Quân đội Myanmar hành quyết bốn nhà hoạt động dân chủ; quốc tế lên án mạnh mẽ
- Lê Vy
- •
Chính quyền quân đội Myanmar hôm thứ Hai đã hành quyết bốn nhà hoạt động dân chủ với cáo buộc họ giúp sức thực hiện “các hành động khủng bố”. Sự việc đã khiến quốc tế lên án mạnh mẽ.
Bốn nhà hoạt động đã bị kết án tử hình trong các phiên tòa kín vào tháng 1 và tháng 4, với cáo buộc đã giúp đỡ dân quân chống lại quân đội.
Chính phủ Thống nhất Quốc gia của Myanmar (NUG), chính quyền bị quân đội đặt ngoài vòng pháp luật, đã lên án các vụ hành quyết và kêu gọi hành động quốc tế chống lại quân đội.
Kyaw Zaw, người phát ngôn của văn phòng chủ tịch NUG, nói với Reuters trong một tin nhắn: “Vô cùng đau buồn … lên án sự tàn ác của quân đội”. “Cộng đồng toàn cầu phải trừng phạt sự tàn ác của chúng.”
Trong số những người bị hành quyết có nhân vật dân chủ Kyaw Min Yu, được biết đến nhiều hơn với tên Jimmy, và cựu nhà lập pháp và nghệ sĩ hip-hop Phyo Zeya Thaw, tờ Global New Light của Myanmar cho biết.
Kyaw Min Yu, 53 tuổi và Phyo Zeya Thaw, đồng minh 41 tuổi của nhà lãnh đạo Myanmar bị lật đổ Aung San Suu Kyi, đã bị tòa từ chối kháng cáo vào tháng Sáu. Hai người khác bị hành quyết là Hla Myo Aung và Aung Thura Zaw.
Erwin Van Der Borght, giám đốc khu vực của tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết: “Những vụ hành quyết này có thể dẫn đến việc tước đoạt mạng sống một cách tùy tiện và là một ví dụ khác về hồ sơ nhân quyền tàn bạo của Myanmar”.
“Bốn người đàn ông đã bị tòa án quân sự kết án trong các phiên tòa xét xử bí mật và vô cùng bất công. Cộng đồng quốc tế phải hành động ngay lập tức vì hơn 100 người được cho là đã bị tử hình sau khi bị kết án trong các thủ tục tương tự.”
Thazin Nyunt Aung, vợ của ông Phyo Zeyar Thaw, cho biết cô chưa được thông báo về vụ hành quyết chồng mình.
Báo cáo viên đặc biệt của Liên hợp quốc về nhân quyền tại Myanmar, Tom Andrews, cho biết: “Trái tim của tôi dành cho gia đình, bạn bè và những người thân yêu của họ và thực sự là tất cả những người dân ở Myanmar, những người đang là nạn nhân của những hành động tàn bạo ngày càng gia tăng của quân đội”.
Những nhà hoạt động này đã bị giam giữ trong nhà tù Insein thời thuộc địa và gia đình của họ đã đến thăm họ vào thứ Sáu tuần trước. Nguồn tin cho biết thêm, chỉ có một người thân được phép nói chuyện với những người bị giam giữ thông qua nền tảng trực tuyến Zoom.
Truyền thông nhà nước Myanmar đưa tin vụ hành quyết hôm thứ Hai và phát ngôn viên quân đội Zaw Min Tun sau đó đã xác nhận vụ hành quyết với Đài Tiếng nói Myanmar mà không đưa ra chi tiết về thời gian.
Các vụ hành quyết trước đây ở Myanmar đã được thực hiện bằng cách treo cổ.
Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị (AAPP) cho biết các vụ hành quyết tư pháp cuối cùng của Myanmar là vào cuối những năm 1980.
Vào tháng 6, Thủ tướng Campuchia Hun Sen, Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đã kêu gọi lãnh đạo quân đội Min Aung Hlaing không thực hiện các vụ hành quyết.
“Ngay cả chế độ quân sự trước đây, cai trị từ năm 1988 đến 2011, cũng không thi hành án tử hình đối với các tù nhân chính trị”, nghị sĩ Malaysia Charles Santiago, Chủ tịch Nghị viện Nhân quyền ASEAN, cho biết.
“Điều này có nghĩa là mức độ tàn bạo của quân đội đã gia tăng đáng kể.”
Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yoshimasa Hayashi cho biết các vụ hành quyết, đi ngược lại sự thúc giục liên tục của Nhật Bản về một giải pháp hòa bình cũng như yêu cầu trả tự do cho những người bị giam giữ, sẽ càng cô lập Myanmar trong cộng đồng quốc tế.
Ông nói thêm trong một tuyên bố rằng động thái này sẽ làm gia tăng tình cảm dân tộc và làm sâu sắc thêm xung đột.
Myanmar đã rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ cuộc đảo chính năm ngoái, với xung đột lan rộng trên toàn quốc sau khi quân đội dẹp tan hầu hết các cuộc biểu tình ôn hòa ở các thành phố.
AAPP cho biết hơn 2.100 người đã bị lực lượng an ninh giết hại kể từ cuộc đảo chính. Quân đội nói rằng con số đó là phóng đại.
Nhà phân tích Richard Horsey thuộc nhóm CRISIS Quốc tế cho biết, các vụ hành quyết mới nhất sẽ đóng lại mọi cơ hội để chấm dứt tình trạng bất ổn ở Myanmar.
Ông Horsey nói với Reuters: “Chế độ đã thể hiện rằng họ sẽ làm những gì mình muốn và không nghe theo ai cả. “Nó coi đây là một cuộc biểu dương sức mạnh, nhưng nó có thể là một tính toán sai lầm nghiêm trọng.”
Lê Vy (theo Reuters)
Từ khóa quân đội Myanmar hành quyết 4 nhà hoạt động bất ổn chính trị ở Myanmar
