, điều mà chúng ta cần phải có. Và tôi nghĩ điều đó thực sự quan trọng.”

4. Cựu Phó Tổng thống Mike Pence

http://gty.im/1497457800
(Cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence/Ảnh: Getty Images)

Gần 2 tháng sau cuộc xâm nhập Điện Capitol vào ngày 6/1/2021, khi chứng nhận kết quả Cử tri đoàn, ông Pence thừa nhận có vấn đề với cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Tuy nhiên, ông lập luận rằng các tiểu bang, chứ không phải chính phủ liên bang, nên là bên giải quyết vấn đề.

“Tôi chia sẻ mối quan tâm của hàng triệu người Mỹ về tính toàn vẹn của cuộc bầu cử năm 2020”, ông Pence viết cho The Heritage Foundation.

Ông Pence lưu ý: “Nhiều điểm bất thường trong cuộc bỏ phiếu bất ổn nhất đã diễn ra ở các tiểu bang nơi bỏ qua những luật lệ do cơ quan lập pháp tiểu bang ban hành để ủng hộ những thay đổi sâu rộng do các thống đốc, ngoại trưởng và tòa án ra lệnh.”

“Trong khi các nhà lập pháp ở nhiều tiểu bang đã bắt đầu thực hiện cải cách bầu cử để khôi phục niềm tin của công chúng vào các cuộc bầu cử cấp bang, nhưng thật không may, các Đảng viên Dân chủ tại quốc hội đã chọn gạt những mối quan tâm và cải cách hợp lệ đó sang một bên và thúc đẩy một nỗ lực trơ trẽn nhằm quốc hữu hóa các cuộc bầu cử [với thái độ] coi thường Hiến pháp của Hoa Kỳ một cách trắng trợn.”

“Cải cách bầu cử là nhu cầu của quốc gia, nhưng theo Hiến pháp của chúng ta, cải cách bầu cử phải được thực hiện ở cấp tiểu bang.”

5. Doanh nhân Vivek Ramaswamy

http://gty.im/1495694476
(Doanh nhân Vivek Ramaswamy/Ảnh: Getty Images)

Người đàn ông nằm ngoài giới chính trị này không cho rằng gian lận đã xảy ra trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, và đề xuất duy nhất liên quan đến bầu cử của ông cho đến nay là thay đổi độ tuổi bầu cử trong một số trường hợp cụ thể.

Về cuộc bầu cử năm 2020, doanh nhân Ramaswamy phát biểu trong một buổi phỏng vấn của NPR vào tháng trước: “Tôi nghĩ rằng theo ý nghĩa máy móc của từ đó, ông [Biden] rõ ràng là tổng thống được bầu hợp pháp.”

Ông Ramaswamy cho rằng ông “không thấy bằng chứng” về gian lận phiếu bầu quy mô lớn đã làm thay đổi kết quả bầu cử, dựa trên cách kiểm phiếu.

Tuy nhiên, ông đã đề xuất nâng độ tuổi bỏ phiếu lên 25 đối với những người không phục vụ công chúng hoặc không thể vượt qua bài kiểm tra công dân cơ bản.

6. Thượng Nghị sĩ Nam Carolina Tim Scott

http://gty.im/1257257542
(Thượng Nghị sĩ Tim Scott/Ảnh: Getty Images)

Một ngày trước khi Quốc hội đưa ra chứng nhận cuối cùng về kết quả Đại cử tri đoàn vào ngày 6/1/2021, ông Scott cho biết trong một tuyên bố rằng ông tin cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 có vấn đề.

Tuy nhiên ông Scott nói, tại các tiểu bang mà ông Trump đã khởi kiện liên quan đến cuộc bầu cử, không có tòa án nào “tìm thấy bằng chứng cho rằng kết quả bầu cử ở các bang đó nên bị hủy bỏ”.

Ông cũng lập luận rằng mặc dù Quốc hội có một số thẩm quyền nhưng nó cũng không thể lật đổ những cuộc bầu cử “trong đó các tiểu bang đã chứng nhận và cử đại cử tri của họ.”

Ông Scott viết: “Trong hầu hết mọi cuộc bầu cử trên khắp đất nước tuyệt vời này, đều có một số sai lầm nhỏ. Một số sai lầm chỉ đơn thuần là nhầm lẫn, trong khi một số là cố ý và do đó là gian lận. Một số lỗi là không đáng kể, trong khi một số lỗi thực tế có thể thay đổi kết quả bầu cử. Chúng ta phải làm việc để chấm dứt những sai lầm này – dù chúng là do cố ý, hay do cẩu thả hay vì lý do khác.”

Thượng Nghị sĩ Scott và Thượng Nghị sĩ Mike Rounds đã đề xuất dự luật vào tháng 1/2021 về việc thành lập “Ủy ban Cố vấn Lưỡng đảng năm 2020 để kiểm tra tính liêm chính của cuộc bầu cử tháng 11 và đưa ra khuyến nghị cho các cơ quan lập pháp tiểu bang nhằm cải thiện tính bảo mật, tính toàn vẹn và việc thi hành của các cuộc bầu cử liên bang.”

Vy An (Theo Just the News)