Hôm 29/7, Thượng nghị sĩ (TNS) Đảng Cộng hòa Ted Cruz đã giới thiệu một dự luật nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của Trung Quốc và các tác nhân nước ngoài khác trong các trường học trên khắp nước Mỹ.

Ted Cruz
Thượng nghị sĩ Ted Cruz phát biểu trong cuộc họp báo về an ninh biên giới tại Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ vào ngày 27 tháng 9 năm 2023 ở Washington, DC. (Ảnh: Anna Moneymaker/Getty Images)

Đạo luật Minh bạch trong Báo cáo về Những đóng góp Bất lợi cho Giáo dục (TRACE) sẽ giải quyết một vấn đề đã thu hút sự nhiều sự chú ý, khi các tiểu bang như Oklahoma đã cố gắng giảm thiểu tác động của các chương trình có liên quan đến Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).

Theo Đạo luật TRACE, các trường học ở Mỹ sẽ được yêu cầu cung cấp cho phụ huynh cơ hội phân tích hoặc “theo dõi” bất kỳ chương trình giảng dạy nào do các tác nhân nước ngoài cung cấp hoặc được mua bằng nguồn tiền của các tổ chức nước ngoài.

Mặc dù ĐCSTQ không được nêu tên trong dự luật, nhưng TNS Cruz đã đề cập đến chế độ độc tài này một cách rõ ràng trong thông báo của mình về dự luật.

Trong thông báo, vị thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa cảnh báo: “Đảng Cộng sản Trung Quốc sử dụng các nguồn lực to lớn để kiểm soát những gì người Mỹ xem, nghe và sau chót là suy nghĩ. ĐCSTQ tiếp tục nhắm mục tiêu vào các cơ sở giáo dục của Mỹ, giống như các đối thủ nước ngoài khác. Đạo luật TRACE sẽ mang lại cho các bậc phụ huynh sự minh bạch mà họ cần và xứng đáng có được, đồng thời giúp bảo vệ các lớp học khỏi sự ảnh hưởng của nước ngoài.”

Dự luật Thượng viện này đồng hành với phiên bản dự luật tương tự của Hạ viện Mỹ do Dân biểu Đảng Cộng hòa Aaron Bean bảo trợ. Dự luật của Hạ viện đã được Ủy ban Hạ viện về Giáo dục và Lực lượng lao động thông qua và đang chờ được bỏ phiếu tại toàn Hạ viện.

Dân biểu Bean cho biết, nỗ lực của ông và TNS Cruz nhằm khuyến khích sự minh bạch về ảnh hưởng của ĐCSTQ trong các trường học.

Trong một thông cáo báo chí, vị dân biểu Đảng Cộng hòa nhấn mạnh: “Các trường học ở Mỹ là để giáo dục, chứ không phải để làm gián điệp. Chúng ta không cho phép học sinh của chúng ta, tương lai của đất nước vĩ đại của chúng ta, bị làm hư hỏng bởi những kẻ thù nước ngoài đang cố gắng gây ảnh hưởng một cách có hệ thống và quyết đoán đến các trường học K-12 của đất nước chúng ta.”

Đó là lý do tại sao điều rất quan trọng là chúng tôi củng cố quyền của phụ huynh được biết ảnh hưởng của nước ngoài có thể tác động đến lớp học của con họ như thế nào, đồng thời thực hiện các bước cụ thể để ngăn chặn khả năng các quốc gia nước ngoài tiếp cận giới trẻ Mỹ.

Quyền của cha mẹ

Theo Đạo luật TRACE, phụ huynh sẽ được thông báo nếu có bất kỳ nhân viên nào của trường được các quốc gia nước ngoài hoặc quốc gia đối thủ trả thù lao và liệu có quốc gia nước ngoài nào đã quyên góp cho tổ chức giáo dục này hay không.

Đạo luật này được thiết kế để bổ sung cho “Dự luật Quyền của Cha mẹ” do Dân biểu Đảng Cộng hòa Julia Letlow giới thiệu và đã được Hạ viện Mỹ thông qua vào năm 2023. Dự luật “Quyền của Cha mẹ” tìm cách trao cho các bậc phụ huynh hơn một chục quyền cụ thể nhằm nâng cao quyền tiếp cận và giám sát của họ đối việc học tập của con em họ.

Trung tâm Hoa Kỳ của Viện Khổng Tử ở Washington là một tổ chức phi lợi nhuận tuyên bố thúc đẩy giáo dục văn hóa và ngôn ngữ Trung Quốc thông qua mạng lưới các văn phòng Viện Khổng Tử tại các trường cao đẳng và đại học trên khắp Hoa Kỳ, cũng như “các lớp học Khổng Tử” được thiết kế cho các học sinh phổ thông.

Theo một báo cáo năm 2018 của Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Hoa Kỳ – Trung Quốc, Viện Khổng Tử và các chương trình vệ tinh liên kết của họ trên khắp nước Mỹ đều được ĐCSTQ tài trợ và giám sát, mặc dù tổ chức này có tư cách là viện ngôn ngữ, văn hóa, và lịch sử Trung Quốc.

Ảnh hưởng của ĐCSTQ trong các trường học ở Mỹ vẫn tiếp tục là vấn đề khiến nhiều người Mỹ lo ngại, bao gồm tổ chức “Phụ huynh Bảo vệ Giáo dục”. Tổ chức này đã công bố một báo cáo vào tháng Bảy năm ngoái, trong đó vạch trần mối quan hệ giữa các hội đồng trường công trên khắp nước Mỹ và Viện Khổng Tử liên kết với ĐCSTQ.

Theo báo cáo này, từ năm 2009 đến năm 2023, 143 học khu ở Hoa Kỳ đã nhận 17,9 triệu đô la từ Viện Khổng Tử do ĐCSTQ kiểm soát.

Báo cáo của tổ chức “Phụ huynh Bảo vệ Giáo dục” chỉ ra rằng mặc dù trên thực tế nhiều tổ chức giáo dục trên thế giới đã chấm dứt mối quan hệ đối tác với Viện Khổng Tử do sự giám sát chặt chẽ ngày càng cao của phương Tây, nhưng nhiều học khu ở Mỹ vẫn duy trì quan hệ đối tác với chương trình liên kết với ĐCSTQ này.

Ở cấp đại học, Viện Khổng Tử đã bị cáo buộc cố gắng ngăn chặn tranh luận tại các trường đại học. Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Quốc gia của Hoa Kỳ trước đây đã cấm Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp tài trợ cho các tổ chức giáo dục đại học có Viện Khổng Tử, do lo ngại về mối quan hệ viện này với ĐCSTQ.