Bắc Kinh miễn thị thực, vì sao du khách nước ngoài vẫn ngần ngại đến Trung Quốc?
- Tống Đường, Dịch Như
- •
Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc suy thoái chung, Bắc Kinh đã thực hiện một số chính sách và biện pháp ưu đãi, chủ yếu hướng tới các nước châu Âu và Mỹ nhằm nỗ lực thúc đẩy du lịch quốc tế. Nhưng những biện pháp này có tác dụng hạn chế vì nhận thức của phương Tây về Trung Quốc (cộng sản) đã thay đổi.
Ảnh minh họa. Cảnh sát Trung Quốc làm nhiệm vụ trước Đại sứ quán Canada tại Trung Quốc. (Nguồn: Greg Baker/AFP/Getty)
Du lịch toàn cầu phục hồi nhưng Trung Quốc vẫn tụt lại phía sau
Kể từ tháng 12 năm ngoái, chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã đơn phương thực hiện chính sách miễn thị thực cho hơn chục quốc gia châu Âu, bao gồm Đức, Pháp, Ý, Hà Lan và Tây Ban Nha. Từ ngày 1/7 năm nay, chính sách này đã được mở rộng sang các quốc gia như New Zealand và Úc.
Trước đây, chính sách miễn thị thực quá cảnh trong 144 giờ hiện áp dụng cho 37 cảng và áp dụng cho công dân của 54 quốc gia bao gồm Mỹ, Canada và Vương quốc Anh.
Chính quyền cũng đã đơn giản hóa thủ tục xin visa, bắt đầu từ ngày 1/1, khách du lịch từ Mỹ không còn cần phải nộp giấy tờ chứng minh vé máy bay khứ hồi, đặt phòng khách sạn, hành trình hay thư mời để xin visa du lịch, tạo điều kiện dễ dàng hơn cho du khách Mỹ đi du lịch Trung Quốc.
Vào tháng 3 năm nay, chính quyền cũng đưa ra một loạt biện pháp giúp người nước ngoài giải quyết vấn đề sử dụng tiền mặt và thanh toán di động ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này còn hạn chế và số lượng khách du lịch nước ngoài vào Trung Quốc vẫn còn xa mới trở lại mức năm 2019.
Theo dữ liệu mới nhất từ Cục Quản lý Nhập cư Quốc gia, Trung Quốc đã đón hơn 17,25 triệu khách du lịch nước ngoài từ tháng 1 đến tháng 7 năm nay, tăng 130% so với năm 2023. Nhưng vẫn còn kém xa so với năm 2019, khi Trung Quốc đón 97,7 triệu khách du lịch nước ngoài.
Skift Research chỉ ra trong báo cáo tình trạng du lịch mới nhất của mình rằng Trung Quốc đã rơi khỏi top 10 quốc gia dẫn đầu về số lượng khách du lịch quốc tế vào năm 2023.
Trái ngược với Trung Quốc, Nhật Bản đã đón hơn 3 triệu khách du lịch quốc tế mỗi tháng kể từ tháng 3 đến tháng 6 năm nay, tổng cộng 17,78 triệu khách du lịch quốc tế đã đến thăm Nhật Bản, vượt qua Trung Quốc. Con số này cao hơn nhiều so với năm 2019.
Số liệu báo cáo bán niên do Tổng cục Du lịch Hàn Quốc công bố cho thấy, Hàn Quốc đã đón tổng cộng 7,7 triệu khách du lịch nước ngoài trong nửa đầu năm 2024, về cơ bản trở lại mức cùng kỳ năm 2019.
Báo cáo mới nhất của Hội đồng Du lịch Châu Âu (ETC) cho thấy, trong quý 2 năm 2024, ngành du lịch Châu Âu tiếp tục phục hồi, với lượng khách nước ngoài (+6%) và số lượng khách lưu trú qua đêm (+7%) vượt con số của năm 2019, với mức tăng trưởng lần lượt là 12% và 10%.
Các quốc gia có mức tăng tiêu dùng nội địa lớn nhất ở châu Âu từ đầu năm đến nay là Tây Ban Nha (25%), Hy Lạp (25%), Ý (20%) và Pháp (16%).
Chuyên gia: Liên quan đến suy thoái kinh tế Trung Quốc
Ông Lý Thanh Tùng (Lee, Ching-Sung), Giám đốc Khoa Quản lý Nhà hàng và Khách sạn tại Đại học Công giáo Phụ Nhân Đài Loan (Fu Jen Catholic University), nói với tờ Epoch Times rằng việc nới lỏng miễn thị thực chỉ là một trong những biện pháp. Có nhiều phương tiện hỗ trợ tiếp theo cần được thực hiện đồng thời, nếu không sẽ gặp khó khăn, bao gồm tỷ giá nhân dân tệ, lịch bay, v.v. Nó cũng liên quan đến hệ tư tưởng hoặc tư tưởng chính trị, “giống như các giáo sư Mỹ mà tôi biết, khi tôi nói chuyện với họ về vấn đề này, một số người thực sự không muốn đến Trung Quốc”.
Nhà kinh tế học người Mỹ DAVY J. Wong nói với tờ Epoch Times rằng hầu hết thị trường du lịch toàn cầu về cơ bản đã trở lại mức của năm 2019 trước khi xảy ra dịch bệnh, nhưng số lượng khách du lịch nhập cảnh Trung Quốc thấp hơn nhiều so với năm 2019.
Ông tin rằng có ba lý do chính: Thứ nhất, chính sách “Zero COVID” nghiêm ngặt của Bắc Kinh trong thời kỳ dịch bệnh đã khiến nhiều chuyến bay, đường bay và gói du lịch liên quan về cơ bản bị phá vỡ trong vòng 3 năm, hiện nay về cơ bản đều vẫn chưa khôi phục lại. Trước đây, San Francisco có hơn chục chuyến bay đến Trung Quốc mỗi ngày, nhưng hiện tại có thể đã giảm hơn một nửa.
Thứ hai là mối quan hệ căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây. Chắc chắn sẽ có ít khách du lịch từ Châu Âu và Mỹ. Mỹ hiện đang duy trì “Cảnh báo Du lịch Cấp 3” màu cam đối với Trung Quốc.
Thứ ba là liên quan đến suy thoái kinh tế gần đây của Trung Quốc. Trước đây, khi nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng hai con số, nhiều doanh nhân và nhà đầu tư nước ngoài sẽ vào Trung Quốc để kiểm tra, cơ hội việc làm ở Trung Quốc cũng tăng lên, trong đó có một số người đến Trung Quốc để dạy tiếng Anh. Hiện nay không có ngành dạy thêm, rủi ro ngày càng gia tăng, khảo sát thương mại, du lịch, tham quan, du học giảm sút.
Cảm quan của phương Tây về Trung Quốc đã thay đổi
Mặc dù các biện pháp phòng chống dịch nghiêm ngặt và sự sụt giảm số lượng chuyến bay đã khiến lượng khách du lịch nước ngoài đến Trung Quốc sụt giảm, nhưng chỉ điều này là chưa đủ để giải thích tình trạng hiện tại.
Ông Hoàng Tùng Sơn (Dr. Sam Huang), giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Du lịch tại Trường Kinh doanh và Trường Luật thuộc Đại học Edith Cowan ở Úc, viết rằng một phần nguyên nhân có thể là do “những thay đổi trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu”.
Ông chỉ ra rằng, một cuộc khảo sát do Trung tâm nghiên cứu Pew (liên kết) thực hiện vào năm 2023 cho thấy đại đa số người dân ở các nước phương Tây đều có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc. Việc Chính phủ Trung Quốc (cộng sản) thắt chặt kiểm soát xã hội có thể gây khó chịu cho khách du lịch nước ngoài tại Trung Quốc.
Trong những năm gần đây, chính quyền ĐCSTQ đã ban hành hàng loạt luật liên quan đến an ninh quốc gia và sử dụng truyện tranh, video, phim hoạt hình, phim tài liệu và các hình thức đa phương tiện khác, để làm xấu đi hình ảnh người nước ngoài, đặc biệt là người Mỹ.
Vào tháng 6 năm nay, đã xảy ra hai vụ tấn công liên tiếp nhằm vào giáo viên Mỹ và người Nhật sống ở Trung Quốc, được nhiều người cho là có liên quan đến tuyên truyền bài ngoại của ĐCSTQ.
- 4 giáo sư Mỹ bị tấn công ở Trung Quốc, Nhà Trắng “quan ngại sâu sắc”
- Trung Quốc: Hai mẹ con người Nhật bị đâm trên đường phố Tô Châu
Luật chống gián điệp do ĐCSTQ thực thi giống như một tấm lưới vô hình bao phủ mọi ngóc ngách của xã hội Trung Quốc. Những người nước ngoài liên quan đến ngành dữ liệu và tin tức sẽ cảm thấy như thể họ bị đưa vào danh sách theo dõi ngay khi đến Trung Quốc, mang đến những rủi ro mới cho các công ty, doanh nhân, học giả, nhà báo và nhà nghiên cứu đặt ra những rủi ro mới.
Tâm lý này được lặp lại trong các khuyến cáo du lịch chính thức do một số chính phủ phương Tây ban hành.
Mỹ cảnh báo những du khách tương lai “hãy xem xét lại việc đi đến Trung Quốc Đại Lục do việc thực thi luật pháp địa phương một cách tùy tiện, bao gồm các lệnh cấm xuất cảnh liên quan và nguy cơ bị giam giữ trái pháp luật”.
Trong lời khuyên du lịch cập nhật vào tháng 6, Chính phủ Canada đã nhắc nhở công dân nước này phải hết sức thận trọng khi đi du lịch ở Trung Quốc. Họ cũng đề cập rằng thông tin liên lạc có thể bị theo dõi bất cứ lúc nào, các cơ quan chức năng Trung Quốc có thể kiểm tra nội dung lưu trữ hoặc truy cập trên thiết bị điện tử..
Chính phủ Úc cũng cập nhật cảnh báo du lịch vào ngày 1/7, khuyến cáo người Úc hết sức thận trọng khi đến Trung Quốc vì họ có thể phải đối mặt với nguy cơ bị giam giữ tùy tiện hoặc thực thi nghiêm ngặt luật pháp địa phương ở Trung Quốc.
Chính phủ Anh nhắc nhở công dân của mình rằng ĐCSTQ là một chế độ độc tài độc đảng, nên chú ý đến những vấn đề nhạy cảm về chính trị và văn hóa. Khi Trung Quốc xuất hiện tình cảm hoặc thái độ bài ngoại, thì công dân Anh có thể trở thành mục tiêu.
Chính phủ Ireland ngày 16/5 cũng nhắc nhở người dân nước này rằng chính quyền Trung Quốc có thể áp đặt lệnh cấm xuất cảnh đối với các cá nhân để ngăn họ rời khỏi Trung Quốc.
Một mặt, chính quyền thu hút khách du lịch nước ngoài, nhưng mặt khác lại xua đuổi họ, điều này chắc chắn làm tăng thêm sự nghi ngờ của khách du lịch nước ngoài.
Vào tháng 6 năm nay, ĐCSTQ đã đưa ra cái gọi là ý kiến trừng phạt các phần tử “Đài Loan độc lập”, và Ủy ban các vấn đề Đại Lục của Đài Loan đã ngay lập tức đưa ra cảnh báo đi lại tới Trung Quốc, Hồng Kông và Ma Cao, khuyên người dân Đài Loan tránh đi lại nếu không cần thiết.
Các quy định an ninh quốc gia mới của ĐCSTQ chính thức có hiệu lực vào ngày 1/7, cho phép nhân viên hải quan kiểm tra các thiết bị điện tử cá nhân tại cảng nhập cảnh, điều này gây ra lo ngại cho người nước ngoài và doanh nhân nước ngoài về khả năng thực thi pháp luật tùy tiện.
Hàn Quốc đã nhắc nhở người dân lưu ý đến các rủi ro liên quan; một số công ty Nhật Bản đã yêu cầu nhân viên không nên mang điện thoại thông minh từ Nhật Bản khi đi công tác ở Trung Quốc.
Ông Lương (Liang), người đã sống ở Tokyo nhiều năm, nói với tờ Epoch Times rằng trước đây Trung Quốc đã miễn thị thực cho công dân Nhật Bản. Tuy nhiên, việc này đã tạm thời bị hủy vì lý do chính trị nên vẫn chưa được khôi phục, mọi người đều nghĩ rằng nó quá rắc rối và nhiều người đã hủy chuyến đi của họ, hiện giờ lại còn đưa ra quy định kiểm tra điện thoại di động khi nhập cảnh. Người Nhật cực kỳ nhạy cảm với sự riêng tư và sẽ rất ngại đi nếu có nguy cơ bị kiểm tra.
Hiệu ứng tiêu cực đến nền kinh tế và hình ảnh quốc tế
Trong khi nền kinh tế Trung Quốc đang suy thoái, nhập cảnh du lịch đã trở thành một phương thức quan trọng cho tăng trưởng kinh tế của Bắc Kinh. Chính quyền đã xác định từ năm 1998 rằng ngành du lịch là một điểm tăng trưởng mới của nền kinh tế, không còn chỉ là một “hoạt động ngoại giao”. Việc thu hút khách du lịch quốc tế đến Trung Quốc tiêu dùng có nghĩa là xuất khẩu dịch vụ ròng.
So với xuất khẩu hàng hóa thông thường, nhập cảnh du lịch có tác động dây chuyền do hiệu ứng cấp số nhân, kích thích tạo việc làm và chi tiêu nhiều hơn. Chẳng hạn, năm 2017, đóng góp trực tiếp của du lịch vào GDP chỉ 3,3% nhưng tổng đóng góp (bao gồm gián tiếp và trung gian) lên tới 11%.
Theo thống kê của Statista, tổng đóng góp của du lịch vào GDP của Trung Quốc từ năm 2014 đến năm 2022 lần lượt là: 9,4%, 7,9%, 9%, 11%, 11%, 11,6%, 4,5%, 4,6% và 3,3%.
Ông DAVY J. Wong cho rằng tỷ trọng trung bình của du lịch toàn cầu trong GDP khoảng 3%, nhưng ngành du lịch Trung Quốc đóng góp vào GDP cao hơn mức trung bình toàn cầu, chiếm 11,6% trong năm 2019. Ngay cả khi giảm do dịch bệnh, nó vẫn sẽ chiếm 3,7% GDP vào năm 2022.
“Tác động của ngành du lịch, ngành tham quan (một phần của ngành du lịch, tập trung vào các hoạt động tham quan và khám phá các địa điểm du lịch) tới GDP là rất cao. Nếu du khách nước ngoài không đến Trung Quốc sẽ có tác động tiêu cực nhất định đến nền kinh tế Trung Quốc”.
Ông cho biết, hiện số lượng khách nước ngoài đến Trung Quốc từ các nước châu Á, châu Phi, Mỹ Latinh và Nga ngày càng tăng, nhưng lượng khách châu Âu và Mỹ đến thăm Trung Quốc lại giảm đáng kể. Chi tiêu du lịch của khách từ châu Âu và châu Mỹ đến Trung Quốc thuộc loại chi tiêu trung và cao cấp, và đóng góp vào GDP được ước tính không dưới 3%.
Ông cho rằng, “nếu ngày càng ít người châu Âu và người Mỹ đến Trung Quốc, đối với kinh tế Trung Quốc chắc chắn là tác động không tốt, cũng có nghĩa là sức hấp dẫn đối với thị trường quốc tế, tiềm năng phát triển đối với ngành du lịch và tham quan quốc tế, và quảng bá hình ảnh quốc tế, đều có tác động không tốt. Không chỉ chính quyền Bắc Kinh bị cô lập, có lẽ nên nói là đối với toàn thể người Trung Quốc mà nói, khoảng cách với thế giới sẽ tạo ra cảm giác xa lạ nhất định.”
“Những nơi có du lịch phát triển như Nhật Bản, Pháp sẽ có ảnh hưởng lớn hơn rất nhiều trên thế giới, đặc biệt là Nhật Bản, quốc gia có tác động rất lớn đến việc xuất khẩu văn hóa Đông Nam Á. Khi ngành du lịch Trung Quốc thịnh vượng trước đây, nó sẽ có nhiều ảnh hưởng trên thế giới với nhiều người hâm mộ hơn, nhưng hiện nay tình trạng này sẽ có thể khó tồn tại”.
Xem thêm
Từ khóa kinh tế Trung quốc Du lịch Trung Quốc
![[VIDEO] Hàng trăm ngàn người “đạp xe đến Khai Phong”, Trung Quốc sắp có biến hóa lớn?](https://trithucvn2.net/wp-content/uploads/2024/11/Dap-xe-Khai-Phong0-160x106.jpg)
