Thiếu vắng lòng biết ơn người già…

Khoa học kỹ thuật đang phát triển, vật chất cũng ngày càng phong phú hơn, nhưng dường như rất nhiều mỹ đức truyền thống đang bị con người dần dần lãng quên. Người xưa luôn ghi nhớ đền ơn đáp nghĩa, nhưng ngày nay con người càng ngày càng thiếu đi lòng biết ơn. Người ta đều nói “Bách thiện hiếu vi tiên”, hiếu kính người già chính là mỹ đức của truyền thống. Nhưng người già ngày nay không những không được hưởng thụ lòng hiếu thảo của con cái, ngược lại còn phải đối mặt với rất nhiều lời chỉ trích gay gắt.

Trong gia đình hiện nay, có rất nhiều ông bà giúp con cái chăm cháu, làm bảo mẫu miễn phí mà con cái còn vô ơn. Có nhiều người bận rộn cả một đời không dễ dàng gì đến lúc nghỉ hưu để được nghỉ ngơi, nhưng ngược lại nghỉ hưu còn vất vả hơn cả khi đi làm, tiền lương phải bù vào một nửa cho con, thời gian cũng không tự do, hoàn toàn không có cơ hội làm những việc mà bản thân muốn làm.

Hiện nay nhiều gia đình đều sinh hai con, cha mẹ đi làm từ lúc 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều, để bọn trẻ cho ông bà trông nom, thời gian cả một ngày của người già đều bận rộn với việc chăm cháu và làm việc nhà, có lúc bị ốm cũng không có cách nào để “xin nghỉ phép”.

Càng khó khăn hơn khi ông bà đã vì con vì cháu mà hy sinh vất vả, không bao giờ tính toán mong nhận lại như vậy rồi mà họ vẫn không nhận được sự biết ơn và tôn trọng, nếu có đi chăng nữa thì cũng rất ít ỏi. Cả con trai và con gái đều thiếu đi lòng biết ơn, huống hồ là con rể và con dâu. Có những người con chỉ biết trách móc cha mẹ già làm cái này không được, làm cái kia cũng không xong mà thôi, hoàn toàn không hề nghĩ đến sự hy sinh gian khổ của cha mẹ.

Trong rất nhiều gia đình đa số mâu thuẫn giữa mẹ chồng nàng dâu đều xuất phát từ việc chăm sóc cháu, ông bà không chăm cháu không xong, mà chăm cháu thì cũng không được. Trong quá trình chăm cháu, ông bà sẽ khó tránh khỏi áp dụng những kinh nghiệm của bản thân, thì liền bị ghét bỏ và trách móc. Nếu ông bà không chăm cháu thì sẽ càng bị oán trách, bị cho là có lòng dạ sắt đá không muốn giúp đỡ con cháu. Có những người già bị con cái đối xử lạnh nhạt nếu không bỏ tiền hoặc không bỏ công sức ra giúp đỡ con cháu.

Trách nhiệm của cha mẹ là nuôi dạy con cái đến tuổi trưởng thành. Từ khi nào việc chăm cháu lại trở thành trách nhiệm của cha mẹ? Những người con chỉ biết trách móc hơn là cảm ơn và quên rằng trong việc chăm cháu, cha mẹ có thể giúp hoặc tình nguyện giúp thì đó là tình cảm, nếu không thể giúp hoặc không muốn giúp thì cũng là quyền, chứ đó không phải là trách nhiệm và nghĩa vụ. Người nhờ ông bà chăm sóc con cái chẳng là ỷ lại vào tình yêu thương vị tha của cha mẹ già đối với con cháu mà thôi.

Thiếu lòng biết ơn không chỉ thể hiện ở gia đình, mà còn ở trong xã hội. Ví dụ như một người sau khi nhận được sự giúp đỡ từ người khác thì phản ứng đầu tiên là không còn nhớ việc đi cảm ơn người đã giúp đỡ đó mà lại đắc chí cho mình là đúng đắn, cho rằng nhân duyên của mình tốt, nhân cách rất hấp dẫn và đặc biệt ưu tú. Ngược lại, khi bản thân gặp phải việc không thuận lợi hoặc gặp chút khó khăn thì lại oán trời trách người, oán hận xã hội và số phận bất công. Loại người này nhắm mắt làm ngơ trước sự hy sinh của người khác và cũng coi những gì bản thân nhận được là điều tất nhiên. Họ không có nhiều sự đồng cảm, không biết nghĩ cho người khác, không biết đặt mình vào vị trí của người khác để suy nghĩ.

Gốc rễ của tất cả những điều này chính là bởi vì có những người thường coi mình là trung tâm. Bất kể đó là những mâu thuẫn trong việc nuôi dạy con cái, những việc vặt trong gia đình hay là áp lực công việc, quan hệ xã hội… thì họ đều cường điệu bản thân là đúng đắn, muốn mọi thứ đều phát triển theo cách nghĩ của bản thân. Điều thú vị là họ lại có “tiêu chuẩn kép” đối với mọi người và mọi sự việc. Bởi vì không biết suy xét vấn đề của bản thân nên cũng không nhìn thấy được những sai lầm của mình. Khi gặp phải sự việc gì thì phản ứng đầu tiên chính là đẩy trách nhiệm và trách móc.

Tôi có quen biết một người phụ nữ, cô ấy yêu cầu chồng lễ độ cung kính và hiếu thuận chu đáo đối với cha mẹ mình, nhưng cô ấy đối với cha mẹ chồng lại không tôn trọng và vô cùng lạnh nhạt.

Trước đây tôi có một đồng nghiệp làm việc lười biếng và hay đùn việc, lúc mọi người đang bận thì anh ta chơi điện thoại và trốn việc, khi người khác bận tối mắt thì anh ta cũng không chủ động đến giúp đỡ. Sau đó khi công việc của anh ta chồng chất thành đống thì người khác cũng không đến giúp đỡ anh ta, lúc này anh ta lại bắt đầu không ngừng oán trách.

Còn có một vị phụ huynh, một mặt thì nói đứa trẻ nào đó ở trường mẫu giáo đáng ghét thế này, không được dạy dỗ thế kia, một mặt thì lại dạy dỗ con cái của mình phải hung dữ một chút, phải biết đánh nhau.

Từ điểm này cho thấy có những người mà tiêu chuẩn đối nhân xử thế của họ thay đổi, trước sau đều có mâu thuẫn. Nhưng có một tôn chỉ bất biến: Tất cả điều này chủ yếu là để bảo vệ bản thân và lợi ích cá nhân.

Thánh nhân có câu: “Kính trọng bậc cha mẹ của ta cũng như kính trọng bậc cha mẹ của mọi người, yêu thương con em của ta cũng như yêu thương con em của mọi người”. Con người ai rồi cũng sẽ già đi, thiện đãi với người già chính là thiện đãi bản thân. Những người già hiện tại có lẽ đã không còn trông mong con cái ngoan ngoãn hiếu thảo như các câu chuyện văn hóa truyền thống nữa, nhưng mang trong lòng sự cảm ơn, thấu hiểu người già và bớt trách móc hơn thì vẫn cần phải có.

Mặc dù ngày nay con cái đều là bảo bối của cha mẹ, nhưng yêu thương con cái không phải là mù quáng một mực bảo vệ nó, không để con cái gặp phải khó khăn hay bài học về thất bại, không để con cái chịu thiệt thòi. Như vậy chỉ làm cho con cái hình thành sự ích kỷ lớn hơn mà thôi. Rất nhiều người ngày nay bởi vì đã quên đi lễ nghĩa văn hóa truyền thống này mà xem nhẹ lòng biết ơn, xem nhẹ sự hy sinh và đau khổ của người khác, quá vị tư, đòi hỏi một cách mù quáng, không còn biết báo ơn nữa.

Theo “Thiếu đi lòng biết ơn“
Đăng trên ChanhKien.org
Tác giả: Như Sơ

Xem thêm:

• Một mẹ già nuôi được mấy người con, mấy người con nuôi nổi một mẹ già?

Mời xem video: