Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm thứ Năm (6/6) đã phát biểu tại Nghĩa trang Mỹ Normandy ở miền tây bắc nước Pháp để tưởng niệm 80 năm ngày trận chiến đổ bộ vào Normandy, hay còn gọi là D-Day.

Joe Biden tai Normandy
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại buổi lễ tưởng niệm ở Nghĩa trang Mỹ Normandy nhân kỷ niệm 80 năm ngày D-Day. (Nguồn ảnh: Win McNamee/Getty Images)

Tổng thống Biden nói trong buổi lễ tưởng niệm kéo dài gần 3 giờ tại Nghĩa trang Mỹ Normandy: “Lịch sử cho chúng ta biết tự do không phải là miễn phí. Nếu quý vị muốn biết cái giá của tự do, thì hãy đến Normandy đây”.

Nền dân chủ chưa bao giờ được đảm bảo. Mọi thế hệ phải gìn giữ nó, bảo vệ nó và chiến đấu vì nó. Đó là bài kiểm tra của các thế hệ. Để tưởng nhớ những người đã chiến đấu ở đây, hi sinh ở đây, và thực sự đã cứu thế giới ở đây, chúng ta hãy xứng đáng với sự hi sinh của họ”, Tổng thống Biden nói.

Tại sao sử dụng thuật ngữ ‘D-Day’?

Trong quân đội Mỹ, khi một hoạt động quân sự được lên kế hoạch, ngày giờ thực sự diễn ra thường không được dự kiến cố định. Thuật ngữ ‘D-Day’ theo đó được sử dụng để chỉ ngày mà các hoạt động quân sự theo kế hoạch đó bắt đầu diễn ra. Ngày trước D-Day được goi là ‘D-1’, và ngày sau D-Day được gọi là ‘D+1’ v.v… Điều này có nghĩa rằng nếu ngày bắt đầu hoạt động quân sự thay đổi thì tất cả các ngày khác theo kế hoạch không cần phải sửa lại. Quân đội Mỹ cũng sử dụng thuật ngữ ‘H-Hour’ để đề cập đến thời giờ bắt đầu của hoạt động quân sự đã được lên kế hoạch.

Tổng thống Mỹ dự sự kiện trên với Đệ nhất Phu nhân Jill Biden, cũng như Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Đệ nhất Phu nhân Brigitte Macron cùng nhiều chính khách và người nổi tiếng khác.

Trong bài phát biểu, Tổng thống Biden đã so sánh Thế chiến II với cuộc chiến tranh hiện tại ở Ukraine và ông gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin là “kẻ độc tài”. Ông Biden cũng nhấn mạnh giá trị của các liên minh và các quan hệ đối tác mạnh mẽ, trong đó có NATO. Ông gọi NATO là khối liên minh quân sự vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới.

Cô lập không phải là giải pháp 80 năm trước và cũng không là giải pháp ngày nay”, ông Biden nói.

Phát biểu tại buổi tưởng niệm, Tổng thống Macron đã gửi lời cảm ơn người Mỹ vì đã chấp nhận rủi ro tiềm tàng trong chiến tranh để giải phóng nước Pháp.

Sau buổi tưởng niệm tại Nghĩa trang Mỹ Normandy, Tổng thống Biden đã tham gia một buổi lễ tưởng niệm quốc tế cùng với khoảng 15 lãnh đạo thế giới, trong đó có Tổng thống Pháp Macron, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Vua Anh Charles, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Thủ tướng Đức Olaf Scholz.

Tổng thống Biden sẽ tiếp tục phát biểu vào ngày thứ Sáu (7/6) tại Pointe du Hoc, Pháp, nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc bảo vệ tự do và dân chủ.

Tổng thống Biden đã đến Pháp từ thứ Tư (5/6), bắt đầu chuyến công du châu Âu 5 ngày. Sau khi tham gia các buổi lễ tưởng niệm tại Normandy trong hai ngày 6 và 7/6, ông Biden sẽ chính thức thăm Pháp cấp nhà nước với sự tiếp đón trọng thị của Tổng thống Macron.