Lý Khắc Cường thăm nhà máy cung ứng nguyên liệu cho Nike, Adidas giữa làn sóng tẩy chay

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường gần đây khi đến thị sát Tô Châu đã tham quan quan Nhà máy hóa chất liên doanh Trung – Đức BASF, nơi chuyên cung cấp nguyên liệu cho Nike và Adidas. Trong khi Trung Quốc đang có làn sóng tẩy chay các công ty từ chối sử dụng bông tân Cương trong đó có Nike và Adidas, nên chuyến tham quan này của ông Lý đã khiến dư luận chú ý. Truyền thông tại trung Quốc Đại Lục đưa tin tương đối khiêm tốn về sự việc này.

Lý Khắc Cường thị sát BASF, truyền thông nhà nước im lặng

Ngày 25/ 3, ông Lý Khắc Cường đến tỉnh Giang Tô thị sát. Ngày 26/3, ông đến thăm nhà máy BASF ở thành phố Nam Kinh. Theo Đài Á châu Tự do (RFA) đưa tin, ông Lý Khắc Cường nói với người quản lý của BASF rằng: “Các bạn đầu tư vào [Trung Quốc] càng nhiều, các khoản khấu trừ thuế càng nhiều, chúng tôi càng vui mừng, điều này sẽ có tác dụng khích lệ các doanh nghiệp sáng tạo mới, thúc đẩy nâng cấp sản xuất.”

Trên Weibo, rất nhiều người đều đăng ảnh và video ông Lý Khắc Cường thăm nhà máy hóa chất BASF. Tuy nhiên, truyền thông nhà nước lại đưa tin rất khiêm tốn về hành trình của ông Lý. Ví dụ Tân Hoa Xã khi đưa tin về chuyến thăm Giang Tô, chủ yếu xoay quanh việc ông Lý tham gia “Hội nghị tọa đàm truyền hình về tình hình kinh tế” vào ngày 25/3. Trang mạng Chính phủ Trung Quốc do Văn phòng Quốc vụ viện quản lý mặc dù tiết lộ một phần hành trình trong chuyến thăm Giang Tô của ông Lý, nhưng cũng không nhắc đến việc ông đến thăm nhà máy BASF. 

Hiện tại, các thương hiệu bị chính quyền Trung Quốc tẩy chay như Nike và Adidas sử dụng nguyên vật liệu từ BASF. Trung Quốc là thị trường lớn thứ 2 trên toàn cầu của BASF, chỉ sau Mỹ.

• ĐCSTQ thúc đẩy tẩy chay H&M vì lên tiếng cho nhân quyền Tân Cương

Cơn sốt bông “yêu nước” có thể duy trì được lâu?

Sau khi các nước phương Tây tuyên bố chế tài quan chức và một thực thể Trung Quốc xâm phạm nhân quyền Tân Cương, truyền thông nhà nước Trung Quốc bắt đầu lục lại tuyên bố của các thương hiệu quốc tế “từ chối sử dụng bông Tân Cương” hồi năm ngoái, tiến hành “đấu tranh” dư luận đối với những thương hiệu này. Nike và Adidas đều nằm trong danh sách bị tẩy chay.

Sau đó, Trung Quốc Đại Lục bắt đầu xuất hiện cái gọi là cơn sốt bông “yêu nước”. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra thái độ cứng rắn, nói rằng những doanh nghiệp nước ngoài kiếm tiền của Trung Quốc không nên “ăn cháo đá bát”, nhiều nghệ sĩ Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan cũng đứng về phía chính quyền Trung Quốc, không ít ‘tiểu phấn hồng’ cũng có hành động cực đoan như đốt giày thương hiệu Nike, v.v, để phối hợp với cơn bão tẩy chay của chính quyền. 

• Sao Hoa ngữ xuất kích trong làn sóng tẩy chay thương hiệu nước ngoài
• ‘Tiểu phấn hồng’ TQ xuất kích vào làn sóng tẩy chay thương hiệu nước ngoài

Ông Lý Khắc Cường thị sát doanh nghiệp nước ngoài trong thời điểm nhạy cảm này cũng khiến dư luận có nhiều bàn tán. Có bình luận cho rằng ông Lý Khắc Cường đưa ra tín hiệu bản thân mình khác với những người tẩy chay H&M. Cũng có cư dân mạng cho biết, “Bạn cho rằng là không đồng điệu, thực ra chính là một cách diễn nhất quán của họ. Một người diễn chính diện, một người diễn phản diện (kẻ đấm người xoa)”, “Bản chất là giống nhau, duy trì sự thống trị”. 

Tờ Liên Hợp Báo (United Daily News) tại Đài Loan bình luận rằng mặc dù hiện tại trên dưới Trung Quốc đều biểu đạt thái độ rất cứng rắn về vấn đề bông Tân Cương, nhưng tình hình thực tế có thể không cách nào khiến họ cứng rắn quá lâu. 

Hiện tại, Nike có 170 nhà máy tại Trung Quốc, H&M cũng hợp tác với hơn 350 nhà sản xuất Trung Quốc. H&M có gần 500 cửa hàng thực thể (Brick and mortar) ở Trung Quốc, Nike và Adidas có đến vài ngàn cửa hàng bán lẻ ở Trung Quốc. Đằng sau những thương hiệu này có liên quan đến lượng lớn việc làm của người Trung Quốc và thu nhập từ thuế của nhà nước Trung Quốc.

Ông Vu, một học giả tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp Tân Cương cũng phân tích với RFA rằng nếu các doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài toàn bộ đều tẩy chay bông Tân Cương, thì sẽ ảnh hưởng nặng đến ngành dệt may phụ thuộc vào xuất khẩu mức độ cao của Trung Quốc, điều này sẽ tạo thành tổn thất ngoại hối mỗi năm lên đến hàng trăm tỷ đô la Mỹ.

Đoan Mộc San, Vision Times

Xem thêm: